Кардиоваскуларните заболувања во време на пандемија со Корона вирус (COVID-19)

Респираторните вирусни инфекции се главна причина за пандемија во последните дваесет години. Вирусите САРС (тежок акутен респираторен синдром) во 2002 година, свински грип (H1N1) во 2009 година и МЕРС  ( средно источен респираторен синдром) во 2012 година предизвикаа воспаление на белите дробови (пневмонија) и зголемена смртност кај луѓето во светот.

Вирусните инфекции предизвикуваат системско воспаление кое може да води до акутни и хронични кардиоваскуларни случувања. Исто така, тежината на примарниот респираторен проблем и можноста за сериозни компликации е поголема кај пациенти со постоечки заболувања на срцето и крвните садови (кардиоваскуларни заболувања).

Првите публикувани студии за COVID-19 укажуваат дека 50% од хоспитализираните пациенти имаат некакво хронично заболување, од кои 40% спаѓаат во групата на кардиоваскуларните заболувања.  Во најголемата клиничка студија за COVID-19 досега, најчестите компликации од кардиоваскуларни случувања помеѓу пациентите на интензивна нега се акутна срцева слабост дури и кардиоген шок, миокардитис и аритмии.

Хроничното кардиоваскуларно заболување може да се дестабилизира  при вирусна инфекција, како резултат на нерамнотежа помеѓу зголемената метаболна потреба при инфекцијата и намалената резерва на срцето.

Воспалението предизвикано од вирусот може да предизивика руптура на атеросклеротски плак во крвните садови и последователна тромбоза, која може да доведе до развој на инфаркт. Оваа можност е поголема кај пациентите со веќе постоечка коронарна болест (запушувања на  артериските крвни садови во срцето) и срцева слабост. Од овде произлегува уште поголемата потреба од редовно користење на пропишаната терапија (аспирин, статини, бета блокатори и инхибитори на ангиотензин конвертирачкиот ензим).

Пациентите со артериска хипертензија, дијабетес мелитус, пушење и дебелина се со зголемен ризик од компликации од инфекции.

И покрај тоа, досегашното искуство вели дека кардиоваскуларните компликации се поретки и вообичаено се последица на примарни респираторни компликации.  Пациентите со претходни кардиоваскуларни заболувања имаат најголема смртност.

Докторите од европските земји, каде има многу голем број на инфицирани луѓе со COVID-19, утврдија дека пациентите со акутен коронарен синдром доаѓаат подоцна од вообичаено, често во фаза на кардиоген шок.

Почитувани граѓани, нашата болница продолжува да спасува животи и во време на пандемија.  Сите што имаат градна болка не треба да чекаат и да се плашат од инфекција бидејќи и покрај пандемијата, луѓето сеуште умираат од кардиоваскуларни заболувања повеќе отколку од вироза со COVID-19.

Почитувани пациенти, нашиот тим ви посакува да останете безбедни и што побезболно да го поминеме периодот на борба против нашиот нов невидлив непријател.

Сите совети за превенција од акутни случувања продолжуваат и  во вонредни состојби. Останете физички активни, внимавајте што јадете и колку јадете, мерете редовно крвен притисок и гликемија, редовно земајте ја пропишаната терапија.

Прилагодете ги советите од вашиот кардиолог на новонастаната состојба.

 

Со почит,

Д-р Милка Клинчева

Кардиолог

Карактеристики на COVID-19 кај пациенти со хронични белодробни заболувања

COVID-19 е заболување кое се манифестира со тежок акутен респираторен синдром, причинет од корона вирус 2 (SARS-CoV-2)

SARS-CoV-2 е нов патоген агенс кој претходно не бил познат кај луѓето, a една од неговите карактеристики  е неговата висока инфективост.

COVID-19 како заболување за прв пат е дијагностицирано во Wuhan, Кина, во Декември 2019, за да потоа набрзо се пошири низ целиот свет. И токму затоа, Светската Зравствена Организација прогласи пандемија од ова инфективно заболување.

