1 Dhjetor – Dita Botërore e Luftës kundër SIDËS

Dhjetor 12,2020

Epidemia HIV është ende një problem i madh dhe aktiv i shëndetit publik në vend dhe pothuajse në të gjitha vendet në botë. Të dhënat statistikore janë një shqetësim për faktin se këtë vit shkalla e rasteve të zbuluara të HIV-it ka rënë ndjeshëm dhe deri më tani është më pak se gjysma e numrit të rasteve të zbuluara vitin e kaluar. Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, në të gjithë botën ka 42,295,076 të infektuar me këtë virus.

“Për të qëndruar në rrugën për ti dhënë fund infeksionit HIV si një problem i shëndetit publik, është e nevojshme të rritet numri i personave me HIV që kanë zbuluar statusin e tyre pozitiv dhe kanë filluar terapinë. Ne presim që buxheti i terapisë antiretrovirale të planifikohet bazuar në nevojat dhe të plotësojë numrin I cili është në rritje I pacientëve që kanë nevojë për terapi çdo vit. Ju kujtojmë se numri i përgjithshëm i pacientëve në terapi në 3 vitet e fundit është rritur me më shumë se gjysma e pacientëve në krahasim me situatën deri në fund të vitit 2017. Apelojmë për një zgjidhje urgjente të kësaj çështje për vitin 2021 “, thonë nga Shoqata për mbështetjen e personave të cilët jetojnë me HIV, me rastin e 1 Dhjetorit – Ditës Botërore të AIDS-it.

Në përputhje me udhëzimet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë, vendet duhet të sigurojnë disponueshmërinë e pandërprerë të shërbimeve themelore për parandalimin dhe trajtimin e infeksionit HIV brenda përgjigjes urgjente ndaj COVID-19, e cila kërkon burime dhe mekanizma të duhura.

Në vendin tonë, gjatë vitit 2020, deri më 30 nëntor, një total prej 29 personash të rinj janë regjistruar me infeksion HIV, dhe të diagnostikuarit rishtas u përkasin grupeve të ndryshme të moshës nga 20 në 69 vjeç. Të gjithë të diagnostikuarit rishtas janë meshkuj, ndërsa sipas mënyrës së transmetimit, tek 25 persona infeksioni është shfaqur tek popullata e meshkujve që kryejnë marrëdhënie seksuale me meshkuj, dhe katër persona janë deklaruar si heteroseksual.

Gjatë vitit 2020, gjithsej kanë humbur jetën gjashtë pacientë, katër prej të cilëve  janë diagnostikuar me vonesë ndërsa dy pacientët e tjerë kanë refuzuar të marrin trajtim.

Deri më sot, Klinika e Sëmundjeve Infektive ka një total prej 306 pacientësh të përfshirë në sistemin e kujdesit shëndetësor të lidhur me HIV, dhe 99% e tyre marrin terapi antiretrovirale, dhe sipas Ministrisë së Shëndetësisë, kjo është një përqindje jashtëzakonisht e lartë. Vetëm tre persona nuk kanë filluar ende të marrin trajtim, për shkak të analizave të nevojshme paraprake, përgatitjes së dokumenteve në lidhje me sigurimin shëndetësor, dhe sipas zgjedhjes personale të pacientit.

Në këtë pikë tek 91% e pacientëve virusi i padetektueshëm në gjak. Kjo pritet të arrihet tek të gjithë pacientët që kanë filluar terapinë. Imuniteti i pacientëve mund të kryejë funksionin e tij dhe të rigjenerohet, dhe gjithashtu përjashtohet mundësia e transmetimit të virusit.

SIDA/AIDS (sindroma e mungesës së imunitetit të fituar) është një gjendje e karakterizuar nga një rënie graduale e rezistencës së trupit ndaj infeksioneve. Shkaktohet nga HIV (Virusi i mungesës së imunitetit human), kështu që SIDA është faza përfundimtare e infeksionit HIV.

Cili është cikli jetësor i virusit AIDS

•  Infeksioni primar HIV: Menjëherë pas kontaktit me HIV,
• Vonesa klinike: Pas infeksionit primar HIV,  mund të kalojnë shumë vite pa ndonjë simptomë të sëmundjes.
• SIDA: Si rezultat i shumëzimit të vazhdueshëm të virusit për një periudhë të gjatë kohore, ka një rënie graduale të mbrojtjes së trupit. Prandaj, në këtë fazë të fundit të infektimit me HIV, mund të ndodhin sëmundje të ndryshme dhe sëmundje malinje, të cilat janë shkaku kryesor i sëmundjes dhe vdekjes nga infeksioni HIV.

Cilat janë burimet e infeksionit?

Sekretimi dhe nxjerrja e sekretimit përmes të cilave infeksioni HIV mund të transmetohet tek njerëzit janë: gjaku, sperma, sekrecionet vaginale dhe qafës së mitrës, qumështi i gjirit, sekrecionet e plagëve, lëngu cerebrospinal, lëngu pleural, sinovial, peritoneal, perikardial dhe amniotik.

Mënyrat e transmetimit

• Aplikimi i drogës në vena tek përdoruesit e saj;
• Hemodializa;
• Bërja e tatuazheve, akupunktura;
• Transplantimi i organeve dhe indeve;
• Transmetimi profesional – përfshin punëtorët shëndetësorë të cilët nuk respektojnë masat e përgjithshme të mbrojtjes;
• Në rast të kontakti seksual të rrezikshëm, rreziku është 10-15%,
• Transmetim vertikal – gjatë shtatëzënësisë, lindjes ose gjidhënies.

Si trajtohet SIDA?

Trajtimi i HIV është një proces kompleks, multidisiplinar që përfshin disa grupe ilaçesh:  ilaçe që veprojnë drejtpërdrejt tek virusi (ilaçe antiretrovirale), ilaçe që veprojnë tek shkaktarët e infeksioneve oportuniste dhe ilaçet për të ruajtur dhe rritur imunitetin.

 

Testimi ndaj virusit HIV

Është një test specifik që përcakton ose mohon ekzistencën e infeksionit HIV në trup duke marrë një mostër gjaku ose pështyme. Periudha kur duhet të bëhet testi është të paktën 3 muaj nga sjellja e fundit e rrezikshme. Infeksioni mund të diagnostikohet me anë të testit Rapid, ELISA dhe WESTERN BLOOD.

Në Laboratorin tonë të Gjenetikës dhe Mjekësisë së Personalizuar është zbuluar

Virusi i hepatitit C (HCV), virusi i hepatitit B (HBV) dhe virusi i mungesës së imunitetit human  (HIV) në një test të vetëm.

Prania e acideve nukleike nga HCV, HBV dhe HIV zbulohet përmes gjakut. Rezultatet e testeve merren nga 24 deri në 48 orë.