Seminar edukativ për kujdesin e shëndetit të sportistëve organizuar nga Klinika Zhan Mitrev

Ekipi i mjekëve nga Klinika Zhan Mitrev ka edukuar punonjësit sportiv, përfaqësuesit e sindikatave sportive, trajnerët e klubeve dhe sportistët për kujdesin shëndetësor në arritjen e rezultateve të larta sportive.
Në seminarin e mbatur me temë “Shëndet i mirë për rezultate të larta sportive” të organizuar nga klinika Zhan Mitrev, u fol për rëndësinë e parandalimit, simptomat e trajnimit të mbingarkuar te sportistët, për mbrojtjen parandaluese të aparatit lokomotor te sportistët e rinj dhe çfarë është ekzaminimi gjithëpërfshirës parandalues që në fakt është çelësi kryesor për shëndetin e sportistëve
Për rëndësinë e informimit të mirë dhe profesional për gjendjen psikofizike të sportistëve në sport dhe arritjen e rezultateve të mira, me të pranishmit u hap një debat me temën “Mundësitë, perspektivat dhe përvojat personale të sportistëve lidhur me sfidat e stilit të jetës sportive (marrja e kalorive, aftësitë psikofizike dhe probleme të tjera)”.
Ligjëruesit ishin Dr. Violeta Nikolov – specialiste gjinekologe, Igor Nikolov – doktor i shkencave në kineziologji, profesor i edukimit fizik, sportit dhe shëndetësisë, Prof. Dr. Gligor Xholev – kirurg specialist ortoped dhe Prof. Dr. Milka Klinçeva – specialist në mjekësinë interne, subspecialiste në kardiologji.

Shëndeti mendor në punë: një rrugë drejt mirëqenies

Puna luan një rol të rëndësishëm në jetën e njerëzve, por është gjithashtu burimi i një sërë situatash që përfshijnë përvoja të tilla si: stresi, mbingarkesa, konfliktet me kolegët, ngacmimet në vendin e punës dhe shfaqjen e problemeve me shëndetin mendor.

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) e përkufizon shëndetin mendor si mirëqenie mendore që u mundëson njerëzve të përballojnë momentet stresuese në jetë, të zhvillojnë të gjitha aftësitë e tyre, të jenë në gjendje të mësojnë dhe të punojnë në mënyrë adekuate dhe të kontribuojnë në përmirësimin e komunitetit të tyre. Gjithashtu, shëndeti mendor duhet të jetë pjesë përbërëse e mirëqenies së përgjithshme në kompani, e cila do t’i mundësojë kompanisë marrjen e vendimeve, vendosjen e rregullave dhe bashkëpunimit për të arritur qëllimet e parashikuara te kompanise, pra për arritjen e suksesit personal dhe profesional. Megjithatë, rëndësia e shëndetit mendor dhe mënyra se si ai ndikon në produktivitetin dhe përfitimin e vetë kompanive shpesh neglizhohet (nuk i kushtohet vëmendje).

Mjedisi i punës mund të konsiderohet si një nga faktorët kryesorë që ndikon drejtpërdrejt në shëndetin mendor. Një mjedis i favorshëm pune ofron kënaqësi dhe kontribuon në vetë-realizimin e individit. Nga ana tjeter, mjedisi jo i favorshëm i punës, çon në ndryshime të shëndetit mendor.

Tashmë është demostruar se punonjësit e kënaqur dhe të shëndetshëm i kryejnë obligimet e tyre shumë më mirë dhe probabiliteti që ata të qëndrojnë, të vazhdojnë të punojnë në kompani është i lartë. Në të kundërt, ata punonjës që janë vazhdimisht nën stres, përballen me ankth apo depresion në vendin e punës, mund të përballen me probleme serioze, jo vetëm individualisht, por si ekip dhe në përgjithësi brenda organizatës në të cilën punojnë. Për këtë arsye, marrja e masave për parandalimin dhe trajtimin e shëndetit mendor në vendin e punës kontribuon në reduktimin e mungesave, situatave të pakëndshme në vendin e punës dhe situatave/kushteve të tjera të lidhura me to.

Sipas Qendrës së Shëndetit Mendor, në vendin e punës, një në pesë punonjës vuan nga depresioni dhe 70% e tyre vuajnë nga reduktimi i produktivitetit, përkeqësimi i shëndetit fizik dhe, në rastin më të keq, vetëdëmtimi.

