За прв пат во Македонија одржан меѓународен конгрес на физиотерапевти

Болницата „Филип Втори“ со свој еминентен кадар активен учесник на ова големо случување

Во организација на Здружението на Физиотерапевти на Република Македонија од 26 -29.03.2015 во МАНУ беше одржан првиот Конгрес на физиотерапевти на Р. Македонија. Масовен конгрес со учество на 130 медицински лица од 13 земји Бугарија, Турција, Албанија, од сите држави на поранешната СФРЈ , потоа Италија, Швајцарија и Велика Британија.

Во периодот од четири дена беа презентрани 34 предавања и 5 постер презентации со кои беа обработени теми од спортската, педијатриската, кардиоваскуларната, невролошката и посттрауматската рехабилитација и респираторната терапија.

Од Специјалната болница по хируршки болести „Филип Втори“ предавачи и активни учесници ,кои инзворедно ја презентираа стручноста и посебноста на нашите новини од оваа област беа:1. Проф. д-р Ѓорѓи Зафировски – „Предскажувачки фактори кои влијаат на брза рехабилитација после ортопедски оперативни процедури“2. Доц. д-р Милка Клинчева – „Кардиопулмонална рехабилитација во единиците за интензивна нега“

3. Дипл. физиотерапевт Олгица Димитров – „Физикална и респираторна терапија кај акутна невромускулна слабост стекната во единица за интензивно лекување кај пациенти на продолжена механичка вентилација по хируршка интервенција “. Димитров имаше и презентцаија на тема: „Позиционирање и мобилизации кај долголежечки пациенти во единица за интензивно лекување“4. Дипл. Физиотерапевт Блаже Арсов – „ Меѓутимската соработка на одделот за интензивна нега ,како предуслов за успешно закрепнување во Специјалната болница по хирурчки болести “Филип Втори”. Арсов имаше и постер презентација на тема „ Влијанието на интерминтентиниот CPAP третман во процесот на респираторна рехабилтација кај кардиохируршки пациенти “

Специјален гостин на настанот беше професор Силверио Ди Рока од Италија кој за прв пат во Македонија ја презентираше Миофункционалната Постурална рехабилитација .Неколку од работилниците на кнгресот беа спроведени од сертифицирани физиотерапевти за лимфна дренажа и менаџмент на лимфедемот, комбинирани мануелни техники , Mirror Therapy, функционална магнетна стимулација, и други нови популарни техники од светската физиотерапија.

Еден од Спонзорите на настанот беше Фила Фарм ДООЕЛ која дел од својата понуда ја претстави на присутните .Конгресот официјално беше отворен од Академик Поленаковиќ од Истражувачкиот центар за генетско инженерство и биотехнологија „Георги Ефремов“ .

Конгресот допринесе во информирањето и пренесувањето на новите светски достигнувања на Физикалната терапија и рехабилитација а воедно го презентираше и напредокот на македонските физиотерапевти. Во периодот додека траеше конгресот учесниците имаа можност да уживаат во изложбата “Гушни ја реткоста” која беше поставена по повод светскиот ден на ретки болести и за истата придонес дадоа популарни личности од јавниот живот кај нас и лица со ретки болести. Претставници од Националната алијанса за ретки болести беа присутни во текот на конгресот и имаа исклучителна можност на лице место да се консултираат со физиотерапевтите и да ги споделат своите потреби .Во соработка со платформата за активизам “Лице в Лице”колпортерите на истоимениот магазин беа присутни во текот на конгресот со што учесниците на конгресот можеа да го набават магазинот и директно да ги подржат социјално ранливите категории на луѓе од нашето општество.

Оперативна техника „Тајрон Дејвид“ направена уште кај 2 пациенти

Петар: „Морав да се оперирам сега бидејќи сакам да бидам здрав за моето трето дете“

Зоран: „Ме лекуваа 4 месеци од астма, а јас сум имал расцепена аорта “

Едниот е Петар има 38 години родум од Прилеп, другиот е Зоран 35 години од Скопје. Двајца пациенти со убави години и лоша дијагноза, аневризма на аорта. Нив ги поврзува и болеста но и оперативната метода по која животите им беа спасени, т.н „Тајрон Дејвид“. Но, да тргнеме по ред. Петар за својот проблем знаел уште од пред 14 години, чекал вистинско време за да го реши. Аневризма е проширување на димензиите на аортата кое што обично настанува како резултат на генетска предиспозиција. Се работи за сврзното ткиво што се наоѓа на ѕидот на аортата, има промени и осетливо е на високиот притисок . Кога настанува висок притисок при испумпувањето на крвта доаѓа до проширување наречено дилатација на аортата. Место каде што најчесто настанува тоа проширување е аортниот корен, односно делот од каде што аортата излегува од срцето. Сите овие години на Петар внимателно , со редовни прегледи следени се димензиите на проширувањето на коренот. Бидејќи истите можат да се толерираат до одредена големина, а потоа операцијата е неминовна.

