Autor: zmc_piksel_dev

Kirurgjia e shtyllës kurrizore është një pjesë e degëve kirurgjikale në mjekësi, e cila i referohet kryerjes së ndërhyrjeve kirurgjikale në shtyllën kurrizore.
Shtylla kurrizore është një njësi komplekse e përbërë nga strukturat e sistemit muskuloskeletal dhe sistemit nervor tek njerëzit.

Problemet që shfaqen në shtyllën kurrizore etiologjikisht mund të ndahen në:

• Deformime të shtyllës kurrizore (të lindura dhe të fituara)
• Thyerje të shtyllës kurrizore (në rast të rënies ose traumës)
• Fraktura patologjike të shtyllës kurrizore (thyerje osteoporodike, fraktura të shkaktuara nga sëmundjet malinje)
• Tumore primare të shtyllës kurrizore dhe depozita dytësore metastatike
• Ndryshime infektive të trupit vertebral dhe diskut (infeksione specifike dhe jospecifike, si dhe të shkaktuara nga sëmundje të tjera infektive)
• Sëmundje degjenerative të diskut
• Sëmundje degjenerative të shtyllës kurrizore (spondilozë, spondiloartrit)

Intervenimet operative të shtyllës kurrizore

• Qasje e pasme me instrumenta (qafa, shpina, shtylla kurrizore)
• Qasje e përparme me instrumenta (majtas ose djathtas në anën e përparme të trupit në varësi të problemit)
• 360 gradë (qasje e kombinuar e pasme / e përparme)
• MISS (kirurgji minimalisht invazive)
• Vertebroplastika dhe kifoplastika

Këto procedura përdoren për të trajtuar frakturat kompresive vertebrale të shkaktuara nga osteoporoza.
Të dyja procedurat përfshijnë injektimin e ngjitësit të ngjashëm me çimento kockore që forcon kockën/rruazën.

Laminektomia spinale – dekompresimi i shtyllës kurrizore

Ky operacion kryhet në stenozën kurrizore, një gjendje që shkakton ngushtimin e kanalit të shtyllës kurrizore duke rezultuar në komprеsim të mëvonshëm të palcës kurrizore dhe rrënjëve nervore dhe manifestohet me dhimbje, radikulopati, mpirje ose ngurtësim.
Gjatë këtij intervenimi kirurgu heq muret kockore të rruazave dhe të gjitha thumbat e kockave (osteofitet) në mënyrë që të hapë kanaln e shtyllës kurrizore, të largojë stenozën dhe kështu të largojë presionin e ushtruar në palcën kurrizore dhe rrënjët nervore.

Disektomia – disektomia e pjesshme ose e plotë

Kjo procedurë përdoret për heqjen e diskut në rastet kur është e pranishme hernia e cila shtyp apo shkakton presion në rrënjën nervore ose palcën kurrizore.
Laminektomia dhe disektomia shpesh kryhen së bashku.

Nukleoplastika – dekompresimi i diskut plazmatik

Ky operacion me laser përdor energjinë e radiofrekuencës për të trajtuar personat me dhimbje në pjesën e poshtme të shpinës që shoqërohet me hernie të lehtë diskale.
Gjatë këtij intervenimi kirurgu fut një gjilpërë në disk. Një pajisje me lazer plazma futet më pas në gjilpërë duke mundësuar nxehjen e majës së gjilpërës, e cila më pas krijon një fushë që avullon indin në disk, duke reduktuar madhësinë e tij dhe duke liruar presionin mbi nervat.

Fuzioni i shtyllës kurrizore

Kirurgu heq diskun e shtyllës kurrizore ndërmjet dy ose më shumë rruazave dhe më pas lidh rruazat fshqinje duke i ngjitur me grafte kockash ose pajisje metalike të siguruara me vida.
Fuzioni (shkrirja) i shtyllës kurrizore mund të rezultojë në njëfarë humbjeje të fleksibilitetit të shtyllës kurrizore dhe kërkon një periudhë të gjatë rikuperimi për të lejuar që graftet e kockave të rriten dhe të bashkojnë vertebrat së bashku.

Zëvendësimi i diskut me disk artificial

Kjo konsiderohet si një alternativë e fuzionit kurrizor për trajtimin e pacientëve me dëmtim të rëndë të disqeve në shtyllën kurrizore.
Procedura përfshin heqjen e diskut dhe zëvendësimin e tij me një disk sintetik që ndihmon në rivendosjen e hapësirës dhe lëvizjes ndërmjet rruazave.