Nga ana tjetër, me anë të qasjes profesionale dhe reflektuese, personat përgjegjës në punë mund të ndihmojnë në reduktimin e stresit dhe zhvillimin e qëndrueshmërisë psikologjike të nevojshme për të qenë më produktivë. Prandaj, është e nevojshme të krijohen strategji në të cilat punonjësit duhet të marrin pjesë dhe, në këtë mënyrë, të menaxhojnë shëndetin e tyre mendor, të informohen për problemin, të përfshihen dhe të veprojnë për të mirën e të gjithëve. Personat përgjegjës në punë duhet të jenë shembull në zhvillimin e shëndetit të favorshëm mendor dhe në marrjen e kohës për të rimbushur me energji dhe për të frymëzuar ekipin e tyre për ta ndjekur këtë shembullin.

Një nga mënyrat kryesore për të promovuar shëndetin mendor në punë është nxitja e një mjedisi të shëndetshëm dhe të dobishëm pune, ku ata ndihen të sigurt dhe të respektuar, një vend ku vlerësohen dhe u ofrohen mundësi për rritje dhe zhvillim personal dhe profesional. Përveç kësaj, mbështetja emocionale është e nevojshme, duke ofruar mbështetje psikologjike dhe shërbime udhëzuese (këshillim dhe/ose terapi), mbështetje për gjetjen e ekuilibrit punë-jetë, dhe natyrisht opsionin e orareve fleksibël të punës, pushimet me pagesë dhe aktivitete të tjera që lehtësojnë mirëqenien e individit/punonjësit. Është gjithashtu shumë e dobishme të ofrohet trajnim për tema që lidhen me shëndetin mendor, rëndësinë e tij dhe mënyrat për ta parandaluar dhe trajtuar atë.

Shëndeti mendor është një aspekt jetik i mirëqenies në vendin e punës. Prandaj, punëdhënësit duhet të ndërmarrin hapa për të identifikuar faktorët e rrezikut dhe për të krijuar sisteme mbështetëse dhe programe shëndetësore dhe parandaluese për punonjësit e tyre. Është e rëndësishme të mbani mend se shëndeti mendor në punë rrit motivimin, përqendrimin dhe kreativitetin, gjë që çon në performancë më të mirë. Ndihmon gjithashtu në balancimin e sferës personale dhe atë profesionale, përmirësimin e cilësisë së jetës së punonjësve, sepse shëndeti i mirë mendor krijon një mjedis të përshtatshëm dhe të këndshëm pune, i cili nga ana tjetër rrit kënaqësinë dhe lumturinë në punë.

Ekipi i psikologëve dhe psikiatërve në klinikën Zhan Mitrev është në dispozicionin tuaj për konsultim dhe trajtim të të gjitha problemeve tuaja me shëndetin mendor. Rezervoni terminin tuaj në 02 3091 484

Dr. Marija Kostadinovska
Specialiste psikiatre

Joint Commission International: Qytetarët e Maqedonisë duhet të jenë krenarë për Klinikën Zhan Mitrev

Joint Commission International ka dorëzuar akreditimin zyrtar në Klinikën Zhan Mitrev, duke konfirmuar se klinika është një qendër shëndetësore me standardet më të larta sa i përket cilësisë së shërbimeve shëndetësore dhe kujdesit për sigurinë e pacientëve. Akreditimi i marrë nga JCI konsiderohet si standard i artë në kujdesin shëndetësor global dhe Klinika Zhan Mitrev këtë certifikatë e ka marrë për herë të tretë.

“Qytetarët e Maqedonisë duhet të jenë krenarë që institucioni juaj është i përqendruar në këtë qëllim sfidues, që vazhdimisht të rrisë cilësinë dhe sigurinë e pacientëve në nivelin më të lartë”, thuhet në letrën kredenciale dërguar Dr. Mitrevit.