Тој вели : “ Во сета оваа несреќа можам да кажам дека имав и среќа со тоа што го открив проблемот на време и на времено почнав да бидам третиран, со цел да го намалам притисокот и срцевиот ритам . Четиринаесет години живеев со чувство дека еден ден ќе дојде моментот кога ќе треба да се направи таа тешка операција, но исто така и 14 години имав време да размислам каде и кој ќе ја прави операцијата, дали ке биде во Македонија или во странство. Во текот на тие години формирав семејство се родија близначиња момче и девојче, напредував на професионален план, се случија многу нешта кои се составен дел на животот кој го прават и убав и тежок. Бескрајна благодарност до д-р Борка Георгиева која беше со мене и мојот проблем , ме следеше сите овие години. Дојде долго очекуваниот момент како што тоа најчесто во животот и се случува , тогаш кога е најтешко. Не случајно одлучив операцијата да ја направам сега бидејќи за околу 2 месеци ќе станам татко по трети пат. Д-р Тања Анѓушева ме охрабри дека тоа треба да се случи пред да се роди детето, бидејќи нема ништо поубаво од чувството да го држам моето чедо во прегратка, и благодарам за секој збор . Специјалната болница „Филип Втори“ и д-р Жан Митрев беа мојата одлука, заради многу причини. Кога одев кон операцината сала само едно прашање ме мачеше – Дали ова морам сега да го направам или можев да го пролонгирам, бидејќи немав дисекција однсно расцепување на аортата. Операцијата траеше 5 часа и еве сум жив, сега и потполно здрав. Животот ми го продолжија овде, багодарам за се.“

Приказната на Зоран е поинаква. За разлика од Петар , тој имал симптоми кои лекарот од една друга институција го навеле да размислува дека се работи за астма. Со таа дијагноза е лекуван 4 месеци. Еве дел од раскажувањето на Зоран: „ Четири месеци ме лекуваа од погрешно поставена дијагноза. Немав никакви подобрувања, состојбата ми се влошуваше. Се доведов во ситуација да не можам да изодам 100 метри, од дома до мојот автомобил, заморот беше неподнослив. Тогаш ми направија рентген снимка на градите и најверојатно видоа дека нешто не е во ред со моето срце, не знам, не знам што точно се случуваше. Не верував дека имам таков проблем мислев дека астмата е виновна за моите маки. Ми беше кажано дека имам проширување на аортата со големина од 6 см во истата болница во која ме лекуваа од астма. Сакав уште една консултација, стручно мислење , дојдов во „Филип Втори“. По прегледот д-р Анѓушева ми објасни за мојот проблем, бев шокиран од информацијата. Јас кој живеам здраво спортувам, мене да ми се случи нешто толку сериозно. Морав под итно да влезам во операцина сала. Следуваше уште еден шок .Не само што имав проширување на аортата и тоа не со првичните димензии од 6 см туку од 8,8 см, јас имав и расцепување на аортата. Премногу сериозно, страшно звучеше сето тоа , но беше вистина ,моја вистина. Операцијата заврши добро, голема благодарност до тимот на д-р Митрев , но и на луѓето од МА ГАМИНГ ДООЕЛ“, вечно ќе им бид ам благодарен.

