Закажете преглед

Закажи преглед

00389 2 3091 484

Дневна доза здравје

Назад до Дневна доза здравје

01.04.2015

Згрутчување на крвта во вените (Венски тромбоемболизам)

Венскиот тромбоемболизам – сериозен глобален здравствен проблем

Венскиот тромбоемболизам (ВТЕ)е потенцијално фатално заболување кое претставува голем здравствен проблем . ВТЕ е една од најчестите причини (кои може да се превенираат) за смртноста во болниците. Иако може да ги погоди младите здрави лица ова нарушување најчесто се јавува кај пациенти кои претрпуваат многукратни трауми, хируршка интервенција, подолг временски период се имобилни или имаат состојба на хиперкоагулабилност. Како резултат на формирање на тромб во венската циркулација (најчесто во вените на нозете), венскиот тромбоемболизам (ВТЕ) се манифестира како ДЛАБОКА ВЕНСКА ТРОМБОЗА (ДВТ) и ПУЛМОНАЛЕН ЕМБОЛИЗАМ (ПЕ).

Доколку формираниот тромб се ослободи и патува до било која од артериите во белите дробови на пациентот, доаѓа до блокада на протокот на крвта, состојба која е наречена пулмонален емболизам.Реалната инциденца на ВТЕ во општата популација не е позната бидејќи поголемиот дел од пациентите, веројатно повеќе од 50% имаат клинички тивка болест.

Статистичките податоци покажуваат дека годишната инциденца на симптоматска венозна тромбоемболија според возраста изнесува 117 случаи на 100.000 лица од бела раса. Инциденцата од ВТЕ скоро двојно се зголемува за секоја деценија од животот по навршување на 50-тата година, кај мажите е малку повисока. Инциденцата од пулмонален емболизам според возраста е благо намалена во последните години, веројатно како резултат на зголемената свесност за ВТЕ, ефективни превентивни стратегии, рана дијагноза и брз третман.

Симптомите можат да бидат минорни и да ги имитираат симптомите на инфекција или целулитис на ногата. Во просек, половина од пациентите кои страдаат од ДВТ имаат симптоми кои не може брзо да се дијагностицираат. Длабоката венска тромбоза може да се случи одеднаш, со мало предупредување или пак да се развие постепено. Тоа е сериозна состојба која може да премине во итен случај. Поради тоа, треба да се третира брзо и соодветно. Болка или чувствителност на едната или двете нозе (ретко), што може да се јави при стоење или одење, црвенило и оток на екстремитетот , видливи површински вени.

Ризик фактори:Бројни фактори го зголемуваат ризикот од развој на ВТЕ кои лесно може да се идентификуваат во клиничката пракса.

• Траума или хируршка ортопедска интервенција на долните екстремитети• Други хируршки интервенции• Кај пациенти со инфаркт на миокард, мозочен удар, повреда на ’рбетниот мозок• Претходна длабока венска тромбоза (веројатно и најголем ризик фактор за повторен ВТЕ поради уништување на венските залистоци)• Полицитемија вера• Наследни дефициенции, генски мутации (Factor V Leiden)• Терапија со лекови (орални контрацептивни апчиња кои содржат естроген)• Централни венски катетри , најчесто лоцирани во горниот екстремитет• Возраст

Лекување

-хепарин-нискомолекуларен хепарин (enoxaparin, nadroparin)-антигонисти на витамин К за кои е потребна редовна периодична лабораториска контрола-INR – (acenocumarol, warfarin)-нови антикоагулантни лекови за кои не е потребна редовна лабораториска контрола – (rivaroxaban,apixaban, dabigatran)

Компресивни чорапи – Механизмот на дејство на овие чорапи е преку намалување на дијаметарот на проширената вена со што се зголемува брзината на венскиот проток, а со тоа се подобрува функцијата на венските валвули. Компресивната терапија помага во намалување на венскиот притисок и превенирање на забавен венски проток, а со тоа се намалува чувството на тежина и болка кај пациентот. Најчесто се препорачуваат чорапи кои ја покриваат ногата до колено. Тие се носат 6 месеци до 2 години, а понекогаш и подолг период.

Во зависност од клиничката слика на ВТЕ, лекувањето може да биде во болница или во домашни услови.

Лекувањето во болница е индицирано кога постои:• Тежок едем на целата нога• Коморбидни состојби, што бараат хоспитално лекување.

Ако лекувањето се извршува дома, треба да се биде сигурен дека:• Техниката на инјектирање и дозите на лекот се соодветни• Следењето на антикоагулантната терапија е соодвенто• Пациентот има инструкции за компресивните чорапи• Пациентот е мониториран за можните копликации (крвавење, емболија).