Puna e Klinikës Zhan Mitrev është vlerësuar nga një komision i përbërë nga tre anëtarë të Joint Commission International, të cilët kanë vlerësuar 1200 elementë matës dhe sipas raportit, në vlerësimin përfundimtar thuhet se janë plotësuar të gjitha kushtet për marrjen e certifikatës me Vulën e Artë. Pas vlerësimit të punës së plotë, komisioni ka vendosur standardet e Klinikës Zhan Mitrev në një nivel me standardet e Mayo Clinic, duke theksuar se “Klinika Zhan Mitrev ka kapacitet dhe potencial për të qenë Mayo Clinic jo vetëm në Ballkan, por edhe për Europë”.

Joint Commission International u krijua në SHBA në vitin 1994 si një organizatë e pavarur jofitimprurëse që akrediton dhe certifikon objektet mjekësore në mbarë botën.

Klinika Zhan Mitrev e krahasuar me Mayo Clinic, ka marrë për herë të tretë Vulën e Artë nga Joint Commission International

Për herë të tretë, Vula e Artë nga Joint Commission International për Klinikën Zhan Mitrev. Me këtë riçertifikim është vërtetuar edhe një herë se institucioni shëndetësor ka standardet më të larta përsa i përket cilësisë së shërbimeve shëndetësore dhe kujdesit për sigurinë e pacientëve.

“Nga analiza konstatuam se Klinika Zhan Mitrev ka kapacitet dhe potencial për të qenë Mayo Clinic jo vetëm në Ballkan por edhe në Evropë. Ka një kapacitet të madh në sallat e operacionit dhe ekspertizën e personelit mjekësor, një sistem funksional për regjistrimin elektronik të të dhënave shëndetësore, përkushtim dhe profesionalizëm të madh të mjekëve dhe punonjësve dhe më e rëndësishmja, ky spital ka një menaxhment të shkëlqyer”, tha Dr. Michael T. Nwynn, anëtar i komisionit për akreditim nga Joint Commission International.

Ky konfirmim e vendosi edhe një herë Klinikën Zhan Mitrev në pozitë të barabartë me institucionet e tjera të akredituara në botë. Puna e Klinikës Zhan Mitrev u vlerësua nga komisioni i përbërë nga tre anëtarë nga Çikago, ku ndodhet selia e Joint Commission International.

“Vlerësimi për akreditim përfshin 1200 elementë matje dhe sipas raportit vlerësimi përfundimtar është se janë plotësuar të gjitha kushtet. Gjatë vlervsimit për marrjen e riakreditimit vëmendje e veçantë i’u kushtua përmirësimit të punës së spitalit që nga riakreditimi i mëparshëm dhe këtu vërehet një përmirësim i madh i të gjitha proceseve. Puna e përgjithshme, funksionimi, cilësia dhe siguria e pacientëve dhe stafit është në një nivel jashtëzakonisht të lartë dhe i përshtatshëm për marrjen e Vulës së Artë të Joint Commission International”, tha znj. Britt De Cordier, anëtare e komisionit të akreditimit nga Joint Commission International.

Konkluzioni i raportit në bazë të të cilit është marrë riakreditimi është se Klinika Zhan Mitrev e përfaqëson vendin e saj dhe praktikën mjekësore ndërkombëtare në nivel shumë të lartë.

“Të jesh pjesë e spitaleve të akredituara ne nivel botëror nga JCI është vërtetë një prestigj. Por ky akreditim do të thotë shumë më tepër për ne, sepse e marrim në një situatë paradoksale ku fajësohemi për suksesin dhe cilësinë tonë. I gjithë ekipi i Klinikës Zhan Mitrev mbajti një barrë të madhe gjatë pandemisë, pacientët më të vështirë, në gjendje të rëndë dhe me komplikacione nga Covid-i i pamë këtu, në kujdesin tonë intensiv. Arritëm rezultate të mëdha me përkushtim të madh dhe shpëtuam një numër të madh pacientësh. Puna jonë nuk ndalet këtu, ne vazhdojmë më tej me përkushtim maksimal për t’u kujdesur për mirëqenien e pacientëve tanë”, tha Dr. Zhan Mitrev.

Klinika mori akreditimin e JCI për herë të parë në vitin 2017, dhe pas tre vitesh në vitin 2020, në kulmin e pandemisë Covid-19, të jetë një nga spitalet e pakta në botë që nuk e shtyu akreditimin, por u ri- akreditua. Ky akreditim është i treti në radhë që ka kaluar pa asnjë vërejtje.

