Autor: zmc_piksel_dev

Roli i osteodensitometrisë (DEXA scan) në përcaktimin e gjendjes së kocvave

Posted on by zmc_piksel_dev

    Osteodensitometria është një metodë me të cilën bëhet matja e dendësisë minerale të kockave ose cilësisë e kockave. Regjistrimi është i shkurtër, jo invaziv dhe pa dhimbje.

    Zakonisht regjistrohet këllku i majtë dhe pjesa kurrizore lumbale (nga rruaza e parë deri në rruazën e katërt lumbale).

    Tek disa kushte të caktuara, kur bëhet fjalë për operacion të mëparshëm në shtyllën kurrizore ose nëse ajo ka ndryshuar ndjeshëm në mënyrë degjenerative, bëhet regjistrimi i të dyja  këllçeve.

    Nëse ka protezë në këllkun e majtë, këllku bëhet regjistrimi i këllkut të djathtë, dhe nëse ka proteza në të dyja këllçet, regjistrohet vetëm shtylla kurrizore.

    Gjithashtu, tek pacientët që kanë nivele të larta të hormonit paratiroid në gjak, pacientët që kanë një peshë trupore mbi 150 kg ose në rastet tek të cilat për ndonjë arsye tjetër skanimet standarde DXA nuk mund të kryhen (protezë e të dyve si dhe ndryshime të theksuara degjenerative në shpinë), atëherë kërkohet imazhi apo regjistrimi i parakrahut,

    Pajisja jonë moderne ka edhe dy pajisje ndihmëse që ndihmojnë për të përcaktuar dhe vendosur nëse do të fillohet me terapinë. Bëhet fjalë për FRAX score, i cili mundëson llogaritjen për rrezikun 10-vjeçar të frakturave të këllkut dhe frakturave kryesore osteoporotike  me anë të llogaritjes së faktorëve të rrezikut.

    Një tjetër mjet ndihmës i kësaj pajisje është TBS, i cili bazuar në skanimin e bërë tashmë DEXA scan na njeh me cilësinë e kockave.

    Regjistrimi bëhet në një aparat fotografik Hologic, gjenerata e fundit që ka instaluar softuer për rezultatin FRAX score dhe TBS.

    Nuk kërkohet përgatitje e veçantë për krzerjen e osteodensitometrisë.

    Rekomandohet të vishni rroba që nuk kanë pjesë metalike në zonën që do të regjistrohet (shpinë, mes, dhe këllk).

    Indikacionet e zakonshme për kryerjen e osteodensitometrisë:

    • Të gjitha gratë mbi moshën 65 vjeç dhe meshkujt mbi 70 vjeç, pavarësisht nga faktorët e rrezikut ndaj frakturave
    • Gratë në menopauzë dhe burrat nga mosha 50-69 vjeç me faktorë të pranishëm rreziku, pa fraktura
    • Pacientët që kanë përjetuar fraktura për shkak të ndonjë traume të vogël (gjatë rënies).

    Kundërindikimet e osteodensitometrisë:

    • Nuk duhet të kryhet tek gratë shtatzëna (për shkak të faktit se pajisja DXA (dexa) është njehsor i thithjes së rrezeve X).
    • Nuk duhet të kryhet tek pacientët të cilët kohët e fundit kanë kryer regjistrime apo skanime me substanca kontrasti ose kanë marrë terapi radioaktive, ky regjistrim duhet të shtyhet derisa këto substanca të eliminohen nga trupi.
    • Duhet gjithashtu të theksohet se suplementet e kalciumit nuk duhet të merren ditën e regjistrimit, pasi mund të pengojnë në përcaktimin e saktë të gjendjes së kockave.

    Në klinikën tonë, osteodensitrometria bëhet nga teknologë të trajnuar dhe rezultatet përpunohen nga ekipi i mjekëve të edukuar dhe trajnuar për osteodensitometri, të cilët do t’ju japin terapinë dhe trajtimin e përshtatshëm.

    Fizioterapia në trajtimin e pacientëve me koronavirus

    Posted on by zmc_piksel_dev

    Për pacientët me infeksione të rënda, madje edhe lëvizjet më të vogla mund të jenë të mundimshme dhe të shkaktojnë rënie të shpejtë të nivelit të oksigjenit. Për këtë arsye, rehabilitimi duhet të bëhet gradualisht nëpërmjet procesit për kthimin e lëvizshmërisë, duke filluar nga ulja në shtrat, qëndrimi në këmbë, dhe ecja sipas tolerancës së pacientit.

    Në cilat kushte mund të ndihmojnë fizioterapistët tek pacientët e shtruar në spital me COVID-19?

    Niveli i ulët i oksigjenit në gjak – Personat me infeksion të rëndë ndaj COVID-19 vuajnë nga nivele të ulëta të oksigjenit. Pacientët me gulçim kanë funksion të dëmtuar të mushkërive, për shkak të të cilit nuk ka qarkullim adekuat të oksigjenit në trup dhe në të gjitha organet e rëndësishme. Prandaj, terapia me oksigjen luan një rol shumë të rëndësishëm në fillimin e trajtimit të këtyre pacientëve.