Според објаснувањето на д-р Анѓушева кај Зоран е дијагностицирана аневризма со дисекција односно расцепување , откинување , одлепување на внатрешниот слој кој се вика интима на аортата, од останантите слоеви, од мускулниот слој и сврзното ткиво. При што настанува крварење , ѕидот се истенчува, и постои опасност таа аорта да пукне. Кај Зоран е констатирано расцепување на ендотелот на интимата, одлепување кое што почнува од ниво на самите залистоци продолжува нагоре кон лакот на аортата, дури и во местата каде што се одвојуваат големите крвни садови за главата и горниот дел од телото.Тоа претставува животно загрозувачка состојба. Единствен начин на лекување на оваа состојба е оперативното лекување каде што во суштина се врши замена на проширениот односно, на раскинатиот дел на аортата со полиуретанска цевка . Но кога се однесува на аортната валвула постојат различни техники. Истата може да биде заменета со механичка протеза, може и со биолошка протеза, но ако залистоците на самата валвула се уредни тогаш се прави специјална техника која се нарекува Тајрон Дејвид според авторот што ја изумил . Се одвојуваат залистоци од местото каде се сместени од природниот аортен прстен, се скројуваат и потоа се врградуваат во протезата која ја заменува аортата. Следниот чекор е нивно зашивање на аортниот корен на излезиштето од левата комора каде што и природно излегува аортата.Предноста на овој метод е што немаме вештачко ткиво на валвулата, нема потреба од антикоагулантна терапија, нема појава на сили на триење од вештачкото ткиво и крвните елементи, црвените крвни зрнца и тромбоцитните клетки остануваат во нормална состојба и функција. Оваа операција и оваа техника е многу сложена, бара врвна стручност од хирургот кој ја изведува истата . Во светот постојат мал број на медицински центри кои се какрактеристични по тоа што реализираат голем волумен на ваков тип операциии . Во „Филип Втори“ направени се околу 340 операции според „Тајрон Дејвд“ во овие 15 години .И она што е најважно , со добар исход по пациентите после операција.

Д-р Тања Анѓушева медицински директор на „Филип Втори“ најуспешна жена- менаџер за 2014 година

Голем човек – силна жена, медицината е нејзиниот живот

Д-р Тања Анѓушева медицинскиот директор на Специјалната болница по хируршки болести “Филип Втори“ е избрана за жена менаџер за 2014 година. Маркетинг агенцијата „Марили“ е идеен творец на ова несекојдневно посветување на жените менаџери и нивно јавно признание за она што се нарекува изминат труд и резултати. Нејзиниот генерален менаџер г-ѓа Лидија Трипуноска традиционално 19 години ги прогласува најуспешните жени кои се на раководни позиции, првенствено во приватниот сектор. Секоја година во „Избор на жени менаџери од Р.Македонија и дијаспората“ се претставуваат 10 лауреатки. Чест за организаторот беше присуството на Академик д-р Жан Митрев кој сношти ја отвори манифестацијата. И не случајно тој, бидејќи е пример и поттик како со врвна едукација, посветеност, храброст и верба во себе може светот да дознае за една успешна македонска приказна, препознаена во болницата „Филип Втори“. При неговото обраќање ги потсети присутните за неколку вистини поврзани со борбата на жената низ историјата, за своето место под Сонцето. Посакувајќи им уште многу успеси на жените во сите полиња на нивното дејствување д-р Митрев за прв пат откри и еден момент за новата болница која наскоро треба да ја отвори. Истата ќе има ново име , име на жена.

Нашата д-р Тања Анѓушева е супспецијалист кардиолог , во болницата „Филип Втори“ е од нејзиното основање од 2000 година. Таа беше првиот и вистинскиот избор на лекар од страна на д-р Митрев. Потекнува од семејство во кое за хуманоста и борбата на здравјето се зборувало уште кога таа ги имала годините на дете. Нејзиниот татко исто така бил доктор и таа сакајќи да помага,тргнала по неговите стапки, ја одбира најхуманата професија за свој живот. Визијата на д-р Митрев за едукација на сопствениот кадар, во 2004 година и овозможува на д-р Анѓушева надградување на знаењето во престижниот Дојче Херц Центрум во Берлин.

За стручноста и посветеноста на д-р Анѓушева во неколку наврати признанија и оддава и светот . Меѓу многуте награди би ги истакнале : Награда за најдобра усна презентација и најдобра аудио и визуелна презентација на 6-от Интернационален Конгрес на Интернационалното здружение за минимално инвазивна кардиохирургија . Награда за најдобар case report на 10-тиот годишен состанок, CTT, Мајами, САД. Признание за професионализам како лекар од Министерство за Одбрана на Р. Словенија, Словенски корпус SICON 17 KFOR.