• 

Përdorimi joracional i antibiotikëve nuk është një fenomen i ri, por gjatë pandemisë me Covid -19 filloi abuzimi masiv i këtyre barnave, të cilat me shpejtësi të madhe na çojnë në të ashtuquajturën epokë post-antibiotike, shprehet në një bisedë për “Lokalno”. Dr. Katerina Ignevska mikrobiologe nga Spitali klinik Zhan Mitrev.

Dr. Katerina Ignevska sqaron se shumë shpejt do të përballemi me infeksione të shkaktuara nga mikroorganizmat ndaj të cilave antibiotikët e disponueshëm nuk do të funksionojnë aspak.

“Ngadalë por me siguri po shkojmë drejt një pandemie në të cilën infeksionet bakteriale që nuk ishin kërcënim serioz për shkak se ne kishim antibiotikët si armë të fuqishme, tani po i humbasim, dhe kështu po e humbasim edhe betejën me infeksionet bakteriale”, shpjegon Dr. Ignevska.

Mjekja thekson se marrja preventive e antibiotikëve krijon një situatë katastrofike që sjell me vete rezistencë të madhe dhe mosreagim nga ana e tyre.

-Ekzistojnë protokolle kur dhe tek cilët pacientë duhet të jepet antibiotik në mënyrë preventive. Këto janë procedura specifike që kryhen në spital. Në këtë rast, ne e dimë saktësisht se cili antibiotik, kur, në çfarë doze dhe për sa kohë duhet të merret për ta konsideruar si parandalim. Fatkeqësisht, me atë që po ndodh sot, disponueshmëria dhe pirja preventive e antibiotikëve në shtëpi, dhe veçanërisht e antibiotikëve me spektër të gjerë që zakonisht jepen vetëm në spitale, krijon një situatë katastrofike të pakthyeshme që sjell me vete rezistencë të madhe dhe mosreagim të arsenalit të antibiotikëve ekzistues – shprehet mikrobiologia, duke shtuar se antibiotiku jepet atëherë kur kemi një infeksion bakterial të konfirmuar.

Veçanërisht, e përsëris veçanërisht, infeksionet bakteriale trajtohen me antibiotikë. Por kjo duket se është harruar, edhe pse sipas etiologjisë së pneumonisë KOVID – ku shkaktari është virus, ilaçi i parë që shkruhet si trajtim është pikërisht antibiotik. Përsa i përket probiotikëve, nëse kemi marrje të shkurtër të terapisë me antibiotikë dhe nuk është e nevojshme të marrim probiotik, e njëjta gjë mund të arrihet me probiotikët natyralë që janë të pranishëm në dietën e përditshme, siç është për shembull jogurti. Por, nëse bëhet fjalë për terapi afatgjatë me antibiotikë me spektër të gjerë, atëherë marrja e probiotikut është e justifikuar, thekson Dr. Ignevska.

Ajo thotë se në rastet kur jepen shpesh antibiotikë duhet të peshohet dobia kundrejt dëmit, pasi siç shpjegon ajo, “çdo medikament është edhe helm në të njëjtën kohë”.

Përveç përfitimeve, në rastet kur jepen siç duhet (në rastet kur është e nevojshme të jepen), antibiotikët kanë një sërë efektesh anësore. Ato mund të shkaktojnë reaksione toksike, reaksione të mbindjeshmërisë, një nga më të rëndësishmet për momentin ka të bëj me mekanizmat e rezistencës dhe krijimin e llojeve multibakteriale, dhe sigurisht kolit të theksuar post-antibiotik – që mund të çojë në një gjendje shumë të rëndë shëndetësore – thotë Dr. Ignevska.

Në lidhje me atë nëse qytetarët duhet të kërkojnë nga mjekët e tyre që të përshkruajnë antibiotikë “për çdo rast” apo t’i blejnë vetë ato, Dr. Ignevska me vendosmëri thotë se pacientët të cilët kujdesin për shëndetin e tyre ia kanë besuar mjekut tek i cili kryen ekzaminimin, duhet të respektojnë njohuritë e tij.

Për pacientët, një mjek i mirë është ai që do t’i japë antibiotik. Por, në fakt, zotësia e mjekut është t’i shpjegojë pacientit kur ka nevojë për antibiotik dhe të paralajmërojë pacientin se cilat janë anët pozitive dhe negative, pra dëmi nga marrja e antibiotikëve të panevojshëm. Rolet mjek-pacient janë të ndara qartë. Nuk janë pacientët ata që duhet të “kërkojnë” terapi, por përkundrazi, ata vijnë tek mjeku për këshilla dhe shpjegime. Nëse pacienti ia ka besuar kujdesin për shëndetin mjekut të tij, ai duhet të respektojë njohuritë, përvojën dhe këshillat e tij, natyrisht në dobi të tij, shpjegon ajo.