    Në rastet mesatare deri në ato të rënda të COVID-19, rekomandohet pozicioni në të cilin pacienti qëndron i shtrirë në bark. Ky pozicion mund të rrisë nivelin e oksigjenit në gjak, sepse me këtë pozicion, nën presionin e gazrave të brendshëm në gjoks, hapen pjesët më të largëta të mushkërive, gjë që mundëson ventilim më të madh dhe shkëmbimin e duhur të gazrave në të gjithë mushkërinë. Është e rëndësishme të theksohet se janë vërejtur të dhëna të përmirësimit edhe tek pacientët e tjerë me sëmundje mesatare ose të lehtë të cilët mund të jenë në gjendje të shtrihen edhe vetë në bark.

    Problemi më i madh në pacientët me COVID-19 është gulçimi dhe sekretimi pulmonar, si mund të ndihmohen këta pacientë?

    Shumica e pacientëve me COVID-19 kanë kollë të thatë, por disa studime gjithashtu tregojnë se ka pacientë me sekrecione pulmonare dhe për këtë arsye kanë nevojë për trajtim spitalor. Tek këta pacientë kryhet kullimi postural, në kombinim me goditje (perkusion) dhe vibroterapi, në mënyrë që të evakuohet sekretimi pulmonar dhe të lirohet hapësira për oksigjen në kraharor.

    Terapia perkusione (me goditje) është një teknikë e cila përdoret në zonën e gjoksit për të shkëputur sekrecionet pulmonare dhe lëvizur nga pjesët bazale të mushkërive në rrugët e sipërme të frymëmarrjes  në mënyrë që pacienti ta nxjerrë atë më lehtë.

    Një terapi shtesë mund të jetë vibroterapia, dmth. në thelb bëhet fjalë për përdorimin e një pajisjeje vibruese (masazh vibrues) me një numër të përshtatshëm të vibrimeve dhe zonën e përshtatshme të kokës, për përdorim mjekësor.

    Në procesin e trajtimit të gulçimit, pacientët marrin udhëzime nga fizioterapistët për të kryer ushtrime të përshtatshme të frymëmarrjes që do t’i ndihmojnë ata të heqin qafe sekrecionet e mbetura në mushkëri. Do të këshillohen të përdorin një sërë pozicionesh për të zbatuar teknikat e relaksimit të frymëmarrjes dhe aktivitetin e duhur gjatë gjithë ditës.

    Dobësimi i ekstremiteteve të sipërme dhe të poshtme – rehabilitimi post-traumatik. Fokusi më i madh i fizioterapisë në periudhën e pandemisë është rikthimi i lëvizshmërisë së pacientëve me sëmundje kritike sa më shpejt të jetë e mundur. Kjo ndodhë kur pacientët janë të përgatitur për aktivitet fizik. Fillimisht mund të kryhen ushtrime të thjeshta (pasive ose aktive ose aktive me ndihmë) mund të kryhen për të lëvizur krahët, këmbët dhe trupin në shtrat. Në këtë proces, gjëja më e rëndësishme për fizioterapistin është të monitorojë shenjat vitale: ngopjen periferike – nivelin e oksigjenit, shkallën e frymëmarrjes, rrahjet e zemrës dhe presionin e gjakut, me qëllim për të vlerësuar tolerancën e pacientit ndaj aktivitetit fizik.

    Procesi i rehabilitimit varet nga gjendja e pacientit. Ndjenja e lodhjes dhe dobësisë ndodh tek 40% të pacientëve, kështu që fizioterapistët duhet të bëjnë plane individuale të rehabilitimit me seanca të shkurtra ushtrimesh, në kombinim me modalitetet e tjera të fizioterapisë sipas aftësive të pacientit. Disa pacientë kanë probleme me konfuzion dhe ankth të shkaktuar nga deliri i mëparshëm, prandaj  për ta është më e vështirë që të futen në procesin e rehabilitimit.

     

    Si ta ndalojmë shfaqjen e osteoporozës?

    Posted on by zmc_piksel_dev

    Kjo do të thotë që thelbi i osteoporozës është shfaqja e kockave poroze (të dobëta) që kanë zvogëluar forcën dhe cilësinë, dhe si pasojë janë të prirura ndaj frakturave.

    Frakturat e këllçeve tek të moshuarit (shpesh të shoqëruara nga paaftësia për të kryer aktivitetet e përditshme) janë të zakonshme për shkak të pranisë së osteoporozës.

    Gjithashtu frakturat më të zakonshme si pasojë e osteoporozës ndodhin në parakrah, rruazat e shtyllës kurrizore dhe në këllk. Frakturat vertebrale janë tepër serioze, shpesh ndodhin spontanisht dhe shkaktojnë humbjen e gjatësisë së pacientit, gunga, dhimbje shpine, dhimbje mesi, dhimbje të ekstremiteteve të poshtme, çrregullim të trupit dhe aktivitetit fizik. Nga ana tjetër, frakturat e këllçeve trajtohen në mënyrë kirurgjikale në të cilën nuk përjashtohen mundësitë për komplikime të cilat i mbart vetë procedura.

    Zbulimi i hershëm i kësaj sëmundjeje është shumë i rëndësishëm për të parandaluar pasojat. Ju nuk mund ta zbuloni vetë këtë sëmundje deri në momentin e shfaqjes së frakturës. Prandaj është e nevojshme të konsultoheni me mjekun specialist në këtë fushë.

