5 знаци на топлотен удар и како да го спречите

јули 23, 2025

Високите температури, топлотниот удар станува вистинска опасност, особено за децата, постарите лица и оние кои се занимаваат со физичка активност на отворено. Раното препознавање на знаци на топлотниот удар може да направи голема разлика.

Што е топлотен удар?

Топлинскиот удар се јавува кога телото се прегрева и не може правилно да се олади, обично поради продолжено изложување на сонце или интензивен физички напор во топли средини. Може да биде опасен по живот ако не се реагира/третира брзо.

5 знаци на топлотен удар

1. Висока телесна температура (над 39-40°C)
   Ова е најјасен знак. Телото ја губи способноста да ја регулира својата температура, а таа почнува опасно да се покачува.
2. Топла, црвена и сува кожа
   Топлата, црвена и сува кожа предизвикана од топлина е сериозна медицинска итна состојба особено ако е придружена со други знаци како што се конфузија, гадење или главоболка. Важно е веднаш да побарате медицинска помош. Додека чекате помош, клучно е лицето да се премести на ладно место и да се нанесе влажна крпа или ладна бања.
3. Силна главоболка и вртоглавица
   Мозокот е исто така засегнат од прегревање. Главоболката е често силна и може да биде придружена со конфузија, дезориентација или дури и несвестица.
4. Гадење и повраќање
   Кога дигестивниот систем се менува /иритира од екстремна топлина, вообичаено е да се чувствува гадење или повраќање.
5. Забрзан пулс и отежнато дишење
   Телото се обидува да ја компензира топлината со побрзо пумпање крв. Ова се манифестира како тахикардија и чувство на екстремен замор.

Како да спречите топлотен удар

• Останете хидрирани: Пијте вода дури и ако не сте жедни. Избегнувајте прекумерен алкохол и зашеќерени пијалоци, бидејќи тие можат да ве дехидрираат.
• Избегнувајте изложување на сонце во текот на шпицот: помеѓу 11:00 и 16:00 часот, кога сончевите зраци се најсилни. Барајте сенка или ладни места во овие периоди.
• Лесна, светла облека: Изберете лабава, дишечка и светла облека за да ја рефлектира топлината.
• Не оставајте никого во затворено возило: не ги затворајте децата или домашните миленици во кола дури ни за многу кратко време. Температурата во затворен автомобил може да надмине 50°C за неколку минути.
• Правете паузи ако вежбате или работите на отворено: правете чести паузи и пронајдете проветрени или засенчени места.

Што да се прави во случај на топлотен удар?

• Веднаш јавете се на службите за итни случаи.
• Преместете го лицето на ладно место.
• Ставете ладни крпи или вода на телото но не мраз за да избегнете преголема температурна разлика
• Не давајте течности ако лицето е во несвест или дезориентирано.

Топлиот удар е медицински итен случај, но е целосно спречлив. Слушањето на вашето тело, одржувањето на хидратација и заштитата од сонцето може да ви помогне да го избегнете.