Doktoresha shpjegon se kur fëmijët marrin antibiotikë në kombinim me kortikosteroide, është e nevojshme përfshirja e ushqimit me vitamina.

Si gjithmonë, ushqimi është shumë i rëndësishëm për fëmijët. Natyrisht, duhet të merret parasysh edhe marrja e kalorive edhe e vitaminave. Rekomandohet që marrja e vitaminave të bëhet përmes ushqimit – kur është e mundur dhe e disponueshme, në mënyrë të shëndetshme pa shtim të panevojshëm shurupesh – vitaminash dhe suplementesh. Që fëmijët të rriten të shëndetshëm, është shumë i rëndësishëm kujdesi i vazhdueshëm ndaj tyre, vëmendja, përkushtimi dhe dashuria me të cilën kujdesemi për ta – shpjegon Dr. Ignevska.

Lidhur me atë se si mund të dallojmë ftohjet dhe gripin sezonal nga virusi i kovidit, Dr. Ignevska tregon se sa herë që shfaqen simptomat e sëmundjes së rrugëve të sipërme të frymëmarrjes duhet të kemi kujdes.

Duke pasur parasysh se të gjitha fillojnë në mënyrë jo specifike dhe jemi dëshmitarë të modifikimeve të pasqyrimit klinik, sa herë që shfaqen simptoma të sëmundjes së rrugëve të sipërme respiratore duhet të jemi shumë të kujdesshëm sepse të gjithë jemi bindur që tashmë nuk ekziston një rregull. Shkaktari i infeksionit të kovidit është një virus shumë ngjitës (infektiv) dhe përgjegjësia jonë në rast të dyshimit të pranisë së infeksionit është të qëndrojmë në shtëpi dhe ta konfirmojmë ose ta përjashtojmë atë me anë të testit për të parandaluar transmetimin e mëtejshëm tek personat përreth. Por i gjithë fokusi nuk duhet të jetë vetëm tek ky infeksioni sepse gjithmonë ka pasur dhe do të ketë infeksione të tjera virale dhe bakteriale që nuk duhen nënvlerësuar, thotë Dr. Katerina Ignevska, mikrobiologe në Spitalin klinik Zhan Mitrev.

Burim: Lokalno.mk

• 

• 

Veshkat janë një nga organet kyçe në trupin tuaj. Ato bëjnë shumë për ju çdo ditë, nga filtrimi i toksinave, ruajtja e ekuilibrit kimik të gjakut, deri tek prodhimi i hormoneve.
Kujdesi për ta nuk është aspak i vështirë apo i komplikuar. Ajo që duhet të bëni është të ndiqni këshillat e mëposhtme. Kjo do t’ju ndihmojë të mbani veshkat tuaja të shëndetshme.

Cilët janë faktorët e rrezikut për sëmundjen e veshkave?

• Hipertensioni
• Diabeti
• Historia familjare e sëmundjes së veshkave
• Obeziteti
• Pirja e duhanit
• Mosha mbi 50 vjeç

Nëse keni një ose më shumë nga faktorët e rrezikut të lartpërmendura, keni më shumë gjasa të vuani nga sëmundja e veshkave. Për të reduktuar këtë mundësi, ju rekomandojmë që të aplikoni një mënyrë jetese të shëndetshme
Këtu janë disa këshilla për t’u kujdesur për veshkat tuaja për të shmangur sëmundjet e mundshme të veshkave:

Mos pini duhan

Pirja e duhanit zvogëlon qarkullimin e gjakut dhe kjo mund të rezultojë në furnizim të pamjaftueshëm të gjakut në veshka. Nëse këto organe nuk marrin mjaftueshëm gjak, ato nuk mund të funksionojnë siç duhet. Pirja e duhanit gjithashtu rrit mundësinë e zhvillimit të kancerit të veshkave.

Ushtroni, praktikoni aktivitet fizik të rregullt

Mbajtja e trupit në formë dhe aktiviteti fizik janë të rëndësishme për shëndetin tuaj të përgjithshëm. Ushtrimet mund të ndihmojnë në përmirësimin e qarkullimit të gjakut në trup dhe uljen e presionit të gjakut, i cili është një faktor kryesor rreziku për problemet e veshkave.