    Nëse jeni mbi 35 vjeç dhe keni të paktën dy nga faktorët e mëposhtëm të rrezikut, është më mirë të konsultoheni me mjekun:

    • stil jetese me qëndrim të gjatë në pozicion të ulur
    • menopauzë të hershme
    • përdorimi kortikosteroideve për një kohë të gjatë
    • konsumoni duhan, alkool dhe kafeinë,
    • Konsumoni ushqim tepër të pasur me proteina shtazore, acid fosforik (fosfor) dhe kripë.

    Parandalimi

    Megjithëse faktorët gjenetikë luajnë një rol të madh në rrezikun e shfaqjes së osteoporozës, stili i jetës mund të ndikojë në formimin e kockave gjatë rinisë, si dhe në shkallën e humbjes së dendësisë së kockave gjatë jetës së mëvonshme. Ushqimi , ushtrimet fizike dhe faktorë të tjerë që kanë të bëjnë me stilin e jetesës luajnë një rol të rëndësishëm në shëndetin e skeletit dhe mirëmbajtjen e kockave.

    Fëmijët dhe të rinjtë duhet të kenë:

    • Marrje të rregullt dhe optimale të kalciumit
    • Ushqim të shëndetshëm
    • Mjaftueshëm vitamin D nëpërmjet ekspozimit të rregullt ndaj rrezeve të diellit dhe me anë të marrjes së suplementeve
    • Aktivitet të rregullt fizik
    • Nuk duhet të konsumojnë duhan dhe alkohol

    Ekzistojnë disa terapi për trajtimin e osteoporozës, dhe mund të përdoren për të parandaluar sëmundjen:

    Vitamina D – për thithjen dhe përdorimin e duhur të kalciumit trupi ka nevojë për vitaminë D. Tek personat të cilët jetojnë në vende ku ka mjaft diell, mungesa e kësaj vitamine nuk është e pranishme, kështu që suplementet e vitaminës D nuk janë të nevojshme.

    Kalciumi – pothuajse në mënyrë të detyrueshme rekomandohet marrja e kalciumit në trajtimin e osteoporozës, por problemi i vërtetë me osteoporozën nuk është mungesa e marrjes së kalciumit, por përdorimi dhe konsumimi jo i duhur i tij .

     Ilaçet – gjatë viteve të fundit, janë zhvilluar ilaçe që synojnë të forcojnë kockat gjatë osteoporozës dhe të ulin rrezikun e frakturave.

    Kryerja e ushtrimeve fizike – nëse nuk kryeni rregullisht ushtrime, kockat nuk mund të forcohen. Në mënyrë që kockat të ushqehen me minerale (kalcium), ato duhet të ekspozohen ndaj rezistencës, ndaj forcës së gravitetit. Nëse jeni duhanpirës, është mirë që të hiqni dorë menjëherë.

    Ushqimi i duhur – reduktoni sasinë e kripës, proteinave shtazore dhe fosforit në ushqimin tuaj. Ushqimi i pasur me kripë, fosfor dhe proteina shtazore bën që trupi të nxjerrë shumë kalcium, që do të thotë se edhe nëse marrim mjaftueshëm kalcium nuk do të mbahet në kocka por do të shkarkohet me anë të urinës.

    Për të parandaluar humbjen e kalciumit në organizëm duhet të reduktojmë përdorimin e kripës në ushqimin tonë, t’i kushtojmë vëmendje marrjes së fosforit (mos konsumoni pije të gazuara të pasura me acid fosforik) dhe të konsumoni proteina në sasinë e rekomanduar prej 50-60 gram në ditë, ti kushtohet  vëmendje cilësisë së proteinave, dmth. për të merrni proteina me origjinë bimore dhe jo vetëm shtazore.

    Çfarë tregojnë vlerat e larta të D-dimerëve në gjak?

    Posted on by zmc_piksel_dev

    Çfarë janë D-dimerët?

    Në kushtet e pandemisë globale, me një numër në rritje të personave që kanë qenë të prekur nga COVID-19 ose vazhdojnë të kenë infeksion aktiv, jemi të sigurt që tashmë jeni të njohur me termin D-dimer.

    Nëse D-dimerët nuk janë shumë të njohur për ju, dëshirojmë t’ju japim pak informacion: Kur shfaqet? Cilat janë vlerat normale të D-dimerëve? Si mund të ndikojmë në kontrollin e tyre?

    D-dimerët kanë të bëjnë me rritjen e vlerave lidhur me dekomponimin (shpërbërjen) e trombeve në organizëm. Në raste të tilla, nivelet e D-dimerit në gjak mund të rriten.

    Shfaqja e trombit, dhe rritja e vlerave të D-dimerëve, mund të jetë rezultat i një shumëllojshmërie kushtesh apo gjendjesh.

    Shfaqja e trombit ose e më shumë trombeve është në fakt mpiksja e gjakut e cila mund të lëvizë nëpër enët e gjakut dhe bllokojnë funksionimin normal të organeve duke bërë që ato të humbasin funksionin e tyre.
    Në rrethana normale, për shembull ku padashur presim veten (gishtin, dorën),  trupi reagon duke aktivizuar koagulimin, dmth trupi prodhon mpiksje të gjakut në mënyrë që të ndalojë gjakderdhjen.

