Белодробна емболија

декември 4, 2020

Белодробна емболија е обструкција (блокада) на една од артериите во белите дробови. Во повеќето случаи, белодробната емболија е предизвикана од згрутчување на крвта која патува/ пристигнува од длабоките вени на нозете до белите дробови, исто така, но многу поретко, се предизвикува и од вени на други делови од телото (длабока венска тромбоза).

Бидејќи тромбите го блокираат протокот на крв во белите дробови, белодробната емболија може да биде фатална. Сепак, навременото лекување во голема мера го намалува ризикот од смрт. Преземање чекори за да се спречи згрутчувањето на крвта во нозете, ќе помогне да се заштитите од белодробна емболија.

Симптоми

Симптомите на белодробната емболија може да варираат во голема мера, во зависност од зафатеноста на белите дробови, големината на тромбите и дали имате основно заболување на белите дробови или срцето.

Најчести знаци и симптоми:

Отежнато дишење. Овој симптом обично се појавува ненадејно и секогаш е полош при напор.

Болка во градите. Може да се чувствувате како да имате срцев удар. Болката е обично остра и се чувствува кога ќе земете длабок здив, што обично ве спречува да го сторите тоа. Може да се почувствува  кога кашлате и наведнувате (превиткувате).

Кашлица Кашлањето може да е придружено со крвав или набразден спутум (крвава плунка или секреција).

Други знаци и симптоми кои можат да се појават при белодробна емболија вклучуваат:

• Брзо или неправилно чукање на срцето
• Зашеметеност или вртоглавица
• Потење
• Треска
• Болка или оток на ногата, обично во листот (задниот дел на подколеницата), како причина на појава на длабока венска тромбоза
• Влажна или избледена кожа (цијаноза)

Кога треба да одите на лекар

Белодробната емболија може да биде фатална. Побарајте итна медицинска помош ако почувствувате отежнато дишење, болка во градите или кашлица што произведува крвав спутум (плунка).

Причини

Белодробна емболија се јавува кога група на материјали (најчесто станува збор за згрутчувања на крвта), влегуваат во една од артериите на белите дробови. Овие тромбови најчесто доаѓаат од длабоките вени на нозете, состојба позната како длабока венска тромбоза.

Во многу случаи, белодробната емболија е сочинето од повеќе тромби истовремено. Тромбите ги блокираат белодробните артерии и го оневозможуваат протокот на крвта која најчесто резултира со смрт. Ова е познато како белодробен инфаркт.

Повремено, блокадите на крвните садови се предизвикани од други супстанции освен згрутчување на крвта, како што се:

• Маст од срцевина на долга скршена коска
• Дел од тумор
• Меурчиња од воздух

Фактори на ризик

Иако секој може да развие згрутчување на крвта и последователна белодробна емболија, одредени фактори можат да го зголемат ризикот. Вие сте изложени на поголем ризик ако вие или некој од вашето семејство во минатото имал венски тромби или белодробна емболија.

Исто така, некои медицински состојби и третмани ве изложуваат на ризик, на пример:

Срцева болест. Кардиоваскуларните болести, поточно срцевата слабост, влијаат најмногу во појава на згрутчувањето на крвта.

Рак. Одредени видови на рак (особено оние на мозокот, јајниците, панкреасот, дебелото црево, желудникот, белите дробови и бубрезите) може да го зголемат ризикот од згрутчување на крвта, а хемотерапијата дополнително влијае на тоа. Жените со лична или семејна историја на карцином на дојка кои земаат тамоксифен или ралоксифен, исто така, се изложени на зголемен ризик за згрутчување на крвта.

Хирургија. Хируршката интервенција е една од главните причини за појава на проблеми со згрутчување на крвта. Поради оваа, често се даваат лекови за превенција на тромби пред и по голема операција, како што е замена на зглобовите.

Нарушувања кои влијаат на коагулација. Некои наследни нарушувања влијаат на крвта, што ја прави повеќе склона кон згрутчување. Други нарушувања, како што се бубрежните болести, исто така, можат да го зголемат ризикот од згрутчување на крвта.

Луѓето кои имаат сериозни симптоми на COVID-19 се изложени на зголемен ризик од белодробна емболија.