Mbani një peshë trupore normale

Veshkat punojnë më shumë tek personat mbipeshë me qëllim për të kompensuar peshën e tepërt. Në raste të tilla, veshkat kanë nevojë për më shumë përpjekje për të filtruar mbetjet dhe për të menaxhuar funksionet e tjera trupore.

Shmangni kripën

Reduktimi i marrjes së kripës ndikon ndjeshëm tek një sërë faktorësh rreziku që lidhen me problemet e veshkave. Shmangni ushqimet e përpunuara dhe të konservuara sa herë që është e mundur, pasi ato përmbajnë sasi të mëdha kripe dhe natriumi.

Kontrolloni nivelin e sheqerit në gjak

Sheqeri i lartë në gjak mund të dëmtojë enët e gjakut në veshka, duke shkaktuar keqfunksionim të tyre. Për të mbrojtur këto organe, është e rëndësishme të mbani sheqerin në gjak brenda kufijve normalë.

Pini ujë

Të qenit i hidratuar, pra marrja e sasisë së duhur të ujit në trup, ndihmon veshkat tuaja të funksionojnë normalisht, duke larguar kripën dhe toksinat nga trupi juaj. Nuk rekomandohet pirja e sasisë së tepërt të ujit menjëherë, është më mirë të pini vazhdimisht na pak gjatë gjithë ditës.

Zbuloni historinë tuaj familjare

Disa sëmundje të veshkave janë të trashëguara. Diabeti dhe presioni i lartë i gjakut gjithashtu priren të kenë një komponent gjenetik. Bisedoni me anëtarët e familjes tuaj për të gjitha këto kushte për të përcaktuar nëse jeni në rrezik të lartë për shfaqjen e problemeve me veshkat siç janë infeksionet dhe sëmundjet e veshkave.

Kontrolloni veshkat

Ekzistojnë dy lloje testesh me anë të të cilave mund të mësojmë nëse veshkat janë të shëndetshme apo jo. Këto janë analizat e urinës dhe të gjakut. Теsti i urinës përcakton se cilat lloje të proteinave dhe albumineve janë të pranishme në urinën tuaj. Testi i gjakut zbulon se sa mbetje ka në gjakun tuaj dhe gjithashtu do të përcaktojë nëse veshkat tuaja funksionojnë siç duhet.

Kushtojini vëmendje ilaçeve tuaja

Veshkat janë përgjegjëse për largimin/filtrimin e barnave nga trupi. Marrja e tepërt e ilaçeve kundër dhimbjeve për një periudhë të gjatë kohore mund të shkaktojë dëmtim të veshkave. Llojet më të dëmshme të barnave janë anti-inflamatore jo-steroide. Ata që marrin ilaçe kundër dhimbjeve kronike duhet të konsultohen me mjekun e tyre për aplikimin e mundshëm të metodave të tjera për lehtësimin e dhimbjes që nuk janë të dëmshme për veshkat.

Me siguri e keni dëgjuar termin skoliozë të paktën një herë në jetën tuaj dhe ndoshta ju kujton ditët kur keni shkuar në kontroll sistematik si fëmijë/adoleshentë. Por le të kujtojmë. Skolioza është një lakim i shtyllës kurrizore. Një shtyllë kurrizore e shëndetshme e parë nga përpara ose mbrapa është e drejtë. Kur shfaqet skolioza, lakimi anësor i shtyllës kurrizore shihet djathtas ose majtas.

Përveç vizualisht, pra me sy të lirë, diagnoza përfundimtare bëhet edhe me ndihmën e një rëntgeni të marrë në konsultim me mjekun ortoped ose fiziatër.

Ai do të masë lakimin e shtyllës kurrizore në gradë, si në rastin e matjes së këndit, i njohur ndryshe si “këndi i kobit”.

Skoliozë – konsiderohen të gjitha devijimet që janë më të mëdha se 10 gradë.

Cilat lloje të skoliozës ekzistojnë?

Skolioza idiopatike e adoleshentëve:

Skolioza mund të shfaqet në çdo moshë, por lloji më i zakonshëm, skolioza idiopatike adoleshente, shfaqet pas moshës 10 vjeçare, në adoleshencë. Arsyet mund të jenë nga më të ndryshmet, por në të shumtën e rasteve vjen nga ulja jo e duhur apo mbajtja e trupit në një pozicion të gabuar.

