Значењето на антибиотиците

Не постои универзален и семоќен антибиотик

Антибиотиците се едни од најмоќните лекови што спасиле безброј животи и покрај тоа што во превод од грчки нивниот назив значи против живот (anti bios).Убиваат или спречуваат раст на бактерии, габи и некои паразити. Не делуваат на вируси!!!Делотворноста на антибиотиците и можноста за контролирање на бактериските инфекции се основа на која почиваат многу достигнувања на модерната медицина.Во желбата да се помогне и во некои недиференцирани состојби, и кога не е сигурно дека болеста не е предизвикана од бактерии, антибиотиците се злоупотребувале во текот на 20. век што довело до намалување на нивната ефикасност. Нерационална примена ги „натерала“ бактериите да мутираат создавајќи бројни механизми на резистенција (отпорност) кон антимикробните средства со кои биле напаѓани и така е доведен во прашање опстанокот на овие неопходни лекови. Човекот е соочен со постојан предизвик да пронаоѓа нови антибиотици што претставува многу скап и макотрпен процес. Веќе се поставува прашањето дали оваа борба е изедначена? Дали пуштањето во промет на нови антибиотици ќе ги следи бактериските мутации или ќе влеземе во постантибиотска ера?!

Веќе постојат бактерии кои се отпорни на повеќе антибиотици, а неодамна (2010. год.) се појави “супербактерија” која беше отпорна на сите антибиотици. Дали е човештвото подготвено да се соочи со уште епидемии, за кои мислевме дека останаа заборавени во историјата? Антибиотиците се единствени лекови кои покрај индивидуална предизвикуваат и глобална штета, токму поради создавањето на отпорни бактерии, и нивната некритична примена може да го загрози опстанокот на човештвото. Резистенцијата е неминовен процес и не може да се спречи, но може да се успори.Со својата некритична употреба на антибиотици човекот е одговорен за последиците од незапирливиот и растечки проблем на бактериската резистенција.Покрај тоа што не делува на вируси, антибиотикот не е аналгетик, не е антипиретик, не е антитусик, не е деконгестив, не е имуностимулатор, не е седатив за докторот. Тоа значи дека со антибиотик не се лечи настинка, болка, температура, кашлица, затнат нос и дуго. Не постои добар и лош антибиотик, туку само добра проценка дали да се примени, а кога е веќе поставена дијагноза, да се даде вистински, во одредени дози, растојание и времетраење. Траењето на терапијата треба да е што пократко, но доволно долго. Имаме податок дека над 50% пациенти со дијагноза на настинка и некомплицирана инфекција на горни дишни патишта добиваат антибиотик од својот доктор. Значи, повеќе од 50% од целокупната примена на антибиотици е неоправдана.Најголема грешка е давањето на антибиотик без претходна микробиолошка анализа и потврдена бактериска инфекција. Изборот, дозата и времетраењето на антимикробниот третман се одредува според дијагнозата и изолиран причинител. Не постои универзален и семоќен антибиотик.

Болестите предизвикани од микроорганизми се стари колку и човештвото и имаат важно место во создавањето на историјата. Затоа имаме приоритет да помогнеме во креирањето на сопствената историја и да ги зачуваме постоечките антибиотици.Не е потрбно антибиотиците да се штедат, туку само разумно да се користат.

Др. Снежана Туфекчиевска ЃуроскаКлинички микробиолог

Еден ден на интензивна нега

Еден ден на интензивна нега

Секојдневието помеѓу животот и смрта ја прави интензивната нега место за почит од страна на секој човек. Успешноста на оваа единица многу зависи од високо професионалната инсталирана апаратура т.н. р high tech технологија. Таа се однесува на поставените респиратори и монитори, хемодинамски централен мониторинг систем, примената на континуирана вено-венска ултрафилтрација,разни асист дивајси за срцева слабост како што е интраортната балон пумпа, можност за современа и софистицирана 3Д ултразвучна дијагностика.

