Fizioterapia pas lëndimeve të dimrit

16 Shkurt, 2023

Bora është një gëzim për të gjithë brezat dhe një arsye plus për të lënë shtëpitë e ngrohta dhe për të bërë një shëtitje. Por, përpara se të kënaqemi me bukuritë e dimrit, duhet të dimë edhe të mbrohemi nga lëndimet e mundshme. Lëndimet e dimrit, pra lëndimet e shkaktuara gjatë aktiviteteve rekreative ose sportive, mund të jenë mjaft të rrezikshme dhe të dhimbshme. Dhe vetë procesi i rikuperimit mund të zgjasë shumë dhe t’ju mbajë larg aktiviteteve tuaja të përditshme të punës për muaj të tërë. Gjatë periudhës së dimrit, janë të shpeshta lëndimet e kyçit të këmbës dhe gjurit që mund të ndodhin gjatë ecjes ose skijimit në dëborë. Nëse, nga ana tjetër, bini në një sipërfaqe të rrëshqitshme dhe të ngrirë, mund të ndodhin lëndime të rënda në kokë ose fraktura të gjymtyrëve të sipërme ose të shtyllës kurrizore.

Llojet më të zakonshme të lëndimeve gjatë dimrit janë:

• Ndrydhjet (dystorsio) – të cilat janë dëmtime të ligamenteve, indeve të buta, enëve të gjakut ose nervave dhe ndodhin si rezultat i lëvizjeve të papritura, të tepruara të kyçeve. Personi i dëmtuar ndjen dhimbje të mprehta, të shoqëruara nga ënjtje në zonën e lënduar.
• Dislokimi (luxatio) – është një dëmtim në të cilin koka e kyçit del nga kupa e kyçit për shkak të këputjes së ligamenteve ose këputjes së kupës së kyçit. Si pasojë e kësaj nyja deformohet dhe ndjehen dhimbje të forta dhe gjymtyra është në një pozicion të panatyrshëm (të pazakontë). Gjithashtu gjatë lëvizjes së kyçit ndihet një rezistencë e vogël për shkak të kontraktimeve të muskujve.
• Fraktura (thyerje) – ka të bëj me dëmtimin e indeve të buta dhe thyerjes së kockave apo kërceve. Ashpërsia e këtij dëmtimi varet nga madhësia dëmtimit të kockës, enëve të gjakut, humbja e gjakut ose shoku traumatik.

Për të gjitha këto lëndime, është e nevojshme që menjëherë të konsultoheni me një person mjekësor, pra të caktoni ekzaminim për të diagnostikuar dhe riparuar siç duhet lëndimet. Sigurisht, është e rëndësishme të theksohet se trajtimi në kohë i lëndimeve mund të parandalojë shfaqjen e komplikimeve shtesë. Zakonisht këto lëndime trajtohen në mënyrë konservative. Por ndonjëherë, në varësi të seriozitetit të dëmtimit, trajtimi mund të jetë operativ.

Duke qenë se vetë procesi i rehabilitimit fillon menjëherë pas lëndimit, pavarësisht nëse lëndimi kërkon trajtim konservativ apo operativ, roli i fizioterapisë në këtë proces është i madh. Për të vendosur rrugën e duhur të trajtimit, është thelbësore që fizioterapisti i mirëarsimuar në konsultim me mjekun ortoped ose traumatolog të zgjedhë teknikat e duhura fizioterapeutike.

Zakonisht, ky lloj dëmtimi (deformim dhe luksacion) trajtohet me terapi fashimi ose kompresioni, pozicionim, krioterapi, kinesio taping, madje edhe elektroterapi. Zgjedhja e secilës teknikë bëhet sipas vendndodhjes dhe llojit të lëndimit. Në rast të deformimit ose luksacionit, kinesio taping ka një efekt maksimal pozitiv në stabilizimin e kyçit të dëmtuar, por edhe në reduktimin e edemës lokale. Gjithashtu, kinesio taping mund të ndihmojë edhe gjatë disa frakturave të caktuar specifike në vende ku nuk është e mundur të vendoset gips ose ndonjë lloj tjetër imobilizimi.

Një numër i madh i hulumtimeve në dhjetë vitet e fundit ka treguar se përdorimi i stimulimit magnetik funksional (FMS) në trajtimin e frakturave (thyerjeve) ka një efekt pozitiv, madje edhe përmes imobilizimit të vendosur të gipsit ose plastikës, duke mundësuar zvogëlimin e kohëzgjatjes së mbajtjes së tyre. Stimulimi magnetik funksional ka një efekt depërtues të thellë që arrin nga 5 deri në 7 cm në thellësi dhe në këtë mënyrë prek të gjitha indet muskulore dhe skeletore dhe proceset e tyre ndërqelizore, duke nxitur kështu procesin e shërimit të kockave – formimin e kallusit.

Një numër i madh i lëndimeve në stinën e dimrit ndonjëherë rehabilitohen për një periudhë më të gjatë kohore, ndoshta edhe për muaj, gjë që ul cilësinë e jetës dhe kufizon aftësitë e punës së personit të lënduar. Por nëse zgjidhet fizioterapia e përshtatshme dhe intensive, ky proces mund të përshpejtohet ndjeshëm dhe numri më i madh i dëmtimeve të dimrit mund të rehabilitohet plotësisht në një periudhë më të shkurtër.