00389 2 3091 484
Nëntor 11,2020
Mushkëritë janë organ që përbëhen nga një seri rrugësh të frymëmarrjes dhe parenkima e mushkërive. Rrugët e frymëmarrjes janë zonë transporti dhe janë një seri bronkësh, të cilat degëzohen duke filluar nga trakea, bëhen më të shkurtra dhe të holla, përmes lobarit kryesor dhe më pas përmes bronkeve segmentare dhe subsegmentare, deri te bronkiolat terminale që depërtojnë thellë në parenkimë.
Parenkima e mushkërive është e ashtuquajtura zona e frymëmarrjes e përbërë nga bronkiola të frymëmarrjes, kanale alveolare dhe sakulusi deri tek alveolat ku bëhet shkëmbimi i gazrave, dmth oksigjeni nga ajri i thithur kalon në gjak dhe anasjelltas, dioksidi i karbonit nga gjaku kalon në ajrin e nxjerrë.
Bronkoskopia virtuale është një teknikë tre-dimensionale e gjeneruar nga kompjuteri gjatë tomografisë kompjuterike, e cila prodhon imazhe me rezolutë të lartë të pemës trakeobronkiale dhe është një simulim dhe zëvendësim i bronkoskopisë konvencionale (me një bronkoskop fiberoptik). Rezulton me përparime të mëdha në harduerin dhe softuerin kompjuterik dhe përparime në teknologjinë e skanerit MSCT (tomografia e kompjuterizuar e shumëfishtë).
Ekzaminimi është jo invaziv, i padëmshëm, kryhet në një akt frymëmarrje (me një frymë) dhe zgjat rreth 20 sekonda. Rrallë, përsa i përket indikacionit për trakeobronkolomalacia, ekzaminimi mund të kryhet me marrjen dhe nxjerrjen e frymës për të diagnostikuar ngushtimin ose shembjen e rrugëve të frymëmarrjes së mushkërive. Kur dyshohet për një proces tumori (kancer, etj.), injektohet agjent kontrasti përmes venës periferike (zakonisht nga krahu) për të marrë një vizualizim më të mirë të tumorit, si dhe për të parë marrëdhënien ndërmjet tumorit, enëve të gjakut dhe rrugëve të frymëmarrjes.
Pas ekzaminimit (skanimit), me ndihmën e softuerit kompjuterik, mundësohet analizimi i njëkohshëm (simultan) i seksioneve boshtore, seksioneve multiplanare dhe imazheve endoluminale, duke arritur një pamje të qartë të strukturave anatomike intraluminale dhe ekstraluminale, dhe proceseve të mundshme patologjike.
Me ndihmën e bronkoskopisë virtuale mund të zbulohen lezione endoluminale ose ekstraluminale, stenoza bronkiale beninje ose malinje, karcinoma bronkogjene, variante anatomike, bronkus trakeal (për lobusin e sipërm të djathtë), unaza vaskulare (vascular ring) e cila mund të shkaktojë zhurmë ose fishkëllimë tek fëmijët, aspirim të trupave të huaj (veçanërisht në rastin e trupave organikë të huaj me gjetje normale të radiografisë konvencionale), dhe shërben si udhëzues për planifikimin e biopsisë transbronkiale të nyjeve limfatike mediastinale ose hilar, etj.
Bronkoskopia virtuale si një metodë relativisht e re po fiton gjithnjë e më shumë rëndësi dhe është me interes jo vetëm për radiologët por edhe për pulmonologët sepse mund të jetë me përfitim të madh në vlerësimin e pacientëve me patologji të dyshuar të rrugëve të frymëmarrjes.
Dr. Xvonko Atanasov
Specialist në radiodiagnostikë