Но, сето тоа е само апаратура која без врвно едуциран персонал кој континуирано ги следи последните новини во медицината сама за себе нема значење. Тимската работа , испреплетена со знаењата и искуствата стекнати низ многу врвни медицински едукациски настани ширум светот, го даваат резултатот и квалитетот на работата на интензивната нега во болницата „ Филип Втори“. Пациентите имаат 24-часовен мониторинг и соработка од повеке тимови кои заедно прават една компактнацелина: Тимот лекари, Среден медицински персонал, Физиотерапевти, Психолози,Болничари

Интервентните процедури како што се перкутано поставување на дренови во торакална и абдоменална шуплина за целна евакуација на изливи, цистостома се рутинска работа на овој едуциран персонал.Долголежечките пациенти кои се зависни од механичката вентилација, трахеостома ја добиваат на време, што е многу битно за нивното закрепнување. Концептот на исхрана за навремено и рано вклучување на ентерална исхрана е база на оваа установа. Пациентите кои не се во состојба да голтаат или пак внесуваат мала количина на храна добиваат перкутана гастростома.

Единицата има и одлична ендоскопска дијагностика- почнувајки од бронхоскопија и гастроскопија.На одделот за интензивна нега сместени се пациенти кои имаат сериозни здравствени проблеми, медицината и знаењето на персоналот помагаат во борбата за нивните животи , многу слаби и кревки луѓе на различна возраст да застаната на нозе, да живеат.

Бројките и статистиката се релевантниот показател за успешноста во работењето, но секој еден пациент кој престојувал на одделот за интензивна нега , не е само бројка. Секој од нив остава планина од спомени за персоналот, бидејќи во оваа единица се работи со многу љубов и луѓето овде не се машини туку луѓе со силни емоции.Стапката на смртност на целокупно лекувани пациенти во оваа единица изнесува 1,2% . Од вкупниот број на пациенти 75% се со слабо срце и висок ризик за смртност.

Статистиките говрат многу бидејќи на одделот за интензивна нега не се лекуваат само пациенти кои во болницата биле оперирани од срце, каротиди, периферни крвни садови, абдоменална, ортопедска хирургија, урологија , туку овде доаѓаат и екстремно тешки пациенти. Критични пациенти со терминален стадиум на срцева слабост, белодробна емболија, сепса, многумина од нив и во коматозна состјба. Горди сме што останале живи и се вратиле во своите домови кај своите најблиски, годри на својот труд и посветеност за да се направи се што е во рамките на човечките понекогаш и надчовечките напори.

Тука е приказната за 14 годишно момче во септична кома ,во која западна после повреда на дванаесетпалачно црево добиена во тек на скијање, приказна која заврши со среќен крај.

Момчето сега живее нормално, без последици од сите операции кои му се направија, но неколку месеци од неговиот живот ги помина на одделот за интензивна нега.
Приказната за тетка Слободанка која е лекувана од болка во левиот бубрег, и кај нас е донесена во шокова состојба со прсната аорта на ниво на дијафрагмата.

По четири месечно лекување ја испративме со роденденска торта. Приказната за малиот Иван кој имаше операцијата на тешка вродената срцева мана и неговиот 3-ти роденден го дочека на интензивна нега за среќа на неговите детски очи му организиравме роденденска прослава и големо изненадување.

И да не должиме тука се уште многу, понекогаш ни се чини недоброј приказни,сите со различни имиња но се една желба за оздрават. Продолжувањето на нивните животи нас персоналот од интензивната нега не прави горди на она што сме, сите тие се поттик да продолжиме да работиме како тим никогаш да не ги штедиме својата љубов и емоции за оние на кои им се најпотребни.