Таа е коавтор на повеќе стручни трудови со д-р Митрев, како и со други колеги врвни лекари од матичната болница но и од други држави. Член на голем број светски здравствени, кардиолошки здруженија и асоцијации.Како одговорна на одделот за интензивна нега секојдневно е на линијата помеѓу животот и смртта, пациентите во неа гледаат спасител, таа која ќе ги извлече, која ќе го најде вистинскиот начин тие да преживеат. Како што пишува во пораката на една пациентка: „ Д-р Анѓушева е мојот ангел чувар“. Прва во борбената линија, таа, но заедно со сите нејзини колеги . А , ако ги прашате нив каква колешка е д-р Анѓушева тие се едногласни во одговорот. Енергична, несебична која знае да донесе одлука, но знае да ги понесе и последниците од истата . Жена која е беспрекорен тимски работник , во која гледаат и пријател и претпоставен, искрена и упорна во остварување на работните обврски. Предност и чест да се работи со неа, голем другар, вистинска жена на вистинско место.

Манифетсацијата годинава се одржа под мотото „Зрдавјето и убавината во функција на современата жена“. Во рамки на тематскиот дел кој се случуваше ден порано свое предавање имаше д-р Милка Клинчева специјалист интернист од нашата болница. Таа аудиториумот го едуцираше за значењето на превенцијата на болестите и последиците од негрижата за сопственото здравје. Ставајќи акцент на здравјето на жената која е постојано на крстосницата помеѓу домот и работата.

Влијание на „Слип апнеа“ синдром врз појава на дијабетес мелитус тип 2

Влијание на „Слип апнеа“ синдром врз појава на дијабетес мелитус тип 2

Модерниот начин на живот во голема мера влијае на модифицирање на навиките за спиење. Времетраењето на периодот поминат во спиење со тек на децениите се скратувал од 8 на 6,5 часови во просек. Работењето во смени , патувањето во различни временски зони, недоволното време поминато во спиење се фактори кои водат кон пореметување на циркадијаниот ритам и дисинхронизираност на главната хипоталамично-хипофизна оска.

Слип апнеа означува престанок на дишење кое е со кратко времетраење во текот на сонот (10, 20 секунди). По што оној кој има проблем почнува да се бори во сонот за воздух. Тој циклус трае еден период но може и цела ноќ, а оној што го има проблемот не е свесен за тоа. Слип апнеа е синдром кој се јавува кај 4 – 15% од популацијата, поврзан не само со пореметување на спиењето, туку и со повторувачки падови на сатурацијата на хемоглобинот со кислород во тек на спиењето. Епидемиолошките студии го идентифицирале пореметеното спиење и како индивидуален ризик фактор за кардиоваскуларниот морбидитет и морталитет.

Пореметувањето на спиењето многу често е поврзано со пореметената гликорегулација ,поточно со метаболниот синдром и дијабет од типот 2. До овие сознанија е дојдено во тек на истражувањата правени со цел да се утврди поврзаноста помеѓу метаболните нарушувањеа и слип апна синдромот.Утврдена е поврзаност помеѓу неадекватниот квалитет на спиењето со гликозната интолеранција, инсулинската резистенција и дисфункција на Бета клетките во Лангерхансовите островца на панкреасот. Секако тука е земена в предвид и улогата на хипоталамично-хипофизарно-надбубрежна оска и нејзиното влијание на пореметување во метаболизмот на маснотиите, активацијата на симпатичкиот нервен систем и оксидативниот стрес на ткивата .Во тек на овие истражувања доједено е до заклучок дека постои адиционална поврзаност помеѓу слип апнеа синдром , интермитентната хипоксија, нарушувањето на спиењето и патогенезата на дијабет мелитус од типот 2.

Цело е кога има се, а интердисциплинарниот пристап е атрибут на тимската работа

Интервентно решавање на вентрикуларен септален дефект и стеноза на бискуспидна аортна валвула