Skolioza pediatrike:

Skolioza infantile shfaqet tek fëmijët nën 3 vjeç. Mund të jetë pasojë e rruazave me formë jonormale (që është deformitet i lindur), sindromave të ndryshme, çrregullimeve neurologjike ose shkaqeve të panjohura (idiopatike).
Skolioza juvenile është një lloj më i rrallë dhe shfaqet tek fëmijët nga 3 deri në 10 vjeç.

Cila eshte arsyeja?

Në shumicën e rasteve të skoliozës, shkaku i saktë (idiopatik) është i panjohur. Megjithatë, skolioza mund të ndodhë tek njerëzit në të njëjtën familje. Kur kjo ndodh, ka ndoshta një komponent gjenetik për shkakun.

Cilat janë shenjat dhe simptomat e skoliozës?

Skolioza ndonjëherë është e lehtë për t’u dalluar sepse lakimi i shtyllës kurrizore mund të bëjë që trupi i një individi të anohet djathtas ose majtas. Tek disa fëmijë me skoliozë, njëra shpatull është më e gjatë se tjetra dhe njëra shpatull është më e dalë se tjetra.

Si diagnostikohet skolioza?

Së pari, mjeku merr një histori të detajuar mjekësore, duke përfshirë pyetje në lidhje me rritjen dhe zhvillimin gjatë kohëve të fundit të fëmijës. Gjithashtu, rekomandohet kryerja e radiografisë e cila bëhet për të konfirmuar diagnozën dhe për të zbuluar ashpërsinë e lakimit të shtyllës kurrizore.
Mjeku juaj do t’ju ekzaminojë dhe mund t’ju rekomandojë të paraqiteni tek mjeku kirurg ortoped i specializuar në trajtimin e kockave dhe muskujve.

Renditja e shkallës së shtrembërimit

• Lakimi konsiderohet i vogël kur është nën 20 gradë.
• Lakimi është mesatar kur është ndërmjet 25 dhe 40 gradë.
• Lakimi është i rëndë kur kalon 50 gradë. Ky lloj lakimi mund të dëmtojë mushkëritë. Kjo është arsyeja pse kirurgët ortopedë dhe traumatologët shpesh marrin masa kirurgjikale përpara se të ndodhë kjo, në mënyrë që lakimi të mos arrijë deri në pikën e fundit.

Si trajtohet skolioza?

Shumica e fëmijëve me skoliozë të lehtë nuk kanë nevojë për trajtim, rekomandohen ushtrime korrigjuese dhe kontrolle të rregullta për t’u siguruar që deformimi të mos përparojë.
Kur mjeku konsideron se kurba (harku) ndryshon nga mesatarja në e rëndë dhe se mund të përkeqësohet ose të shkaktojë probleme, rekomandohet përdorimi i një korseje ortopedike derisa fëmija të ndalojë së rrituri.
Korseja nuk përdoret për të korrigjuar një kurbë (hark) para-ekzistuese, por mund të parandalojë që ajo kurbë të përkeqësohet.

Në rastin e skoliozës së rëndë tek fëmijët është e nevojshme që t’i nënshtrohen ndërhyrjes kirurgjikale.

Nëse mendoni se fëmija juaj mund të ketë skoliozë, rezervoni kontrollin tek mjeku ortoped për zbulimin dhe trajtimin e hershëm të kësaj sëmundje.

Kirurgjia e shtyllës kurrizore është një pjesë e degëve kirurgjikale në mjekësi, e cila i referohet kryerjes së ndërhyrjeve kirurgjikale në shtyllën kurrizore.

Shtylla kurrizore është një njësi komplekse e përbërë nga strukturat e sistemit muskuloskeletal dhe sistemit nervor te njerëzit.

Problemet që shfaqen në shtyllën kurrizore etiologjikisht mund të ndahen në:

• Deformime të shtyllës kurrizore (të lindura dhe të fituara)
• Thyerje të shtyllës kurrizore (në rast të rënies ose traumës)
• Thyerje patologjike të shtyllës kurrizore (thyerje osteoporotike, fraktura në sëmundje malinje)
• Tumore primare të shtyllës kurrizore dhe depozita dytësore metastatike
• Ndryshime infektive të trupit vertebral dhe diskut (infeksione specifike dhe jospecifike, si dhe brenda sëmundjeve të tjera infektive)
• Sëmundje degjenerative të diskut
• Sëmundje degjenerative të shtyllës kurrizore (spondilozë, spondiloartrit)

Vertebroplastika dhe kifoplastika

Këto procedura përdoren për të trajtuar frakturat kompresive vertebrale të shkaktuara nga osteoporoza.