    Çfarë do të thotë D-dimer i lartë në kontekstin e COVID-19?

    Nëse rezultatet tregojnë vlera më të larta se nivelet normale të D-dimerëve, kjo do të thotë që ju keni një çrregullim të koagulimit (mpiksjes) të gjakut, si dhe mundësinë e krijimit të mpiksjes së gjakut. Por kjo nuk tregon vendndodhjen e mpiksjes apo llojin e çrregullimit të mpiksjes që keni.

    Nëse rezultatet tregojnë vlera më të larta nga nivelet normale të D-dimerëve, kjo do të thotë që ju keni një çrregullim të koagulimit (mpiksjes) të gjakut, megjithëse kjo nuk tregon se ku është mpiksja ose çfarë lloj çrregullimi të D-dimerit keni.

    Cilat janë vlerat normale të D-dimerit?

    Vlera normale e D-dimerit është më pak se 0.5 mg/ml. Rezultati negativ i testit të D-dimerit do të thotë që nuk ka gjasa për formimin e trombit. Rezultati pozitiv tregon mundësinë e formimit të trombit apo trombeve të cilat më pas mund të lëvizin nëpërmjet qarkullimit të gjakut dhe të shkkatojnë bllokimin e organeve.

    Çfarë do të thotë prania e trombit në mushkëri?

    Prania e trombit në mushkëria apo siç njihet ndryshe embolia pulmonare, ndodh atëherë kur mpiksja e gjakut vendoset në një nga arteriet pulmonare dhe bllokon rrjedhën e gjakut në një pjesë të mushkërive. Mpiksja e gjakut zakonisht buron nga vena e thellë e këmbës dhe lëviz në anën e djathtë të zemrës dhe më pas ndalet në mushkëri.

    Si diagnostikohet tromboza e venave të thella?

    Ekografia dopler është një test që përdor vale tingujsh për të gjeneruar imazhe dhe për të parë rrjedhën e gjakut në vena. Mund të zbulojë bllokime ose mpiksje të gjakut në venat e thella. Është një test standard për diagnostikimin e trombozës së venave të thella.

    Si duhet të ushqeheni për të shmangur rritjen e nivelit të D-dimerit?

    Disa nga holluesit natyralë të gjakut:

    • Hudhra. Ky ushqim është i dobishëm për parandalimin e koagulimit të gjakut sepse ka veti që ulin rreziqet koronare.
    • Qepa. Rekomandohet të konsumohet e gjallë (e pagatuar).
    • Xhenxhefili
    • Vitamina E
    • Shafran i Indisë
    • Omega 3
    • Verë e kuqe
    • Uji

    Akademik Dr. Zhan Mitrev për The Bridge: Çdo krizë kalon dhe ne nuk duhet ta neglizhojmë atë, ne thjesht duhet ta përdorim atë si një trampolinë për ndryshime të mëtejshme

    Posted on by zmc_piksel_dev

    Akademiku Dr. Zhan Mitrev për revistën The Bridge të Academia Balkanica Europeana

    Në një artikull të botuar këtë muaj, ai dha mendimin e tij mbi situatën e përgjithshme me pandeminë dhe rolin e liderit në këtë krizë shoqërore dhe mbi të gjitha, shëndetësore që tronditi të gjithë botën.

     

    Zhan Mitrev: UDHËHEQJA GJATË PERIUDHËS SË KRIZËS

    Rreziku më i madh në një kohë krize nuk është vetë kriza, por fakti që ne reagojmë me logjikën e djeshme – Peter Drucker

    Pandemia ka ndryshuar në mënyrë të pakthyeshme mendimin tonë për jetën dhe përparësitë tona të përditshme. A do të kthehemi ndonjëherë në mënyrën tonë të mëparshme të jetesës dhe planet për të ardhmen? Është mëse normale që të na mundojnë këto qështje ekzistenciale, sepse të gjithë jemi qenie njerëzore dhe si të tillë jemi dëshmitarë të reagimeve ndaj pandemisë në shumë nivele njëkohësisht: globalisht, nacionalisht, lokalisht, por edhe personalisht brenda kolektivit apo familjes sonë.

    Nëse kujtojmë “Murtajën” e Albert Camus e shkruar në vitin 1947, në të cilën ai flet për të jetuar në izolim gjatë epidemisë së murtajës, jam i sigurt se ekzistencializmi tani do të marrë një dimension krejtësisht tjetër. Imazhi i mjekut në të vazhdimisht thotë se luan rolin e vet, si një justifikim për veprimet e veta. Por, nga këndvështrimi i sotëm, kjo ofron një mundësi tjetër, dhe ky nuk është një justifikim për veprimet e tyre, por është duke hedhur bazat për të qenë autentik në luajtjen e rolit të tyre.

    Unë nuk jam vetëm një mjek, unë jam pronari i spitalit, unë jam një udhëheqës. Roli im është i shumëfishtë dhe kërkon bashkimin e pashmangshëm dhe përdorimin e aftësive të ndryshme.

    Në këtë aspekt duhet të pajtohemi se roli i udhëheqësit në një farë mënyre i përfshin të gjithë.