Вентрикуларниот септален дефект (дефект во меѓукоморната преграда) е најчест вроден срцев дефект кој се јавува кај 50 % од новородените со срцева мана. Kај возрасните инциденцата на овој дефект е веднаш зад бикуспидната аортна валвула (аортен залисток со две наместо со три ливчиња).Третманот на ВСД кај децата зависи од симптоматологијата и неговата големина. При мал дефект најчесто не е потребен никаков третман, но кај среден и голем ВСД се оди на интервентно или оперативно решавање.
Прикажуваме случај на 5 годишен пациент Ф. О. , со комбинирана срцева вродена мана – вентрикуларен септален дефект од 4 мм и бикуспидна аортна валвула. Пациентот на 1,5 месечна возраст е за прв пат дојден на ехокардиографска кардиолошка проценка во нашата установа поради чести респираторни инфекции, со дијагностициран ВСД во друга институција. Заедно со постоењето на ВСД дијагнсотицирана е бискуспидна аортна валвула (аортен залисток со две наместо со три ливчиња), без одраз на циркулацијата. За избегнување на голем оперативен зафат на малото дете, беше препорачано интервентно затворање на ВСД и редовно следење на состојбата на бискуспидната аортна валвула. Во март 2013 година , на негова 4 годишна возраст, е направено интервенто затворање на ВСД 4мм (слика 1) со Asymetric septal occluder (Cera tm, Life Tech) 4 мм без резидуален шант по интервенцијата (слика 2).

Слика 1

Слика 2

Една година после интервенцијата е забележано зголемување на брзината на проток низ бикуспидната аортна валвула со зголемување на притисочниот градиент, што е и очекувана состојба по затварањето на вентрикуларниот септален дефект. По две години, добивме податок од родителите за замор и малаксаност на детето, а ехокардиографскиот наод покажа намалување на отворот на аортата (АВА) на 0.7 см2. Пациентот е разгледан конзилијарно, во договор со кардиохирург, при што беше донесена одлука за нов интервентен третман на аортната стеноза, од типот на балон дилатација на бикуспидната аортна валвула.На 31.03.2015 направена е балонвалвулопластика на аортната стеноза. Истата е реализирана со балон катетер Tyshak 10/30 мм. при што се доби намалување на градиентот низ бикуспидната аортна валвула од 118 мм/Хг пред интервнецијата до ПГ од 60 мм/Хг по интервенцијата и зголемување на АВА на 1.3 см2 (слика 3).

Слика 3

Овде сакаме да ја поентираме предноста во тимскиот пристап за навремено решавање на овие две различни вродени состојби, со засега интервентен начин, со кој истите дефинитивно се решаваат или се одложува нивно оперативно решавање, се до раст во возрасна доба. На тој начин се избегнуваат повеќекратни операции на отворено срце.
Цело е кога има се, а интердисциплинарниот пристап е атрибут на тимската работа

Влијание на „Слип апнеа“ синдром врз појава на дијабетес мелитус тип 2

Влијание на „Слип апнеа“ синдром врз појава на дијабетес мелитус тип 2

Модерниот начин на живот во голема мера влијае на модифицирање на навиките за спиење. Времетраењето на периодот поминат во спиење со тек на децениите се скратувал од 8 на 6,5 часови во просек. Работењето во смени , патувањето во различни временски зони, недоволното време поминато во спиење се фактори кои водат кон пореметување на циркадијаниот ритам и дисинхронизираност на главната хипоталамично-хипофизна оска.

Слип апнеа означува престанок на дишење кое е со кратко времетраење во текот на сонот (10, 20 секунди). По што оној кој има проблем почнува да се бори во сонот за воздух. Тој циклус трае еден период но може и цела ноќ, а оној што го има проблемот не е свесен за тоа. Слип апнеа е синдром кој се јавува кај 4 – 15% од популацијата, поврзан не само со пореметување на спиењето, туку и со повторувачки падови на сатурацијата на хемоглобинот со кислород во тек на спиењето. Епидемиолошките студии го идентифицирале пореметеното спиење и како индивидуален ризик фактор за кардиоваскуларниот морбидитет и морталитет.

Пореметувањето на спиењето многу често е поврзано со пореметената гликорегулација ,поточно со метаболниот синдром и дијабет од типот 2. До овие сознанија е дојдено во тек на истражувањата правени со цел да се утврди поврзаноста помеѓу метаболните нарушувањеа и слип апна синдромот.Утврдена е поврзаност помеѓу неадекватниот квалитет на спиењето со гликозната интолеранција, инсулинската резистенција и дисфункција на Бета клетките во Лангерхансовите островца на панкреасот. Секако тука е земена в предвид и улогата на хипоталамично-хипофизарно-надбубрежна оска и нејзиното влијание на пореметување во метаболизмот на маснотиите, активацијата на симпатичкиот нервен систем и оксидативниот стрес на ткивата .Во тек на овие истражувања доједено е до заклучок дека постои адиционална поврзаност помеѓу слип апнеа синдром , интермитентната хипоксија, нарушувањето на спиењето и патогенезата на дијабет мелитус од типот 2.

