Prediabeti – a mund të bëjmë një hap prapa nga rruga drejt diabetit?

21 Shtator, 2022

Sipas Shoqatës Amerikane të Diabetit (ADA), prediabeti është një gjendje ku nivelet e glukozës në gjak janë më të larta se normalja, por ende jo aq të lartë sa për t’u diagnostikuar si diabet. Pacientët me diabet pothuajse gjithmonë kanë kaluar një periudhë prediabeti, në shumicën e rasteve pa vënë re ndonjë ndryshim. Faktorët e rrezikut për prediabetin janë në thelb të njëjtë me ata të diabetit. Këtu përfshihen mosha mbi 45 vjeç, historia familjare pozitive e diabetit, rritja e peshës trupore (shoqëruar nga hiperinsulinemia ose rezistenca ndaj insulinës), prania e sindromës metabolike (rritja e presionit të gjakut, kolesteroli dhe rritja e peshës trupore), mungesa e aktivitetit fizik, etj.

Simptomat mund të jenë të pranishme por jo domosdoshmërisht. Zakonisht shfaqen simptoma të ngjashme me diabetin si tharja e gojës, etja, urinimi i shpeshtë, rritja e apetitit, etj., si dhe mund të ndodhin edhe disa nga ndërlikimet që ndodhin në rastin e diabetit.

Prediabeti manifestohet në dy gjendje – dëmtim të glicemisë esëll dhe dëmtim të tolerancës ndaj glukozës. Glicemia e dëmtuar diagnostikohet me vlera të larta të regjistruara të glicemisë esëll (pa ngrënë) me një konstatim të rregullt në testin oral të tolerancës së glukozës, ndërsa me dëmtim të tolerancës së glukozës kemi vlera më të larta se vlerat normale në orën e dytë të testit oral të tolerancës së glukozës, por gjithsesi më e ulët se 11.1 mmol/l. Disa pacientë mund ti kenë të dyja gjendjet në të njëjtën kohë.
Për diagnozën përdoren kriteret e mëposhtme: glicemia e matur esëll 5,6 mmol/l – 6,9 mmol/l, vlera e hemoglobinës së glikolizuar HbA1c 5,7% – 6,4% dhe vlera e glicemisë e matur në orën e dytë gjatë një testi oral të tolerancës së glukozës prej 7,8 mmol. /l – 11,1 mmol/l.

Në shumicën e rasteve, parashtesa “pre” në rastin e prediabetit jep një efekt nënvlerësues të kuptimit të përgjithshëm të kësaj gjendjeje, e cila merret shumë lehtë, madje nuk merret në konsideratë ekzistenca e kësaj gjendje. Duhet ditur se në këtë fazë tashmë fillon procesi i dëmtimit të enëve të vogla të gjakut të zemrës, syve, trurit, veshkave. Sipas Shoqatës Amerikane të Diabetit, këta pacientë kanë një rrezik të vazhdueshëm të zhvillimit të diabetit të tipit 2 (rrezik 25-40% gjatë 5 viteve të ardhshme) dhe një rrezik në rritje të sëmundjeve kardiovaskulare.

Lajmi i mirë është se kjo gjendje mund të kthehet plotësisht pas, pra ka gjasa që organizmi i pacientit të mund të kthehet në një homeostazë të shëndetshme, ose të paktën të vonojë fillimin e diabetit për një periudhë më të gjatë kohore.

Me reduktimin e 5-7% të peshës totale trupore dhe aktivitetin e rregullt fizik të moderuar (30 minuta në ditë gjatë 5 ditëve të javës) zvogëlohet ndjeshëm rreziku i zhvillimit të diabetit dhe largohet gjendja e prediabetit.
Në Klinikën Zhan Mitrev jemi në dispozicion për të diagnostikuar në kohë prediabetin dhe për të ndërhyrë në mënyrë korrekte, në mënyrë që të kthehemi sa më shpejt në rrugën e duhur të shëndetshme.