Венски тромбемболизам

февруари 02,2017

Во областа на васкуларните болести, венскиот тромбемболизам е трето најчесто заболувања или веднаш после инфаркт на срце и мозочен инфаркт. Ова заболување се манифестира со појава на тромбоза на една од длабоките вени во организмот. Една од најчестите и потенцијално смртоносни компликации на венските тромбози е белодробната емболија.  Оваа болест настанува кога дел од тромбот се откачува и патувајќи низ циркулацијата се закачува во еден од крвните садови во белодробието. Со оглед на високиот степен на смртност од оваа болест многу е важна навремената дијагноза и брзото започнување со терапија.

Дијагностика

Венскиот тромбемоболизам се дијагностицира преку лабараториски тест, кога се зема  примерок од крвта или со помош на ултрасонографски(ехо) преглед, што претставува безбедна и безболна дијагностичка процедура за пацинетот. Доколку не се постави точна дијагноза со овие методи, во нашата болница се на располагање и други процедури, како магнетна резонанца и компјутеризираната томографија или флебографија. Треба да се потенцира дека доколу клиничката слика на пациентот е сериозна и му е загрозен некој екстремититет се отпочнува со фибринолитичка терапија. Најчестата терапија која се применува кај пацинети со дијагностициран венски тромбемолизам е антикоагуланта терапија која ги вклучува хепарините и витамин К антагонистите, терапија  популарно познатата како терапија “по шема“.  Во денешно време,  постојат и низа на други лекови кои може да се користат за лекување на венски тромбемболизам. Предностите на овие нови аниткоагулатни лекови е што не е потребна рутинска контрола преку крвта, па контролните прегледи за пациентот се покомотни и помалку стресни.

Поврзаноста на болеста со возраста на луѓето

Во однос на ризикот за добивање на оваа болест, треба да се потенцира дека појавата на заболувањето во голема мера зависи и од возраста на пациентот, односно  колку пациентот е повозрасен толку е поголем и ризикот за оваа болест.

Неопходно е да се нагласи дека доколку болеста се појави кај пациенти помлади од 50 години или тромбозата се појави на невообичаени места, како вени во мозокот, црниот дроб или слезината, треба да се направи дополнително испитување за трмобофилија или генетско испитување. Ова испитување е достапно во генетската лабораторија во болницата и предноста од него е што доколку се утврди  вродената склоност кон тромбози, може навремено  да се започне со контроли и терапии. Исто така, од добиените наоди од генетското испитување може да се утврди и времетрањето на антикоангулантната терапија.  Доколу се утврди дека пациентот има склоност кон тромбози тогаш може да му се препорача и доживотно да ја прима антикоангулатната терапија.

Други компликации поврзани со болести на вени

Втора, честа компликација кај вените е појавување на  венски рани, кои многу тешко зараснуваат и во голема мера го оштетуваат нормалното функционирање на пацинентот. На тие пациенти им се препорачува носење на еластични чорапи кои треба да бидат вклучени во терапијата и тоа уште во првиот месец по дијагностицирањето на болеста.

Мерки за превенција

Венски тромбоемболизам може да се регулира и превенира преку правилна исхрана, откажување од  пушење, како и континуирана физичка активност, која се препорачува  за сите луѓе, и за оние кои немаат венски тромбемболизам. Уште еден факт е значаен да се спомене во однос на зголемениот ризик на појавување на белодробните тромбоемболии. Последните студии покажуваат дека тие почесто се појавуваат во зимскиот период, како и кај луѓе што поминуваат 3-5 часа пред телевизор. На потенцијалната ризична група им препорачуваме дека доколку патуваат на долги релации да прават почести паузи, да конзумираат многу течности и ако на крајот од патувањето забележат отоци на рака или нога, како и сува кашлица, неопходно е да се јават на лекар.

Д-р Елена Амбаркова Виларова,  спец. трансфузилог и флеболог