JCI u krijua në Amerikë në 1994 si një organizatë e pavarur jofitimprurëse që akrediton dhe certifikon objektet mjekësore në mbarë botën. Akreditimi i marrë nga JCI konsiderohet si standardi i artë në kujdesin shëndetësor global për sa i përket cilësisë së shërbimit dhe sigurisë së pacientit.

Shkolla e parë për insuficiencë të avancuar të zemrës organizuar nga Klinika Zhan Mitrev

Transmetimi i risive në trajtimin e insuficiencës së zemrës, aplikimi i procedurave të reja dhe gjendja aktuale në Maqedoninë e Veriut në hartën e trajtimeve të avancuara ishin pjesë e temave të Shkollës së Parë për Insuficiencë të Avancuar të Zemrës organizuar nga Klinika Zhan Mitrev dhe Shoqata Maqedonase e Kardiologjisë.

Në këtë shkollë morën pjesë mbi 80 mjekë kardiologë të shëndetësisë private dhe publike nga mbarë Maqedonia.

“Dështimi i zemrës përbën më shumë se gjysmën e të gjitha sëmundjeve kardiovaskulare që ndodhin në Evropë. Në të njëjtën kohë, në dekadën e fundit, ka pasur një revolucion të vërtetë në trajtimin si medikamentoz ashtu edhe jo medikamentoz, në këtë fushë. Duke marrë parasysh të gjitha këto, si dhe udhëzimet e reja evropiane për trajtimin e dështimit/insuficiencës të zemrës, Shoqata e Kardiologjisë së Maqedonisë, si anëtare e Shoqatës Evropiane të Kardiologjisë, i dha mbështetjen e saj Klinikës Zhan Mitrev për iniciativën dhe organizimin e Shkollës së Parë për insuficiencë të avancuar të zemrës”, theksoi Prof. Dr Marijan Boshevski, kryetar i Shoqatës së Kardiologjisë së Maqedonisë.

Profesionistë me eksperiencë të rangut ndërkombëtar, nga rajoni dhe nga vendi me arritje të njohura në këtë fushë paraqitën konkluzionet dhe gjetjet e tyre. Nga specialistë vendas, Dr. Tanja Angjusheva, Asoc. Dr. Zhan Mitrev nga Klinika Zhan Mitrev, Prof. Dr. Marijan Boshevski, kryetar i Shoqatës së Kardiologjisë së Maqedonisë, Prof. Dr. Elizabeta Srbinovska Kostovska, Assoc. Dr. Irena Mitevska nga Klinika e Kardiologjisë, Prof. Dr. Milka Klinçeva dhe Asoc. Dr. Planinka Zafirovska nga Fakulteti i Shkencave Mjekësore në Universitetin Goce Dellçev-Shtip. Ligjërues të ftuar ishin emra të njohur nga rajoni Prof. Dr. I. Knezevic dhe Prof. Dr. B. Vrtovec nga Qendra Spitalore Klinike, Ljubljanë – Slloveni, si dhe Assoc. Dr. Dejana Popovic nga Qendra Klinike Universitare, Beograd – Serbi.

Shkolla është e akredituar nga Oda e mjekëve të Maqedonisë.

Disa këshilla për kujdesjen e shëndetit gjatë temperaturave të ulëta

Rënia e temperaturave që ndodh çdo vit në fund të vjeshtës mbart me vete një rrezik të lartë për t’u prekur nga sëmundjet e frymëmarrjes, si gripi apo bronkiti.

Për këtë arsye, është veçanërisht e rëndësishme të merren masa paraprake tek personat të cilët bëjnë pjesë në grupet më të rrezikuara: fëmijët, personat mbi 65 vjeç, gratë shtatzëna ose personat me sistem imunitar të dobësuar.

Më poshtë do të gjeni 6 këshilla të thjeshta parandaluese:

1. Ajrosni çdo ditë ambientet në të cilat qëndroni

Gjatë muajve të ftohtë, njerëzit priren të qëndrojnë në ambiente të mbylluara dhe të ajrosura dobët për orë të tëra, duke ndihmuar në shkaktimin dhe përhapjen e viruseve. Hapja e dritareve dhe lënia e ajrit të qarkullojë për disa minuta çdo ditë është thelbësore për të oksigjenuar ambientet dhe për të parandaluar akumulimin e mikroorganizmave.