    Kur bëhet fjalë për udhëheqësit e biznesit, roli i tyre ka ndryshuar në mënyrë dramatike gjatë muajve të fundit. Para koronavirusit, drejtorët ekzekutivë dhe menaxherët e tjerë ishin përqendruar në inovacione, rritje të të ardhurave dhe fitimin e aksioneve më të mëdha të tregut.

    Sot, shumë prej tyre duhet të marrin vendime të shpejta në mënyrë që të kontrollojnë kostot dhe të mbajnë likuiditetin. Ata janë të detyruar të kapërcejnë bllokadat e mëparshme siç janë ndryshimet në vazhdimësinë e furnizimit, shkurtime apo reduktime të ekipeve të tyre dhe sfidat operative që ndryshojnë në mënyrë drastike fokusin e përparësive. Në të njëjtën kohë, vetë ata dhe punonjësit e tyre përballen me shqetësime për shëndetin dhe sigurinë, por edhe me mbështetjen për familjen në kohë pandemie. Ky nuk është një tranzicion i thjeshtë, kalimi nga një rol në tjetrin, por me gjithë përvojën tonë të punës ne zbatojmë disa parime që funksionojnë në kirurgjinë e zemrës dhe që është marrja e vendimeve të shpejta.

    Është e qartë se lideri i vërtetë nuk del në pah kur “anija lundron në ujëra të qeta”, përkundrazi. Heronjtë e vërtetë është e vështirë të njihen. Nuk ka asnjë udhëzues për përdorim gjatë krizave pasi secila ka karakteristikat e veta unike dhe kërkon një qasje të ndryshme nga çdo krizë të mëparëshme. Nuk ka kohë për përgatitje paraprake.

    Por ajo që nuk ndryshon është se ekipi pret kthjelltësi dhe besim nga lideri i tyre. Paniku transmetohet lehtësisht, kështu që ju duhet të kontrolloni situatën. Ju nuk duhet të reagoni emocionalisht, por saktësisht.

    Në kohë krize, asgjë nuk është më e rëndësishme se kujdesi për punonjësit tuaj. Ju duhet ta vendosni veten në vendin e tyre. Njerëzit duan të kenë dikë për tu mbështetetur, jo dikë për ta ngushëlluar. Ju gjithashtu duhet të jeni pozitiv dhe realist. Vija e ekuilibrit është e hollë, kaosi duhet të vihet nën kontroll. Kjo përfshin delegimin e shpejtë të detyrave, dhe përfshirjen e të gjithëve.

    Gjithashtu duhet të bëhet vlerësim i shpejtë i rrezikut dhe të merren vendime të duhura se në ç’drejtim do të ndërmerren hapat e ardhshëm.

    Komunikimi i qartë dhe i detajuar është thelbësor. Të gjithë duhet të informohen për qëllimet e reja dhe hapat e ardhshëm.

    Кинескот збор за криза соджи два знака едниот означува опасност, а другиот можност.

    Човек треба да остане позитивен, а тоа е реално една од работите кои е полесно да се кажат отколку да се направат. Овде не зборувам за слеп оптимизам туку едноставно да запомниме дека секоја криза поминува. Не треба да ја избегнуваме или игнорираме, едноставно треба да ја употребиме како отскочна даска за понатамошни промени. Кризата е секогаш шанса за да преземете одговорност и да направите подобро.

    Fjala kineze për krizën përmban dy shenja, njëra tregon rrezikun dhe tjetra mundësinë.

    Dikush duhet të qëndrojë pozitiv, dhe kjo është me të vërtetë një nga gjërat që thuhet më lehtë nga ç’mund të realizohet. Nuk flas për optimizëm të verbër, por thjesht për të kujtuar se çdo krizë kalon. Ne nuk duhet ta shmangim ose ta injorojmë atë, ne thjesht duhet ta përdorim atë si një trampolinë për ndryshime të mëtejshme. Kriza është gjithmonë një shans për të marrë përgjegjësi dhe për ti bërë gjërat më mirë.

     

    Në linkun në vijim do të lexoni tekstin origjinal: 
    https://bridge-magazine.net/?p=914

    Lidhja ndërmjet ushqimit dhe presionit të gjakut

    Posted on by zmc_piksel_dev

    Cila është marrëdhënia ndërmjet ushqimit dhe presionit të gjakut? Cilat ushqime ndikojnë në uljen dhe cilat në rritjen e presionit të gjakut? Si të ushqehemi shëndetshëm dhe të mos shkaktojmë probleme në organizmin tonë?

    Presioni normal i gjakut tek njerëzit konsiderohet të jetë 120 deri 80. Sidoqoftë, për shkak se të gjithë ne ndryshojmë nga njëri-tjetri disa variacione të vogla nga parametrat idealë, mund të tolerohen.

    Si rezultat i ndryshimeve meteorologjike, në varësi të asaj që hamë dhe pimë, si dhe në varësi të moshës, mund të ndodhin edhe ndryshime të cilat mund të shfaqen gjatë ditës. E gjithë kjo është normale, për sa kohë që është brenda kufirit të tolerancës.