Трансмисијата или пренесувањето од човек на човек воглавно настанува при близок конткат со заболениот, при што, при негово кашлање или кивање се исфрлаат голем број на т.н. Флигеови  инфективни капки, кои доспеваат во воздухот, патуваат 1 до 2 метри, а потоа можат да навлезат во здрав организам и да причинат заболување. Исто така се верува дека трансмиисјата на инфекцијата може да настане и со допир на површини кои се контаминирани со вирусот, а пота да следи допир на устата, носот  и очите со нечистите, т.е, контаминираните раце.

Најчести симптоми при ова инфекивно заболување се, покачена телелсна температура, треска, сува кашлица.

Други симптоми вклучуваат продукција на искашлок, потешкотии со дишењето, болка во грлото, болки во мускули и зглобови, повраќање и секреција од носот. Многу поретко се застапени проливот, искашлувањето на крв и коњуктивитисот или зацрванети очи.

Најчесто тие симотоми се благи (кај околу 80%), но според податоците од литературата 1 од 5 заболени манифестираат тешка клиничка слика со тешко дишење, т.е., респираторна салбост, која е и најчеста причина за смртен исход.

За да се минимизира ширењето на инфекцијата од COVID-19 потрено е да се придржуваме на препораките  за превенција – често миење на рацете со вода и сапун, најмалку 15 до 20 секунди, а не само пред земање на оброк, дезинфекција на рацете и површините (се препорачува дезинфекционо средство кое во  себе содржи алкохол), избегнување на допир на устата, носот и очите со нечисти  раце, избегнување на блиски контакти (најмало растојание 1 до 2 метри), изолација, избегнување на јавни собири, носење на лични заштитни  средства (маски и ракавици). Се препорачува консумирање на здрава храна, повеќе течности и витамини и избегнување на стресот и паниката. Стресот доведува до намалување на имуниот одговор, доведува до влошување на дишењето и зголемување на бројот на микроорганизмите во организамот на домаќинот.

Како и  сезонскиот грип, постарите лица особено оние кои боледуваат од хронични белодробни заболувања, како на пример, астмата, хроничната опструктивна белоодрна болест, бронхојалниот карцином и други, се  со поголем ризик да се разболат од корона 2 вирусот, но и да манифетираат потешка клиничка слика со поголем број на компликации.

Засегање на белите дробови со COVID-19 кај пациент со хронично белодробно заболување

И токму затоа, доколку кај овие пациенти се манифестираат симптомите на  COVID-19, како што  се, покаечна телесна темпратура, интензивирање на кашлицата (иако таа е веќе присутна од основното заболување), зголемување на диспнета, веднаш е потребна консултација со својот лекар за да се направат потребните дијагностичи и терапевски процедури.

Мошне важен фактор за намалување на ризикот од компликациите од COVID-19 кај пациентиите со хронични белодробни заболувања (астмата, хроничната опструктивна белоодрна болест и други), покрај доследно спроведување на превентивните мерки е перманентното, непрекинато земање на терпаијата за основното заболување. Оксигенотерпиајата кај овие болни треба да се применува и во домашни услови, но притоа да се почитуваат пропишаните стандардни препораки за нејзина употреба.

И членовите на    семејството на болните со хронични белодробни заболувања имаат обврска да дадат  допринос  во  справувањето со COVID-19. Потребно е да водат посебно грижа за набавката на потребните  лекови за основните заболувања, за нивното редовно и правилно земање од страна на пацинетот. Особено  е драгоцена нивната грижата во превенција на трансмисијата на COVID-19 во нивниот дом.

И токму затоа, Светската  Здравствена Орагнизација се залага со пропишување на мерки и препораки да го намали неповолното вилание на COVID-19 на пациентите со хронични белодробни заболувања, од кои боледуваат стотици милиони ширум светот.

Проф. д-р Љиљана Симоновска

Специјалист-интернист, пневмофтизиолог