2. Lani sa më shpesh duart

Ky veprim i thjeshtë minimizon shumë rrezikun e shfaqjes së ftohjes ose gripit. Larja e duarve këshillohet gjithmonë dhe menjëherë pas kontaktit me sipërfaqe të mundshme të kontaminuara (të tilla si udhëtimi me autobus ose tavolina në kafene) si dhe pas kontaktit me persona të sëmurë.

3. Vaksinohuni kundër gripit sezonal

Kjo vaksinë indikohet veçanërisht për personat që janë në rrezik: fëmijët me patologji të caktuara, të rriturit mbi 65 vjeç dhe personat që vuajnë nga sëmundje kronike. Vaksinimi mundëson mbrojtje nga 6 deri në 12 muaj dhe rekomandohet të bëhet para fillimit të dimrit.

4. Shmangni ndryshimet e mëdha të temperaturës

Kalimi nga një mjedis i ftohtë në një mjedis të ngrohtë ose anasjelltas bën që sistemi imunitar të reagojë më pak në mënyrë efektive ndaj agresionit të jashtëm. Për shkak të kësaj, këshillohet që ambienti ku qëndroni të mbahet në një temperaturë nën 23 gradë Celsius dhe të përshtaten rrobat në çdo mjedis: hiqni kapelet, xhaketat dhe shallin kur jeni në një ambient të ngrohtë dhe vishini ato kur dilni jashtë ose hyni në një ambient më të ftohtë.

5. Mbuloni gojën kur kolliteni ose teshtini

Viruset dhe bakteret udhëtojnë nëpër ajër përmes pikave të vogla të lëshuara gjatë kollitjes dhe teshtitjes. Nëse infeksioni është tashmë i pranishëm, alternativa më e mirë për të shmangur përhapjen e tij tek personat e tjerë është përdorimi i një shamie (letër higjenike njëpërdorimshe) dhe shmangia e kontaktit të drejtpërdrejtë të mukozave me duart.

6. Përdorni ilaçet me përgjegjësi

Marrja e medikamenteve të gabuara, veçanërisht antibiotikëve, mund të ketë efekte të dëmshme për shëndetin, sepse ato nuk kanë efekt ndaj infeksioneve virale si gripi dhe mund të gjenerojnë rezistencë dhe të mos jenë efektiv kur është e nevojshme, ndikojnë në dobësimin e sistemit imunitar dhe ju bëjnë më të prirur ndaj infeksioneve virale.

Shijimi i muajve më të ftohtë të vitit është i mundur nëse marrim masa paraprake ekstreme dhe zbatojmë masat e mësipërme parandaluese, veçanërisht për personat që i përkasin grupeve më të rrezikuara.

Klinika Zhan Mitrev ndau 80 kupona për ekzaminime pediatrike falas për të porsalindurit nga Komuna Qendër

Klinika Zhan Mitrev ka ndarë 80 kupona për ekzaminime pediatrike falas për të porsalindurit nga Komuna e Qendrës. Kjo është hera e tretë për këtë vit që familjet e kësaj komune, të cilat janë shtuar me një anëtar të ri në shtëpitë e tyre, kanë marrë kupon për ekzaminim falas të foshnjave dhe deri më tani janë shpërndarë gjithsej 300 kupona.

Dhënia e kuponave është në përputhje me memorandumin e bashkëpunimit që klinika ka nënshkruar me Komunën e Qendrës dhe është një aktivitet tradicional që po zhvillohet për pesë vite me radhë. Me këtë lloj kujdesi, Klinika Zhan Mitrev kontribuon në zhvillimin e shëndetit pa shqetësime tek të porsalindurit dhe këshillon prindërit për zhvillimin e duhur të mëtejshëm të tyre.

Kuponi mund të përdoret brenda 3 muajve të ardhshëm nga data e dhënies. Mjekët pediatër të Klinikës Zhan Mitrev janë në pritje të prindërve për rezervimin e terminit për foshnjat e tyre në numrin e telefonit 02 3091 484.

Ajri i ndotur dhe pasojat

Ndotja e ajrit është ndotja e mjedisit të brendshëm ose të jashtëm të shkaktuar nga ndonjë agjent kimik, fizik ose biologjik që ndryshon karakteristikat natyrore të atmosferës.