    Sidoqoftë, presioni i gjakut duhet të monitorohet rregullisht, veçanërisht kur bëhet fjalë për personat e moshuar dhe në moshë të mesme. Kjo është veçanërisht e rëndësishme nëse keni ndonjë simptomë të tillë si dhimbje koke, marramendje, rrahje të shpeshta të zemrës.

    Këshillohet që çdo familje të ketë një aparat matës të presionit të gjakut në shtëpi.

    Manifestimet e presionit të lartë të gjakut

    Presioni i lartë i gjakut ose hipertensioni është një sëmundje e jetës moderne, dhe shfaqet kryesisht për shkak të konsumimit të një cilësie të dobët ose ushqimi jo të shëndetshëm, situatave stresuese të jetës, por edhe predispozicionit gjenetik. Neglizhimi dhe mos trajtimi i kësaj gjendje mund të sjellë edhe pasojat më të rënda, të tilla si një sulmi në zemër ose goditja në tru. Këto janë shkaqet më të zakonshme të vdekjes në rajonin tonë.

    Cilat janë simptomat e presionit të lartë të gjakut?

    Fatkeqësisht, disa njerëz nuk janë as të vetëdijshëm se kanë presion të lartë të gjakut derisa të fillojnë ta matin, sepse ndonjëherë nuk ndiejnë simptoma ose sepse janë mësuar me gjendjen në të cilën ndodhen.

    Simptomat e presionit të lartë të gjakut, zakonisht manifestohen me dhimbje koke, marrje mendsh, të përziera, të vjella, shikim të paqartë, dhimbje gjoksi, vështirësi frymëmarrje.

    Ushqimi dhe presioni i lartë i gjakut

    Nëse presioni juaj i gjakut është vazhdimisht 140 deri 90, kjo është arsye e mjaftueshme për të ndryshuar diçka në dietën tuaj. Gjëja e parë që duhet të bëni është të reduktoni konsumin e kripës.

    Shumë persona konsumojnë ushqim tepër të kripur, edhe pse nuk janë të vetëdijshëm për të, dhe nuk është aspak mire nëse konsumohet për një kohë të gjatë . Kripa duhet të përdoret, por në sasi të vogla.

    Ka shumë barëra në natyrë që mund t’ju ndihmojnë. Hudhra është një ilaç popullor për presionin e lartë të gjakut. Hudhra gjithashtu është provuar shkencërisht se ul presionin e gjakut, por shumë njerëz shmangin konsumimin e saj për shkak të aromës së pakëndshme.

    Më pak i njohur dhe gjithashtu efektiv është selinoja. Selinoja mendohet të jetë veçanërisht efektive në uljen e presionit të lartë të gjakut të shkaktuar nga stresi. Selinoja është gjithashtu i mirë për rregullimin e kolesterolit. Duhet të përdoret më shumë në sallata, supa ose si lëng selinoje.

    Në disa raste, rekomandohet humbje peshës trupore në mënyrë të kontrolluar. Shtimi i peshës mund të jetë një nga shkaqet e presionit të lartë të gjakut. Disa lloje të ushqimit mund të ndihmojnë në uljen e presionit të lartë të gjakut.

    Personat të cilët nuk konsumojnë mish është zbuluar se kanë presion të ulët të gjakut. Vegjetarianët konsumojnë kryesisht fruta, perime dhe drithëra, kështu që këtu duhet të kërkoni shpëtimin. Jo të gjithë duhet të bëhen vegjetarianë, por kjo është arsyesja përse duhet të reduktojmë sasinë e mishit në ushqimin tonë.

    Mos harroni se vera e kuqe dhe kafeja rrisin presionin e gjakut.

    Sipas disa studimeve, vitamina C, kalciumi dhe kaliumi janë të dobishëm për uljen e presionit të gjakut.

    Në ushqim rekomandohet përdorimi i vajit të ullirit ekstra të virgjër dhe peshku i detit. Nga barërat mjekësore, murrizi (trëndafili i egër) është i mirë për zemrën dhe për rregullimin e presionit të gjakut.

    Presioni i ulët i gjakut

    Presioni i ulët i gjakut ose hipotensioni është një problem shëndetësor që nuk është i papërfillshëm, por nga ana tjetër është më pak i rrezikshëm në krahasim me presionin e lartë të gjakut. Ky problem shfaqet si pasojë e zvogëlimit të rrjedhës së gjakut, kështu që sasitë e kërkuara të oksigjenit nuk vijnë aty ku duhet. Njerëzit kanë hapje të shpeshta të gojës dhe janë të përgjumur gjatë shfaqjes së presionit të ulët të gjakut.

    Arsyet e presionit të ulët të gjakut janë të ndryshme dhe nuk kuptohen plotësisht. Disa ekspertë pohojnë se është një gjendje e trashëgueshme dhe se ndodh më shpesh tek personat e dobët. Gratë kanë më shumë gjasa të përjetojnë hipotension sesa burrat. Besohet se dehidrimi, dietat e tepruara, si dhe sëmundje të caktuara mund të jenë shkak për shfaqjen e presionit të ulët të gjakut.

    Simptomat janë të ngjashme me presionin e lartë të gjakut, siç është marramendja. Përveç kësaj, simptomat përfshijnë lodhje, përgjumje, hapje të shpeshtë të gojës, vështirësi në zgjim, mungesë energjie, përqendrim i dobët, etj. Në situata të tilla është vërtet vështirë për të funksionuar.