Të dyja procedurat përfshijnë injektimin e ngjitësit të ngjashëm me çimento kockore që forcon kockën/rruazën.

Laminektomia e shtyllës kurrizore / dekompresimi i shtyllës kurrizore

Ky operacion kryhet në stenozën kurrizore, një gjendje që shkakton ngushtimin e kanalit kurrizor duke rezultuar në komprimim të mëvonshëm të palcës kurrizore dhe rrënjëve nervore dhe manifestohet me dhimbje, radikulopati, mpirje ose dobësi.

Kirurgu heq muret kockore të rruazave dhe të gjitha thumbat e kockave (osteofitet) në mënyrë që të hapë kanalin kurrizor, të largojë stenozën dhe kështu të largojë presionin në palcën kurrizore dhe rrënjët nervore.

Disektomia (disektomia e pjesshme ose e plotë)

Kjo procedurë përdoret për heqjen e diskut kur ka një hernie dhe shtyp rrënjën nervore ose palcën kurrizore.

Laminektomia dhe disektomia shpesh kryhen së bashku.

Në këtë procedurë, kirurgu zgjeron vrimën e kockës ku rrënja e nervit del nga kanali kurrizor për të parandaluar disqet e zgjatura ose nyjet e trashura qe me kalimin e viteve mund ta shtypin nervin.

Shkrirja e shtyllës kurrizore

Kirurgu heq diskun e shtyllës kurrizore ndërmjet dy ose më shumë rruazave dhe më pas lidh rruazat me ndihmën e grafteve të kockave ose me pajisje metalike të siguruara me vida.

Fuzioni (shkrirja) e shtyllës kurrizore mund të rezultojë në njëfarë humbje të fleksibilitetit të shtyllës kurrizore dhe kërkon një periudhë të gjatë rikuperimi për të lejuar që graftet e kockave të rriten dhe të bashkojnë vertebrat.

Zëvendësimi me disk artificial

Kjo konsiderohet një alternativë ndaj fuzionit (shkrirjes) kurrizor për trajtimin e personave me disqe të dëmtuara rëndë.

Procedura përfshin heqjen e diskut dhe zëvendësimin e tij me një disk sintetik që ndihmon në rivendosjen e lartësisë dhe lëvizjes ndërmjet rruazave.

Ndërrimi me disk artificial

Kjo konsiderohet një alternativë ndaj fuzionit (shkrirjes) kurrizor për trajtimin e personave me disqe të dëmtuara rëndë.
Procedura përfshin heqjen e diskut dhe zëvendësimin e tij me një disk sintetik që ndihmon në rivendosjen e lartësisë dhe lëvizjes ndërmjet rruazave.

• 

Dr. Ljupço Nikolov

Specialist në kirurgjinë e përgjithshme

Të gjitha shoqatat e radiologjisë në mbarë botën sot bëjnë shënimin e kësaj date dhe ftojnë të gjithë të bashkohen në shënimin e saj.

Inçizimi mjekësor është një nga disiplinat më progresive në kujdesin shëndetësor. Por ndëkohë që rentgen (rrezet X), skanimet MRI, ultratingulli dhe teknologjitë e tjera të imazhit mjekësor janë të njohura për shumë njerëz, vlera dhe ndikimi i tyre në kujdesin ndaj pacientit nuk është kuptuar gjerësisht. Pikërisht, kjo është arsyeja pse kjo ditë shënohet që nga viti 2012 për të rritur ndërgjegjësimin për radiologjinë dhe rolin jetësor që luajnë radiologët në kujdesin ndaj pacientëve.

Falë radiologjisë sot mund të diagnostikohen frakturat, të vendosen dhe rregullohen protezat, të monitorohet evolucioni dhe zhvillimi i fetusit dhe të përcaktohet gjendja e trurit. Dhe e gjithë kjo pa pasur nevojë për ndërhyrje kirurgjikale apo ndërhyrje të tjera të dhimbshme.

Pak nga historia e radiologjisë

Shënimi i kësaj dite bëhet në fakt nga dita kur Wilhelm Conrad Röntgen zbuloi rrezet X. Më 8 nëntor 1895, ai kreu një eksperiment me rrezet katodike dhe ampula qelqi me vakum, duke vënë në dukje se kur kalonte rryma nëpër ampulë, prodhohej një efekt fluoreshent, diçka që në fakt ndodhte edhe tek pllakat fotografike. Ky shkencëtar e quajti zbulimin e tij ”rreze X” dhe u tregoi shkencëtarëve dhe profesionistëve të mjekësisë se me ndihmën e këtyre rrezeve mund të shihet pjesa e brendshme e trupit. Vetëm 3 muaj pas zbulimit të saj, rrezet X u implementuan në të gjitha spitalet e qyteteve të mëdha.

