Идентификувањето на клучните симптоми и редовните превентивени прегледи клучни во спречување на појава на рак на дебелото црево

март 03,2024

Секој 31 март се одбележува Светскиот ден на ракот на дебелото црево. А месец март е месецот во кој се преземаат засилени активности за подигање на свеста за постоење и превенција наоваа болест. Затоа го користиме и овој пост за да ве запознаеме со ризиците, но и начините за превенција и третман на ракот на дебелото црево. Ракот на дебелото црево и ректумот е меѓу водечките причини за смртност од рак кај населението.

Запознајте ги ризик факторите пресудни за оваа болест

Свесноста за клучните фактори за спречување на рак на дебелото црево, можеби ќе Ви го спаси животот

Ризикот за да заболите од оваа болест значително се намалува со практикување здрави навики, особено доколку конзумирате исхрана богата со растителни влакна, преку одржување на нормална телесна тежина, редовна физичка активност и избегнување конзумирање тутун. Понатаму, дијагностицирањето на болеста во раните фази, преку редовни превентивни прегледи, може да го олесни навременото лекување и излекувањето на болеста.

Ракот на дебелото црево е еден од најчестите тумори во западните земји и претставува глобален јавно здравствен проблем.

Тоа е втор по инциденца, и кај мажите и кај жените, по ракот на простата и дојката.

Повеќето колоректални карциноми се развиваат од прекурзорни лезии (полипи) и потребно им е помеѓу 10 и 15 години еволуција за да станат рак.

Симптоми на колоректален карцином

Симптомите на ракот на дебелото црево се различни кај секој пациент, но сепак постојат одредени симптоми кои се вообичаени кај многу пациенти.

Важно е луѓето кои имаат крварење (ректално), се соочуваат со промени во начинот на одење во тоалет (дијареа или запек) или имаат абдоминална болка/надуеност, како и какви било абдоминални или карлични симптоми кои ги немале претходно, како на пример, поголема потреба од одење во тоалет, итност, анална болка… ВЕДНАШ и БЕЗ ОДЛАГАЊЕ да се обратат кај матичниот лекар или кај специјалист за абдоминални болести, за да се утврди точна дијагноза што е можно поскоро.

Во текот на месец март, здравствените работници, поконкретно оние од доменот на ракот на дебелото црево, придонесуваат преку кампањи за подигање на свеста за овој тип на рак, бидејќи навремената дијагноза може да направи многу за животот и здравјето на пациентот.

Тестот на фекална окултна крв е неинвазивен тест кој се состои од брзо и лесно проверување на присуството на невидлива крв во столицата со цел да се открие постоење на колоректална лезија.

Добивањето негативен резултат од тестот покажува дека лицето веројатно нема да има рак на дебелото црево, иако чувствителноста се движи од 40 до 60%. Затоа, се препорачува да се повторува тестот на секои 1-2 години и да се консултирате со вашиот лекар доколку чувствувате непријатност.

Сакаме да дадеме неколку совети за спречување на овој тип на рак, меѓу кои вреди да се споменат:

• Откажете се од пушењето.
• Водете здрав начин на живот
• Често правете физички вежби
• Правете редовни прегледи со цел смртноста да се намали благодарение на навременото/раното откривање.

Дали ракот на дебелото црево е наследен?

Колоректалниот карцином е претежно стекнат, односно поврзан со стареењето на телото, во 90-95% од случаите.

Затоа, се смета за наследен само во 5% од случаите. Овие случаи обично се појавуваат порано, на возраст под 50 години, додека максималната инциденца на стекнат рак е обично 65-70 години.

Ефикасна дијагноза на рак на дебелото црево

Овие тестови можат да се поделат во две главни групи:

–          Фекални тестови

Овие тестови и скрининг за колоректален карцином се прават како дел од процесот на утврдување на присуството на рак кај луѓе кои немаат никакви симптоми.

–          Тест на фекална окултна крв

Се испитува примерок од столицата за да се идентификуваат траги од крв невидливи со голо око.

Ако резултатот од тестот е позитивен, испитувањето се комплетира со колоноскопија за да се визуелизира изворот на крварењето.

Овие тестови се помалку инвазивни и лесни за изведување, не бараат интестинална подготовка и се достапни за широката популација, но треба да се прават почесто (на секои 1-2 години) бидејќи не се многу чувствителни и доколку се позитивни следува испитување со колоноскопија.

–          Визуелни (структурни) прегледи/тестови

Овие тестови ја третираат структурата на дебелото црево и ректумот за да откријат какви било промени во абдоменот.

Тоа може да се направи со ендоскоп, инструмент сличен на цевка со мала камера и извор на светлина на крајот, кој се вметнува во ректумот, или со специјални тестови за снимање (рентген).

Тие имаат предност да ја испитуваат слузницата на целото дебело црево, па нивната чувствителност е многу поголема од претходните испитувања, но бараат интестинална подготовка и се поинвазивни.

–          Колоноскопија: Се состои од проверка на слузницата на дебелото црево со помош на колоноскоп. Процесот вклучува претходна подготовка врз основа на чистење на измет од цревниот тракт што треба да се испитува. Времетраењето на колоноскопијата се движи помеѓу 20 и 30 минути, а за време на тоа може да се направи биопсија или ресекција на полипи.

–          КТ колонографија (виртуелна колоноскопија): Ова е напреден тип на КТ скен на дебелото црево и ректумот. Во КТ колонографијата, специјалните компјутерски програми создаваат дводимензионални слики со рендген и тридимензионален приказ на внатрешноста на дебелото црево и ректумот, овозможувајќи му на лекарот да открие полипи или рак. Тоа може да се направи доста брзо и не бара седација, иако бара подготовка на дебелото црево. За овој скрининг, мала, флексибилна цевка исто така се вметната во ректумот за да се пополнат дебелото црево и ректумот со воздух. Дополнително, ако во овој тест се забележат полипи или други сомнителни области, сепак ќе биде потребна колоноскопија за да се отстранат или целосно да се испитаат.

Важно е доколку се појави некој од горенаведените симптоми, потребно е да одите на преглед кај вашиот лекар и да проверите дали се е во ред. Запомнете дека превенцијата во овие случаи може да ви помогне да го одржите вашето здравје.

Закажете преглед/консултација со нашите специјалисти на 02 3091 484