    Si të rrisni presionin e gjakut?

    Nëse presioni juaj i gjakut është shumë i ulët për momentin, provoni të shtoni pak kripë në një gotë ujë dhe pini. Duhet t’ju ndihmojë, megjithëse është një zgjidhje afatshkurtër për problemin tuaj. Nuk rekomandohet të konsumoni ushqime të kripura në mënyrë të tepruar për shumë arsye të tjera shëndetësore.

    Tek disa persona mund të ndihmojë një filxhan kafe ose çaj jeshil, i cili gjithashtu është një zgjidhje shumë e mirë. Por duhet pasur parasyshë se mbidozimi i këtyre pijeve mund të dëmtojë trupin.

    Nga barërat mjekësore mund të përdoret rozmarina. Në mjekësinë popullore konsiderohet si ilaç për qarkullimin dhe presionin e ulët të gjakut.

    Kujdesuni për sasinë e ujit që merrni në trupin tuaj. Kjo mund të jetë një nga shkaqet e presionit të ulët të gjakut. Çdo person gjatë ditës duhet të pijë 2 litra lëngje, dhe nëse merret me sport apo punë fizike edhe më tepër. Kryesisht duhet të konsumoni një sasi adekuate të ujit, dhe pastaj çaj jeshil, çaj rozmarinë, etj.

     

    Si të përballeni me stresin

    Posted on by zmc_piksel_dev

    Ritmi i jetës moderne dhe sfidat e përditshme e bëjnë të domosdoshëm menaxhimin e stresit.

    Për të kontrolluar stresin, së pari duhet të identifikoni shkaqet. Çfarë ju bën të ndiheni të zemëruar, të tensionuar ose të shqetësuar? Keni dhimbje koke të shpeshta ose dhimbje stomaku pa ndonjë arsye mjekësore?

    Disa faktorë të stresit mund të identifikohen lehtësisht, siç janë presioni apo stresi i punës, problemet e marrëdhënieve me partnerin/en ose problemet financiare. Por shqetësimet e përditshme, të tilla si pritjet e gjata në radhë ose vonesa në takime të ndryshme, gjithashtu kontribuojnë në rritjen e nivelit të stresit.

    Edhe ngjarjet pozitive, të tilla si martesa ose blerja e një shtëpie, mund të jenë stresuese. Çdo ndryshim në jetën tuaj mund të shkaktojë stres.

    Pasi të keni identifikuar shkaktarët e stresit tuaj, mendoni për strategjinë dhe mënyrën për t’u përballur me to.

    Fillimisht duhet të identifikoni se çfarë është ajo që ju vetë mund ta kontrolloni. Për shembull, nëse stresi ju pengon të flini, zgjidhja mund të jetë e lehtë, për shembull mund të hiqni televizorin dhe kompjuterin nga dhoma e gjumit dhe ti mundësoni mendjes të qetësohet para se të flini.

    Ndonjëherë, kur stresi shkaktohet nga papunësia ose sëmundja e ndonjë personi të dashur, ju mund të ndryshoni vetëm reagimin tuaj.

    Ju nuk duhet të zgjidhni vetë gjithçka. Kërkoni ndihmë dhe mbështetje nga familja dhe miqtë tuaj, nëse keni nevojë për dikë që t’ju dëgjojë, ta çojë fëmijën tuaj diku, ose t’ju çojë në punë nëse makina juaj është në servis për riparim.

    Disa praktika të tilla si: joga, frymëmarrjet e thella, meditimi apo shëtitjet nëpër vende të qeta, ndikojnë pozitivisht tek shumë persona.

    Është e nevojshme që ti kushtoni kohë dhe vëmendje vetes tuaj. Shijoni ndonjë masazh relaksues, bëni banjë në vaskë me shumë shkumë, vallëzoni, dëgjoni muzikë, shikoni ndonjë komedi – bëni gjithçka që do t’ju ndihmojë për tu çlodhur.

    Jeta e shëndetshme do t’ju ndihmojë të menaxhoni stresin. Konsumoni një dietë të shëndetshme, kryeni rregullisht ushtrime dhe flini mjaftueshëm. Mundohuni të kaloni më pak kohë para TV, tabletit, kompjuterit dhe telefonit – dhe të kaloni më shumë kohë duke u relaksuar.

    Stresi nuk do të largohet nga jeta juaj, kështu që menaxhimi i stresit duhet të jetë i vazhdueshëm.

    Duke identifikuar shkaqet e stresit tuaj dhe duke praktikuar mënyra për t’u çlodhur, ju mund të luftoni disa prej efekteve negative të stresit dhe të rrisni aftësinë tuaj për tu përballur me stresin.

     

    Embolia pulmonare

    Posted on by zmc_piksel_dev

    Embolia pulmonare ka të bëj me bllokimin e njërës prej arterieve në mushkëri. Në shumicën e rasteve, embolia pulmonare shkaktohet nga një mpiksje gjaku që udhëton nga venat e thella të këmbës deri në mushkëri, gjithashtu, por shumë më rrallë, shkaktohet nga venat e pjesëve të tjera të trupit (nga tromboza e venave të thella).