Kjo ditë botërore përpiqet gjithashtu të bëj të njohura rreziqet e punës në këtë profesion, si dhe të inkurajojë zbulimin e teknologjive të reja dhe metodave të reja për marrjen e imazheve radiologjike.

Me siguri, një apo disa herë në jetën tuaj keni bërë radiografi (rreze X) me qëllim për të diagnostikuar dhe kapërcyer një problem të caktuar. Në këtë ditë, thjeshtë duhet të mendojmë se sa mirënjohës duhet të jemi ndaj personave që e zbuluan dhe e zhvilluan atë, si dhe ndaj radiologëve që ekspozojnë çdo ditë një pjesë të shëndetit të tyre për të marrë një pamje të brendshme të trupit tonë që na lejon të marrim një diagnozë të saktë dhe për të ndjekur trajtimin e duhur.

Gëzuar Ditën Botërore të Radiologëve!

Megjithëse fjalа protezë zakonisht na bën të mendojmë se ka të bëj me zëvendësimin e ndonjë gjymtyre ose zëvendësimin e dhëmbëve, është e rëndësishme të dini se ka një numër të madh të protezave të ndryshme. Një prej tyre është implanti testikular.

Detajet e implantit testikular

Proteza testikulare është një implant artificial që vendoset në skrotum të zbrazët. Implanti mund të përdoret te meshkujt që kanë lindur me mungesë të testisit ose që kanë humbur testisin për shkak të ndonjë lëndimi ose ndonjë sëmundje të caktuar. Ky implant ka për qëllim të përmirësojë pamjen dhe të qetësojë frikën dhe anën psikologjike tek pacientët. Megjithatë, implanti testikular nuk luan rolin e testisit të vërtetë.

Shumica e kërkesave për protezë testikulare vijnë nga meshkujt që kanë lindur me testis por e kanë humbur atë më vonë për arsye të ndryshme.

Protezat testikulare janë përdorur që nga viti1940. Në të kaluarën, ato bëheshin nga materiale të ndryshme. Tani, ato janë kryesisht prej silikoni, janë të mbushura me xhel silikoni ose me lëndë fiziologjike (ujë i kripur). Proteza testikulare ka një peshë, formë dhe ndjesi të ngjashme me testisin natyral. Gjithashtu është i disponueshëm në madhësi të ndryshme në mënyrë që të përshtatet mirë me testisin ekzistues.

Cilat kushte ose ngjarje mund të rezultojnë me humbjen e testisit?

Ka disa arsye përse mund të ndodhë humbja e testiseve:

• Për shkak të çrregullimit / keqformimit ose mungesës që në lindje.
• Mënjanimi kirurgjik si pasojë e lëndimit/ traumës
• Mungesa e zbritjes në skrotum.
• Heqja e testisit për shkak të infeksionit.
• Heqja e testisit si pjesë e trajtimit të kancerit të testisit.
• Proteza testikulare mund të jetë edhe pjesë e operacionit të ndryshimit të gjinisë.

Cila është procedura për implantimin e protezës testikulare?

Kur vendosni të bëni këtë procedurë, është e rëndësishme që ajo të kryhet nga mjek kirurg i specializuar në implantimin e protezës testikulare.

Është thelbësore të flisni me kirurgun tuaj për të gjitha pyetjet tuaja dhe të zbuloni të gjitha detajet e procedurës paraprakisht.

Në përgjithësi, procedura e implantimit përfshin:

• Vendosjen e pacientit nën anestezi të përgjithshme ose lokale që do të parandalojë ndjesinë e dhimbjes në pjesën e poshtme të trupit gjatë procedurës.
• Prerje në pjesën e poshtme të bikinit ose në pjesën e sipërme të skrotumit.
• Krijimi i një qese për protezën.
• Qepja ose vendosja e implantit në vendin dhe pozicionin e duhur.
• Mbyllja e prerjes me qepje (penjë).
  
  Kjo procedurë zakonisht kryhet si një operacion rutinë me një ditë trajtim spitalor dhe në klinikën tonë kryhet nga ekip profesional i udhëhequr nga Dr. Goran Joviq

Ka sëmundje që priren të shfaqen pothuajse pa simptoma dhe për këtë arsye rrallë diagnostikohen në kohë. Por pavarësisht kësaj, përsëri është e mundur që të parandalohen.