Pajisjet e ngrohjes me lëndë djegëse të ngurta në amvisëri, automjete motorike, objekte industriale dhe zjarret në pyje janë burime të zakonshme të ndotjes së ajrit. Ndotësit që shqetësojnë shëndetin publik përfshijnë: grimcat, monoksidi i karbonit, ozoni, dioksidi i azotit dhe dioksidi i squfurit. Ndotja e ajrit të jashtëm dhe të brendshëm shkakton sëmundje të frymëmarrjes dhe sëmundje të tjera që janë burime të rëndësishme për shfaqjen e sëmundjeve dhe vdekshmërisë.

Të dhënat e OBSH-së tregojnë se globalisht pothuajse e gjithë popullata (99%) thith ajër që tejkalon kufijtë e udhëzimeve të OBSH-së dhe përmban nivele të larta ndotësish, veçanerisht në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme që vuajnë ekspozimin më të madh.

Cilësia e ajrit është e lidhur ngushtë me klimën dhe ekosistemet e planetit tokë në shkallë globale. Shumë nga nxitësit e ndotjes së ajrit (dmth djegia e lëndëve djegëse fosile) janë gjithashtu burime të emetimeve të gazeve serrë. Prandaj, politikat për reduktimin e ndotjes së ajrit ofrojnë strategji të suksesshme klimatike dhe shëndetësore për të reduktuar ngarkesën e sëmundjeve të shkaktuara nga ndotja e ajrit. Sigurisht, këto strategji kontribuojnë në zbutjen e menjëhershme dhe afatgjatë të ndryshimeve klimatike.
Nga smogu mbi qytete e deri te tymi në shtëpi, ndotja e ajrit përbën një kërcënim të madh për shëndetin dhe klimën.

Ndotja e ajrit si në qytete ashtu edhe në zonat rurale, rezulton në grimca të imëta që shkaktojnë goditje në tru, sëmundje të zemrës, kancer të mushkërive, sëmundje akute dhe kronike të frymëmarrjes.

Rreth 2.4 miliardë individë janë të ekspozuar ndaj niveleve të rrezikshme të ndotjes së ajrit në ambiente të mbyllura, sepse përdorin zjarre të hapura ndotëse ose soba për ngrohje/gatim që djegin biomasë (dru, mbetje të tjera) dhe qymyr.
Efektet e kombinuara të ndotjes së ajrit në ambient të hapur dhe ndotjes së ajrit në ambiente të mbyllura shoqërohen me 7 milionë vdekje të parakohshme në vit.

Aktivitetet e OBSH-së kundër ndotjes së ajrit

OBSH promovon ndërhyrjet dhe iniciativat e politikave të sektorit të shëndetshëm (përfshirë energjinë, transportin, strehimin, zhvillimin urban dhe elektrifikimin e objekteve shëndetësore). Gjithashtu po punon për të adresuar rreziqet kryesore shëndetësore nga ndotja e ajrit të brendshëm dhe të jashtëm. E gjithë kjo me synimin për të dhënë një kontribut më të madh në arritjen e përfitimeve të përbashkëta shëndetësore nga kushtet klimatike dhe ndryshimin e politikave për zbutjen apo lehtësimin e gjendjes.

OBSH ofron mbështetje teknike për shtetet anëtare të OBSH-së në zhvillimin e udhëzimeve normative, mjeteve dhe ofrimin e këshillave autoritative për çështjet shëndetësore që lidhen me ndotjen e ajrit dhe burimet e tij.

OBSH monitoron dhe raporton mbi tendencat globale dhe ndryshimet në rezultatet shëndetësore në lidhje me veprimet e ndërmarra për të adresuar ndotjen e ajrit në nivel kombëtar, rajonal dhe global.

OBSH ka zhvilluar dhe zbatuar gjithashtu një strategji për të rritur ndërgjegjësimin për rrezikun e ndotjes së ajrit, si dhe zgjidhjet e disponueshme që mund të zbatohen për të zbutur rreziqet e ekspozimit ndaj ndotjes së ajrit. Përmes qasjejes dixhitale dhe partneriteteve, OBSH ka ndihmuar në rritjen e vlerave dhe propozimeve për trajtimin e ndotjes së ajrit për ministritë e shëndetësisë dhe mjedisit, qeveritë e qytetit dhe palët e tjera të interesuara nga sektorë me emetime të konsiderueshme.