Onkologie und Krebstherapie
Хронична миелогена леукемија претставува миелопролиферативен неоплазм карактеризиран со зголемена и неконтролирана делба на незрели и зрели гранулоцити (неутрофили, еозинофили и базофили). Најчесто се појавува кај луѓе во средни години или постари и e одговорна за 15% од сите леукемии кај возрасни луѓе. По правило ХМЛ прогресира бавно и се презентира со иницијална хронична фаза од 3-5 години со малку или без симптоми. Кога симптомите ќе се појават тие се манифестираат во вид на треска, недостаток на апетит и ноќно потење. Причината за појава на оваа болест е генетската абнормалност t(9;22)(q34;q11) или таканаречен Филаделфија хромозом којшто ги инволвира ABL1 генот лоциран на хромозом 9 и BCR генот на хромозом 22. Нивната фузија резултира во константно активна фузирана киназа BCR-ABL1 којашто е одговорна за неконтролираната делба на клетките. Киназните инхибитори (imatinib, nilotinib или dasatinib) претставуваат прва линија на третман. Овие таргетирани терапии се едни од најуспешните во персонализираната прецизна медицина и значително ја подобруваат прогнозата на пациентите.
ГЕНСКИ МАРКЕР: Со методата на квантитативен реверзно-транскриптазен PCR се детектира фузијата на BCR-ABL1 гените и се квантифицира во однос на интактен ABL ген.
Ракот на дојка е најчестиот рак кај женската популација и претставува околу една третина од сите случаи на рак. На таа листа, ракот на јајници се наоѓа на седмото место и е одговорен за околу 140 000 случаи годишно. Специфични мутации во гените BRCA1 и BRCA2 се одговорни за значајно зголемување на ризикот за наследен рак на дојка и јајници, посебно презентирани со рано појавување на рак на дојка и зголемена инциденца за тумори на други органи како Фалопиеви канали, простата, машки гради, панкреас и меланом. Околу 1 од 800 луѓе носи мутација во BRCA1 или во BRCA2 гените коишто се имплицирани во овој наследен рак. Нормалната функција на овие гени е во поправка на ДНК, чијашто улога е превенирање на појава на мутации коишто може да водат до рак. Жените што се носители на BRCA1 мутација имаат 55-85% ризик за развивање на канцер на дојка во текот на животот или 20-40% за развивање на рак на јајници. Мажите коишто се носители на BRCA2 мутација имаат 6-8% ризик за развивање на рак на панкреас, црн дроб, простата или гради во текот на животот. Доколку една од овие мутации е откриена кај пациентот превентивни третмани како хемопревенција, хормонска терапија и превентивна терапија може да бидат преземени. Во последниве години беше исто така откриено дека раковите коишто носат мутации во BRCA1 и BRCA2 гените добро реагираат на терапија со PARP инхибитори, коишто се нова класа на антитуморни лекови. BRCA1 и BRCA2 мутациите се одговорни за 20-25% од сите наследни ракови на дојка и 5-10% од сите ракови на дојка и околу 15% од ракот на јајник.
ГЕНСКИ МАРКЕРИ: Со метода на квантитативен PCR се детектираат 8 најчести мутации со BRCA1 и BRCA2 гените. Исто така постои опција за детекција на сите можни мутации кај наследен и соматски рак на дојка во BRCA1 и BRCA2 и други 90тина гени со помош на масивно паралелно секвенционирање (NGS).
Фамилијарна аденоматозна полипоза (ФАП) е доминантно-наследна состојба карактеризирана со развој на стотици или илјадници пред-канцерни (аденоматозни) полипи на дебелото црево, почнувајќи од раната младост. Овие полипи се јавуваат на епителното ткиво на дебелото црево и иако почнуваат како бенигни, може да се претворат во малигни ако не бидат навремено третирани. Без превентивна колектомија, луѓето со ФАП имаат голема шанса да развијат рак во текот на животот. Луѓе со класичен ФАП (генот APC е нефункционален) носат скоро 100% ризик за развивање на рак на дебело црево, додека пак луѓето со стишен (атенуиран) ФАП имаат 70% ризик за развивање на ФАП, бидејќи APC генот е мутиран но делумно функционален. Луѓето со стишен ФАП презентираат со многу помалку полипи отколку стандардните стотици-илјадници кај луѓе со класичен ФАП.
ГЕНСКИ МАРКЕР: Масивно паралелно секвенционирање (NGS) се користи за детектирање на мутации во APC и MUTYH гените.