Ja se si të kujdeseni për pesë sëmundjet më të zakonshme që zhvillohen pa simptomatologji:

1. Diabeti tip II

Diabeti i tipit II është një sëmundje kronike në të cilën trupi zhvillon rezistencë ndaj insulinës dhe, si pasojë, rrit nivelin e sheqerit në gjak. Me kalimin e kohës, ky nivel i ngritur i sheqerit në gjak mund të ketë pasoja të rënda shëndetësore që më pas mund të prekin organet vitale siç janë veshkat.
Ka shumë njerëz që nuk e dinë se kanë diabet të tipit II, sepse mungesa e simptomave mund të zgjasë për shumë vite.
Për ata persona me faktorë rreziku si historia familjare e diabetit, mbipesha dhe/ose presioni i lartë i gjakut, është e rëndësishme të bëjnë një mënyrë jetese të shëndetshme dhe të bëjnë analiza të rregullta për të zbuluar sëmundjen në kohë.

2. Presioni i lartë i gjakut

Presioni i gjakut ka të bëj me presionin që ushtron gjaku mbi arteriet që pompon zemra, dhe arteriet e bartin gjakun në organe të ndryshme të trupit. Presioni i lartë i gjakut ose hipertensioni është një çrregullim i zakonshëm në të cilin nivelet e presionit të gjakut janë vazhdimisht në rritje.
Për të parandaluar hipertensionin, është e rëndësishme t’i përmbaheni një stili jetese të shëndetshme e cila përfshin: mos pirjen e duhanit, kontrollin e peshës normale të trupit, reduktimin e konsumit të alkoolit, ushtrimet fizike dhe një dietë e shëndetshme për zemrën, siç është zvogëlimi ose mungesa e konsumit të kripës.

3. Apnea e gjumit

Është një çrregullim që ndërpret frymëmarrjen gjatë gjumit. Personat që janë më të rrezikuar nga apnea e gjumit janë zakonisht burrat, të gjithë personat me mbipeshë trupore, personat me histori familjare të apnesë ose pacientë me rrugë të ngushta të frymëmarrjes.
Kur gjumi ndërpritet gjatë natës, ekziston rreziku për të qenë të përgjumur gjatë ditës. Prandaj, ka më shumë gjasa që tek këta persona të pësojnë aksident automobilistik, aksident në punë ose ndonjë problem tjetër shëndetësor.
Diagnoza bazohet në rishikimin e historisë suaj mjekësore dhe familjare, në ekzaminimin fizik dhe në rezultatet e ekzaminimit me anë të aparatit polisomnografik ti cili mbahet në trup para gjumit dhe bën matjen e mungesës apo ndërprerjes së frymëmarrjes.

4. Kanceri i mushkërive

Kanceri i mushkërive në përgjithësi nuk shfaq asnjë shenjë apo simptomë derisa sëmundja të avancohet. Vetëm herë pas here në fazat e hershme mund të shfaqen simptoma të zakonshme si kolla, dhimbje gjoksi dhe kockash, ose lodhje dhe dobësi.
Pirja e duhanit është e pranishme si faktor në shumicën e rasteve, por në shumë raste shfaqet edhe tek personat joduhanpirës.
Nuk ka një formulë të saktë për parandalimin e kësaj sëmundjeje, megjithëse është e mundur të zvogëlohet rreziku duke shmangur konsumimin e duhanit, duke ushtruar dhe duke pasur një dietë të shëndetshme. Kontrollet periodike shëndetësore mund të zbulojnë fillimin e hershëm të kancerit të mushkërive.

5. Glaukoma

Glaukoma është shkaku numër një i verbërisë në botë. Është një sëmundje degjenerative që vjen si pasojë e rritjes së presionit intraokular, e cila ngadalë dhe në mënyrë progresive prek fijet e nervit optik.
Nëse nuk zbulohet në kohë, glaukoma shkakton humbje të pakthyeshme të shikimit.
Duke qenë se nuk ka simptoma në fazat e hershme, është e nevojshme që të bëhen kontrolle të rregullta të syve që do të kontribuojnë në zbulimin e hershëm të kësaj sëmundje.
Mënyra më e mirë për të parandaluar këtë çrregullim është praktikimi i zakoneve të shëndetshme të jetesës që përfshijnë ushtrime të rregullta dhe një dietë të ekuilibruar.

Nga e gjithë kjo mund të konkludojmë se është e nevojshme të bëhen kontrolle të rregullta dhe të kujdesemi për mënyrën e jetesës.