„Имам само една роденденска желба, сите болни да оздрават“

Роденденската торта од д-р Жан Митрев ќе ја помнам доживотно

Роден и израснат пред точно 30 години некаде помеѓу македонско-косовската граница, Артан Виља своето 30-то лето го наполни во болничката соба бр. 1 на Одделот за интензивна нега во болницата „Филип Втори“ . Немал никакви симптоми во овие изминати 3 децении кои ќе укажат на проблем со срцето, ниту една поинаква болка, ниту нешто што му било непознато до тогаш, поточно до овој јануари. Од почетокот на годинава почувствувал поразличен ритам на срцето од вообичаеното оттчукување, мислел ќе мине. Биењата биле толку силни што не можел никако да лежи на левата страна. Кога видел дека ситуацијата добива на интензитет решил да побара помош. Неговите пријатели од Косово му посочиле ако бара лекар за срце тогаш да оди само кај д-р Митрев , тој е најдобар. Така и направил:„ Дојдов во Вашата болница „Филип Втори“ ме прегледа д-р Шпенд Идризи. По направените испитувања , ми открија вродена срцева мана. Ми препишаа терапија со 3 видови на апчиња, морав да ја земам за да не дојде до моментот операција. Но, таа сепак не ми помогна, операцијата беше неизбежна. Немав избор морав да го решам проблемот оперативно ако сакам да живеам, а сакам имам само 30 години и толку не реализирани соништа. Се сеќавам пред оперативно со мене зборуваа неколку анестезиолози , колку нивната енергија и позитивна мисла можат да опуштата, колку е тоа битно во тие моменти. Не знам колку долго ме оперираа, знам вечерта кога се освестив се чувствував немоќен, но следното утро веќе застанав на нозе. Ме оперираше најдобриот д-р Жан Митрев. Тоа беше последниот ден во мојата 29-та година. Утредента ми беше роденден , последното нешто кое можев да го замислам е дека роденденот ќе го дочекам во болница. Д-р Митрев и неговиот тим ми приредија изненадување. Не очекував , но премногу се израдував. Лежев во болничкиот кревет чекајќи да дојде 16.00 часот и да ги видам моите родители на посета. Одеднаш на вратата се појави д-р Митрев со роденденска торта на која имаше свеќи со бројот на годините кои ги полнам. Дел од персоналот кој беше на смена ми ја испеа роденденската песна. Ја исеков тортата и си замислив желба. По се ова што го поминав посакувам сите болни да оздрават, ете тоа е мојата желба за полни 30 години.“

Вродената срцева мана кај Артан оперативно е решена успешно. Ден за паметење, години за живеење, како што кажа и Артан има уште многу планови кои го чекаат да ги оствари. Меѓу кои и довршувањето на факултетот, му останале уште две години. Информатиката и компјутерите се во зенитот на неговиот интерес.

Пасија му е фудбалот, како помлад тренирал но најверојатно поради проблемот со срцето не можел да одигра две плувремиња, како што вели добар е и во напад и во одбрана но центарот е неговто вистинско место. Имал сила само за 45 минути на терен. Барселона е неговиот сон , Меси идол. Врува и се надева дека сега од како е надминат проблемот со вродената срцева мана ќе може нормално да продолжи да живее, благодарноста за новиот живот и спасено срце доживотно му ја препишува на д-р Митрев , а овој роденден ќе го помни засекогаш.

Амбулантски анестезии

Амбулантски анестезии

Амбулантските анестезии се користат за краткотрајни хируршки или дијагностички процедури кои можат да бидат непријатни или болни за пациентот. Анестезијата предизвикува краткотрајна состојба на вештачки сон и обезболување, за време на кој безбедно, брзо и безболно можат да се извршат соодветните процедури или зафати. Како и пред секоја друга анестезија, соодветно пред самата интервенција се зема кратка анамнеза од пациентот, ризик фактори, заболувања и се одбира соодветниот анестетик. Се поставува на неинвазивен мониторинг, ЕКГ, неинвазивно мерење на притисок и периферна сатурација. На пациентот му се дава да дише кислород на маска неколку минути пред самиот почеток на анестезијата, таканаречена преоксигенација. Покрај другото анестезијата предизвикува и антероградна амнезија, односно пациентот не се сеќава на ништо за време на процедурата. Се даваат и хипнотици, лекови кои предизвикуваат вештачки сон и на крај аналгетици, лекови против болка. Кога пациентот е безбеден во состојба на сон и обезболен може да се почне со соодветната интервенција.
Овој вид на анестезија може да се користи при:

едноскопски процедури (гастроскопија, колоноскопија, цистоскопија)

обработка и преврска на хируршки и хронични рани

дијагностички процедури (трансезофагеално ехо)

Пациентите после завршување на процедурите се будат за кратко време и се задржуваат уште два до три часа на опсервација, односно додека целосно не помине дејството на анестетиците.