Наследниот неполипозен синдром на колоректален канцер (Lynch синдром) претставува наследна тенденција за развивање на колоректален, ендометријален (на матка) и други канцери, коишто типично се јавуваат во четвртата декада од животот. Околу 5% од луѓето што имаат колоректален или ендометријален рак развиваат Lynch синдром. Гените коишто се одговорни за ова се викаат “гени за mismatch поправка на ДНК” и нивната главна функција е поправка на некоректно споени базни парови за време на ДНК репликација. Кога мутација се јавува во еден од овие гени, ДНКата не се поправа соодветно и ја зголемува веројатноста за развивање на рак.
ГЕНСКИ МАРКЕРИ: Масивно паралелно секвенционирање (NGS) се користи за детектирање на мутации во MLH1, MSH2, MSH6 и PMS2 гените, заедно со 3’UTR делот на EPCAM генот.
Иако ретки (0.1-3%) гастроинтестиналните стромални тумори (ГИСТ) се најчестите форми на мезенхимски тумори на гастроинтестиналниот тракт и се јавуваат најчесто во стомакот (60%) или малото црево (35%). Наследните и спорадичните ГИСТ се асоцирани со онкогени мутации во една од двете рецепторни тирозински кинази: KIT (80%) или PDGFRA (5-7%). Oвие протеини кодираат за рецептори за фактори за раст и ја контролираат делбата на клетката. Кога има мутации во нив, тие бидуваат константно активирани и предизвикуваат неконтролиран раст на клетката. Точкасти мутации на наоѓаат на неколку егзони во различни региони на гените KIT (егзони 9, 11, 13 и 17) и PGFRA (егзон 12, 14, 18). Идентификацијата на овие мутации преставува критична информација за успешноста на целната терапија со KIT/PDGFRA инхибитори (imatinib).
ГЕНСКИ МАРКЕРИ: Масивно паралелно секвенционирање (NGS) се користи за детекција на мутации во гените KIT и PDGFRA.
Овој панел користи селекција на гени одбрани од експерти во полето на онкологија на крвни канцери и користи технологија на масивно паралелно секвенционирање (NGS) за да се откријат соматски мутации кај миелоидни малигни заболувања. Овој панел тестира гени коишто се фрекфентно мутирани кај: акутна миелоидна леукемија, миелодиспластичен синдром, миелопролиферативни неоплазми, хронична миелогена леукемија, хронична миеломоноцитна леукемија, јувенилна миелоцитна леукемија. Панелот покрива 15 гени и 39 додатни полиморфизми во гени асоцирани со развивање на рак.
ГЕНСКИ МАРКЕРИ: Масивно паралелно секвенционирање (NGS) се користи за детекција на мутации во гените: ABL1, CEBPA, HRAS, MYD88, SF3B1, ASXL1, CSF3R, IDH1, NOTCH1, SMC1A, ATRX, CUX1, IDH2, NPM1, SMC3, BCOR, DNMT3A, IKZF1, NRAS, SRSF2, BRAF, EZH2, JAK3, PHF6, TET2, CALR, FBXW7, KDM6A, PTEN, TP53, CBL, FLT3, KIT, PTPN11, U2AF1, CBLB, GATA1, KRAS, RAD21, WT1, CBLC, GATA2, MLL, RUNX1, ZRSR2, CDKN2A, GNAS, MPL, SETBP1.
Со овој панел се цели кон детекција на мутации во гени коишто се знае дека се поврзани со предиспозиции кон развивање на одредени типови на наследен рак. Панелот опфаќа гени поврзани со чести наследни ракови (на дојка или на дебело црево) но исто така и ретки наследни ракови. Како додаток, во овој панел исто така се анализираат и 284 полиморфизми за коишто се знае дека корелираат со рак.
ГЕНСКИ МАРКЕРИ: Со помош на масивно паралелно секвенционирање (NGS) се тестираат мутации во 94 гени и 284 региони поврзани со рак.
Со овој панел на гени се цели кон детекција на мутации во гени коишто се знае дека се поврзани со или движечки во развојот на рак.
ГЕНСКИ МАРКЕРИ: Со масивно паралелно секвенционирање (NGS) се тестираат 26 гени AKT1, ALK, BRAF, CDKN2A, CTNNB1, DDR2, EGFR, HER2, ERBB4, FGFR2, FGFR3, H3F3A, HIST1H3B, HRAS, IDH1, IDH2, KIT, KRAS, MEK1, MET, NRAS, PDGFRA, PIK3R1, PIK3CA, PTEN, STK11. Oвој панел е соодветен за молекуларна карактеризација на многу типови на рак.