Што треба да направите кога некој доживува срцев удар?

април 11, 2022

Во светски рамки од кардиоваскуларни заболувања умираат вкупно 17,9 милиони луѓе, а кај 85% од нив причината за смрт е срцев или мозочен удар.
Согласно информациите објавени од страна на Светската Здравствена Организација за Македонија за 2018 година, бројот на смртни случаи како резултат на срцев удар изнесува 3697 лица што претставува 19,89% од вкупната бројка на умрени во таа година.
Од нив над 60% се со првпат доживеан срцев удар. 1 од 5 срцеви удари се без симптоми, што значи дека личноста не е ни свесна дека се случува. Затоа е важно да знаете што може да направите доколку некој има срцев удар.

Симптоми на срцев удар

Симптомите на срцев удар може да се движат од отежнато дишење, до чувство на комплетна немоќ, односно дека ,,дошол крајот,,.

Останатите вообичаени симптоми на срцев удар вклучуваат:

• Анксиозност
• Болка или притисок во градите (ангина)
• Непријатност во рацете, вратот, грбот или вилицата
• Палпитации на срцето
• Чувство на малаксаност, вртоглавица или онесвестување
• Гадење или непријатност во стомакот
• Недостаток на здив или проблеми со дишењето
• Потење.

Додека жените имаат болка/притисок во градите како и мажите, тие имаат поголема веројатност да доживеат отежнато дишење, гадење/повраќање и болки во грбот или вилицата.

Чекори што треба да се преземат за време на срцев удар

При итен случај, лесно е да се паничи. Но, доколку останете смирени помага да се осигурате дека вашиот член на семејството или пријател (или дури и вие) добивате помош – брзо.

Чекор 1: Јавете се на 194
Срцевиот удар е сериозен итен медицински случај и јавувањето на 194 е најбрзиот начин да се добие спасоносен третман. Ова е затоа што лекарите од итната медицинска помош можат да започнат со интервенции веднаш кога ќе пристигнат и додека сте на пат кон болницата.

Чекор 2: Земете лек за болка во градите
Ако вам или на лицето кое има срцев удар, ви се препишани лекови за болка во градите, како што е нитроглицерин, користете го. За оние кои немаат лекови за болка во градите, некои даватели на здравствени услуги препорачуваат бавно џвакање 325mg аспирин кој ќе помогне да се минимизира оштетувањето на срцето или ќе се спречи развојот на опасно згрутчување на крвта. Но, направете го ова само ако нема претходна историја на алергија на аспирин или медицинска состојба што може да ја влоши земањето на овој лек.

Чекор 3: Останете смирени
Додека чекате итна помош, обидете се да останете смирени, олабавете ја облеката и одморете се. Ако се сомневате дека имате срцев удар, не јадете и не пијте ништо освен лекови. Истото важи и ако некој друг има срцев удар. Лицето не треба да консумира храна и течности.
Ако е потребно, започнете со давање прва помош
Во случај лицето што го набљудувате да онесвести и да не реагира, јавете се на 194 и проверете дали има пулс. Ако нема пулс, започнете со прва помош (реанимација со давање вештачко дишење и масажа на срцето).

Ако се работи за дете или доенче, секогаш најпрво пристапете кон прва помош во траење од една минута пред да се јавите на 194.

Зошто е од клучна важност да добиете помош веднаш

Повторно, ако имате и најмало сомневање дека некој (или дури и вие) има срцев удар, првото и најважно нешто што треба да направите е да се јавите на 194. Не се јавувајте кај вашиот матичен лекар, не возете во болница. Овие активности може да изгубат драгоцено време за лекување. И секако не чекајте надевајќи се дека симптомите сами ќе исчезнат. Нема никакви последици ако се покаже дека е лажна тревога, а во сите други случаи може да се спаси живот.