Др. Тања Грамосли

Др. Марко Ѓоргон

Превенција и контрола на болнички инфекции

Превенција и контрола на болнички инфекции

Инфекциите кои се поврзани со престој во болничка установа се нарекуваат болнички, интрахоспитални или нозокомијални инфекции, а нивната честота го одразува квалитетот на работа на секоја болница. Од таа причина Специјалната болница по хируршки болести “Филип Втори” има делотворна програма за превенција и контрола на болнички инфекции. Постојат тела за превенција и следење на ИХИ: Тим за контрола на инфекции составен од лекар и сестра и Комисија за ИХИ составена од повеќе клучни и инволвирани субјекти.Постои годишна програма за контрола на инфекции со јасно дефинирани цели, како и пишани протоколи и препораки за контрола на инфекции (протоколи за чистење, дезинфекција и стерилизација, за изолација, сместување и постапка со болниот, за начин на постапување со медицински отпад и друго).Се спроведува едукација на сите профили заради насоки во контролата на инфекции во процесот на пракса и дејствување.Многу е важно раното откривање, изолација и лекување на лица заболени од интрахоспитална инфекција. Се спроведува стратегија за контрола на болнички инфекции во смисол на контрола или елиминација на инфективен агенс, контрола на пренос на инфекција и контрола на резервоар. Се врши следење на инфекции заради откривање на епидемија и евалуирање на податоци кои би ја промениле праксата во процесот на превенција на болнички инфекции, како и контрола на бактериската резистенција кон антимикробни средства.Микробиолошка и епидемиолошка обработка на болниот се врши според клинички индикации.Тимот за контрола на инфекции е достапен за советување на персоналот 24 часа.Установата има обезбедено хигиенски сигурно опкружување за да се избегнат изворите и преносот на инфекции.Микробиолошката служба врши редовна контрола на неживата средина, како и контрола на бактерионосителство кај персоналот и посетителите.Вработените се должни да се придржуваат на сите пропишани протоколи кои се однесуваат на превенција на интрахоспитални инфекции.Здравствените работници кои ја имаат крајната одговорност за постапување со болните се должни да известуваат за сите нуспојави и состојби и подлежат на континуирана едукација.

Историски успех за Специјалната Олимпијада Македонија

Поддршка од д-р Митрев и болницата „Филип Втори“ за атлетите на Специјалната Олимпијада Македонија

Најголемиот глобален хумнитарен настан Летните Олимписки Игри на Специјалната Олимпијада во Лос Анџелес обединија 177 земји, 7000 атлети и 3000 тренери. Меѓу нив и атлетите од Специјална Олимпијада Македонија кои беа со најголема олимписка делегација и со најмногу освоени медали во историјата досега. Нашите 18 атлети се натпреваруваа во 4 спортски дисциплини: пливање, пинг- понг, атлетика и јунифајд кошарка .„Ова е најуспешен настап на нашата делегација на некои ОИ. Во сите олимписки дисциплини во кои се натпреварувавме, освоивме медали. Овие ОИ само потврдија дека нашите атлети со интензивни тренинзи во рамки на програмата на Специјална Олимпијада Македонија може да освојува медали во големи рингови. Им благодариме на сите поддржувачи кои веруваа во нас и нашиот тим “ – вели Ана Петровска водач на делегацијата на Олимписките игри на Специјална Олимпијада и претседател на Специјална Олимпијада Македонија..
Во продолжение е листата на носители на медали на Олимписки Игри на Специјална Олимпијада Лос Анџелес 2015

АтлетикаЈулијана Петровска – злато на 100 метри Ајвази Себат – сребро атлетика 200 метриАјвази Себат – сребро атлетика 400 метриАлбан Бајрамовски – сребро на 400 метри

ПливањеМарио Мицковски – злато 25 метри слободен стил Стефан Трпковски – бронза 25 метри слободен стилЈована Павловиќ – бронза 50 метри пливање слободен стил
Пинг ПонгФатиме Бељур – бронза Давид Стојановски – бронза
КошаркаУнифајд тим – сребро освоено во мечот Македонија – Брегот на Слоновата коска
Реализацијата на овој значаен светски настан кој се одржуваше од 25.07 до 02.08 во Лос Анџелес беше овозможена и со поддршка на 300.000 волонтери кои несебично се вложуваа во беспрекорната подготовка на настанот. Специјална Олимпијада Македонија обезбедува спортски активности на 150 атлети во државава со што овозможува преку различни спортови да ја развијат својата физичка кондиција, да покажат храброст, да искусат радост и преку своите редовни активности да го шири духот на почитување на различностите и волонтаризмот. Преку својата програма промовира иницијативи во здравствената и јавната сфера како и социјална инклузија на лицата со посебни потреби.Специјлната болница по хируршки болести „Филип Втори“ финансиски ги поддржа нашите атлети со цел полесно оставрување на нивната мисија.

