Хроничен риносинусит – модерната ОРЛ хирургија има решение

јуни 9, 2025

🔹 Што е хроничен риносинузитис?

Хроничниот риносинузитис претставува воспаление на синусите кое трае повеќе од 12 недели и не реагира доволно на медикаментозна терапија. Често е предизвикан од:

• Инфекции (бактериски или габични)
• Назални полипи
• Алергии
• Анатомски неправилности (девијација на носната преграда, тесни синусни канали)
• Пореметена мукоцилијарна дренажа

🔧 Хируршки метод: Функционална ендоскопска синус хирургија (FESS)

Ова е најчесто користената техника за третман на хроничен риносинузитис. Минимално инвазивна – еднодневна хирургија /one day surgery. Се изведува со помош на ендоскопи (тенки инструменти со камера) кои се внесуваат низ ноздрите. Без потреба од надворешни резови, се отстрануваат:

• Задебелени или инфицирани слузници
• Назални полипи
• Блокади во природните отвори на синусите
Во некои случаи се комбинира со:
• Септопластика (исправување на носната преграда)
• Турбинопластика (намалување на носните школки).

✅ Предности од хируршкиот третман

1. Ослободување на дренажата на синусите
   – Овозможува нормален одвод на секрет и подобра вентилација на синусите.
2. Намалување на фреквенцијата на инфекции
   – Пациентите имаат помал број егзацербации и помала потреба за антибиотици.
3. Подобрување на носното дишење
   – Се намалува чувството на “затнат нос”.
4. Подобрување на мирисот и вкусот
   – Многу пациенти доживуваат враќање на овие сетила.
5. Подобра ефикасност на лекови
   – Локалните спрејови или капки подобро навлегуваат и делуваат пооперативно.
6. Подобрување на квалитетот на живот
   – Се намалува заморот, главоболките и подобрува спиењето и концентрацијата.

⚠️ Можни компликации:

Иако е минимално инвазивна, операцијата не е без ризик. Можните компликации вклучуваат:

🩸 Интраоперативни и рани постоперативни ризици:

• Крвавење: често лесно, но во ретки случаи може да побара дополнителна интервенција.
• Инфекција: иако е хируршкиот третман за хронична инфекција, нова инфекција може да се појави пооперативно.

👁️ Повреди на околните структури:

• Орбитална повреда: синусите се во близина на очите. Повреда може да доведе до оток на очниот капак, модрици или привремено нарушување на видот.
• Цереброспинален ликвор (CSF) истекување: многу ретко, ако се оштети покривот на етмоидалниот синус (дел од основата на черепот).

🔄 Долгорочни компликации:

• Рецидив на симптомите: особено кај пациенти со алергии или астма.
• Создавање на лузни или адхезии: што може повторно да ги блокира синусите.
• Промена во мирисот: ретко, но можно е трајно губење на мирис.

🕐 Постоперативен тек и нега

Првите неколку дена:
• Можна е благо до умерено крвавење.
• Назален секрет со крв.
• Чувство на притисок во лицето или мала болка.

Важни препораки:

• Редовни назални испирања со физиолошки раствор.
• Контроли кај оториноларинголог за отстранување на красти и следење на заздравувањето.
• Избегнување на интензивна физичка активност.
• Придржување кон препишаната терапија (антибиотици, кортикостероиди, аналгетици).

🧾 Заклучок

Хируршкиот третман на хроничен риносинузитис, особено со FESS техниката, нуди висока успешност и значително подобрување на симптомите кај пациенти кај кои терапијата не дала резултат. Сепак, потребна е добра селекција на пациенти и правилна постоперативна нега за да се минимизираат компликациите и да се постигне траен резултат.