    Për shkak të bllokimit të rrjedhës së gjakut në mushkëri të shkaktuar si rezultat i mpiksjes së gjakut, embolia pulmonare mund të rezultojë fatale. Sidoqoftë, trajtimi në kohë zvogëlon ndjeshëm rezikun e vdekjes. Marrja e hapave parandaluese për mpiksjen e gjakut të këmbët tuaja do t’ju ndihmojë të mbroheni nga embolia pulmonare.

    Simptomat

    Simptomat e embolisë pulmonare manifestohen në mënyra të ndryshme, në varësi të madhësisë së mushkërive, madhësisë së mpiksjes së gjakut dhe nëse keni sëmundje të tjera bazë të mushkërive ose zemrës.

    Simptomat më të zakonshme:

    Vështirësi në frymëmarrje. Kjo simptomë zakonisht shfaqet papritmas dhe përkeqësohet gjithnjë dhe më tepër gjatë sforcimeve.

    Dhimbje gjoksi. Keni ndjesinë se do të përjetoni sulm në zemër. Dhimbja është zakonisht e mprehtë dhe shfaqet kur merrni frymë thellë, duke ju penguar që të mbusheni me frymë thellë. Mund të shfaqet gjatë momentit kur kolliteni dhe përkuleni.

    Kollitje.  Kollitja mund të shoqërohet me gjak në pështymë ose sekrecion.

    Shenjat dhe simptomat e tjera që mund të shfaqen në rastin e embolisë pulmonare përfshijnë:

    • Rrahje të shpejta ose të çrregullta të zemrës
    • Marramendje
    • Djersitje
    • Temperaturë
    • Dhimbje ose ënjtje në këmbë, zakonisht në pjesën e pulpës së këmbës, si pasojë e topmpozës nga venat e thella
    • Lëkurë e njomë ose e zbehur (cianozë)

    Kur duhet të kërkoni ndihmë mjekësore

    Embolia pulmonare mund të jetë fatale. Kërkoni kujdes mjekësor të menjëhershëm nëse keni vështirësi në frymëmarrje (gulçim), dhimbje gjoksi ose kollë të shoqëruar me gjak në pështymë.

    Shkaqet e shfaqjes së embolisë pulmonare

    Embolia pulmonare shfaqet kur një grup materialesh (zakonisht mpiksje gjaku) hyjnë në një nga arteriet e mushkërive. Këto mpiksje zakonisht vijnë nga venat e thella të këmbëve, një gjendje e njohur si trombozë e venave të thella.

    Në shumë raste, embolia pulmonare shkaktohet nga mpiksje të shumta të gjakut në të njëjtën kohë. Mpiksjet e gjakut bllokojnë arteriet pulmonare dhe bllokojnë rrjedhën e gjakut, gjë e cila shpesh rezulton të jetë fatale. Kjo gjendje njihet si infarkt pulmonar.

    Ndonjëherë, bllokimet në enët e gjakut shkaktohen nga substanca të tjera përveç mpiksjes së gjakut, të tilla si:

    • Yndyra e palcës në rastin e thyerjes së kockës së gjatë
    • Pjesë e një tumori
    • Flluska ajri

    Faktoret e rrezikut

    Edhe pse çdokush mund të zhvillojë mpiksje gjaku dhe emboli pulmonare pasuese, disa faktorë të caktuar mund të ndikojnë në rritjen e rrezikut. Rreziku i shfaqjes së kësaj sëmundje është më i madh nëse ju ose ndonjë anëtar në familjen tuaj ka pasur mpiksje gjaku ose emboli pulmonare në të kaluarën.

    Gjithashtu, disa kushte dhe trajtime mjekësore ju bëjnë më të ekspozuar ndaj këtij rreziku, për shembull:

    Sëmundjet e zemrës. Sëmundjet kardiovaskulare, veçanërisht dështimi i zemrës, ndikojnë më tepër në shfaqjen e mpiksjes së gjakut.

    Kanceri. Disa lloje të kancereve (veçanërisht ai i trurit, vezoreve, pankreasit, zorrës së trashë, stomakut, mushkërive dhe veshkave) mund të rrisin rrezikun e mpiksjes së gjakut dhe kimioterapia mund të ndikojë shumë më tepër në shfaqjen e empolisë pulmonare. Gratë me një histori personale ose familjare të kancerit të gjirit që marrin tamoxifen ose raloxifene gjithashtu janë në rrezik të lartë ndaj shfaqjes së mpiksjes së gjakut.

    Kirurgjia. Kirurgjia është një nga shkaqet kryesore të problemeve të mpiksjes së gjakut. Për këtë arsye, shpesh jepen ilaçe për të parandaluar mpiksjen e gjakut para dhe pas ndonjë operacioni të madh, siç është zëvendësimi i kyçeve.

    Çrregullimet që ndikojnë në koagulimin e gjakut. Disa çrregullime të trashëguara ndikojnë në gjak, duke e bërë atë më të prirur ndaj mpiksjes. Çrregullime të tjera, të tilla si sëmundja e veshkave, gjithashtu mund të rrisin rrezikun e mpiksjes së gjakut.

    Personat të cilët kanë simptoma të rënda të COVID-19 janë në rrezik në të lartë për shfaqjen e embolisë pulmonare.