Фалсификување на интегрален леб

Фалсификување на интегрален леб

Лебот е основна прехранбена намирница на најголемиот дел од светската популација. Се подготвува од брашно, вода, сол и разни додатоци. За производството на леб се користат разни видови брашно или нивна комбинација. Лебот е главен извор на скроб, растителни протеини, диететски влакна и значаен извор на витамин В и некои минерали доколку е подготвен од цело зрно. Со лупење на надворешната обвивка на зрното се губи најголемиот дел од корисните материи, така што лебот постанува рафиниран производ. За производство на леб, најчесто се користи пченичното брашно, и тоа пченичното брашно од Тип – 500 се користи за бел леб, Тип – 850 за полубел и Тип – 1100 за црн леб. Помеѓу белиот и црниот леб разликата е во органолептичките својства и во хемискиот состав.

Интегралниот леб е диететски производ кој се користи како здрава замена за белиот леб. Вредноста на интегралното брашно е во богатиот нутритивен состав на целото житно зрно. Додека белото брашно е добиено со мелење на ендоспермот – средишниот скробен дел на житното зрно, интегралното брашно се добива со мелење на целото зрно – лушпата и ендоспермот. Лушпата на зрното содржи витамини, минерали и многу растителни влакна кои ја помагаат работата на цревата, го регулираат холестеролот во крвта, придонесуваат за намалување на ризикот на срцеви заболувања и други здравствени нарушувања.Изработката на лебот од интегрално брашно е многу посложена бидејќи е потребно поголемо практично и теоретско знаење од пекарот. Интегралното брашно „бара“ повеќе вода при замесувањето. Тестото е многу полепливо и потешко за обработка , многу нестабилно и затоа ферментацијата треба да биде пократка. Печењето треба да биде на пониска температура и подолго, за да може влагата од внатрешноста да испари.Пекарските производи од интегрално брашно се разликуваат од производите од брашната Т – 400 и Т – 500 и тоа: • Имаат потемна боја поради повисоката содржина на пепел и видливи трици на површината и во внатрешноста на производот.• Волуменот е значително намален во однос на лебот од белите брашна. Причината е во неможноста да се создаде стабилна глутенска мрежа која ќе може да го задржи гасот што се создава со ферментацијата и печењето. Острите рабови на триците ги кинат глутенските синџири и низ нив излегува гасот.• „Стареењето“ на лебот од интегрално брашно е забрзано, а трајноста пократка, заради поголемото количество на нутриенти.Некои од лебовите означени како „интегрален леб“, наместо интегрално брашно од цело зрно, содржат боја и мало количество трици за да изгледа како интегрален леб, со што се мамат потрошувачите, а се загрозува и нивното здравје, особено кај лицата со дијабетес, бидејќи рафинираното бело брашно има висок гликемиски индекс и го зголемува нивото на шеќер во крвта.

Боите што се користат во пекарската индустрија за добивање на фалсификат на интегрален леб се препечен `ржен и јачменов слад, меласа, какао, кафе, карамел боја (Е150) и други. Причините за фалсификување на лебот треба да се бараат во намерата на непринципиелните произведувачи да заработат повеќе, бидејќи белото брашно како спореден производ на индустријата за сточна храна е со пониска цена, технолошкиот процес е поедноставен и чини помалку, се користат нискоквалификувана работна сила и помалку енергија. Интегралниот леб треба да е добиен од 100 % интегрално брашно, од цело зрно на жито.Постои брз тест за детектирање на боја во леб. Тестот се спроведува со потопување на парче леб во вода. Ако во лебот има додадено боја тогаш водата ќе се обои кафеаво. Но овој тест не е веродостоен бидејќи производителите користат бои кои не се растворливи во вода. Од оваа причина, за детектирање на бои во лебот се користатхроматографски и спектрофотометриски методи.

Инженер по прехранбена технологија

Вера Кироска