Приказ на случај на пациентка со ектопично панкреасно ткиво- сместено во антропилорниот дел на желуд

Проблемот е решен со двотретинска ресекција на желудникот по „Билрот-2“

Пациентка на 25 годишна возраст, хоспитализирана во ПЗУ Специјална болница за хируршки болести „Филип Втори“, за оперативно лекување.Анамнестички, се работи за тегоби кои се присутни кај пациентката веќе шеста година, а се карактеризираат со силна болка во епигастриумот(лажичка), проследена со гадење, повраќање и губење во телесната тежина.Понекогаш болките се грчевити и интензивни.Чувство на киселина во грлото и устата,а по секое внесување на мала количина на храна или течност се јавува уште посилна болка и повраќање. Пациентката претходно е испитувана и во други здравствени установи и дијагностицирано е гастроскопски, со биопсија и патохистолошка верификација на ектопично панкреасно ткиво сместено антропилорично.Со терапијата која пациентката ја примала во тек на претходните шест години тегобите воопшто не се смирувале. Гастроскопски повеќе пати е најден ерозивен гастрит. Индициравме оперативна интервенција Интраоперативно се најде ектопично ткиво на панкреас сместено во антропилорниот дел на желудникот на задниот ѕид, во пречник од 3см. кое се издига над слузница на желудникот, што чини посебни слузнични набори кои одат вртложно кон неговиот централен дел кој е во вид на мал кратер во пречник од 7-8 мм. Се направи типична двотретинска ресекција на желудникот по методата на Билрот-2, со гастроентеро и ентероентероанастомоза по Браун.Постоперативниот тек помина уредно, пациентката се воведе во нормална постоперативна исхрана, тегобите кои ги имаше предоперативно веќе ги нема.Патохистолошкиот наод на ресецираниот дел на желудникот ја потврди поставената дијагноза за ектопично панкреасно ткиво и тоа од егзокриниот дел на панкреасот.Присуството на ектопично ткиво на панкреас кое најчесто е сместено во желудникот, како и во тенкото црево-Мекелов дивертикул, со присутни долготрајни тегоби кои не се смируваат на конзервативно лекување, бараат неопходно оперативно лекување, односно најчето тоа е ресекција на дадената регија.Со тоа трајно се решава проблемот, а пациентот од таа страна е комплетно здрав.

Операцијата ја изврши д-р Бошко Ставрески , спец. по општа хирургија заедно со неговиот тим.

Честит Велигден

1. Велигденските пости имаат позитивно влијание врз човековото здравје, секако доколку правилно се спроведуваат и доколку враќањето кон нормалниот вообичаен режим на исхрана биде постепен и умерен.

Во текот на постите намален е дневниот протеински внес како и внесот на масти.Особено од интерес кај кардиолошките болни со дислипидемија( нарушена рамнотежа на мастите во крвта) е намалувањето на вредностите на тоталниот холестерол во крвта. Исто така ја подобрува осетливоста на организмот на сопствениот инсулин( хормон кој што го регулира метаболизмот на ендогените шеќери) што особено добро влијае кај гојазните лица, дијабетичарите и оние со метаболен синдром.
Додека внесот на витамини и минерали не е променет сигнификантно во текот на постите. Многу е важно да знаете како да го прекинете постењето, направете го тоа со воведување на помали количини на лесно сварлива храна првите неколку дена за да ги избегнете негативните ефекти врз вашиот дигестивен систем. На пример почнете со конзумирање на свежо овошје, салати и пијте поголеми количини на вода. Доколку посегнете по брзата храна и си ги зголемите и зачестите оброците бидете сигурни дека стомачните тегоби нема да ве одминат.
Пијте најмалку 8 чаши вода во текот на денот. Дехидрираноста само повеќе ќе ви го зголеми апетитот и ќе ве направи уморни и непродуктивни во дневните активности.
Обидете се да конзумирате што поразновидна храна додека постите.
Пијте секој ден свежо цеден сок од портокал и лимон кој изобилува со антиоксиданси. Ќе ве одржи хидрирани и ќе ви ја даде потребната енергија во текот на денот.
Бидете физички активни.Тоа не значи дека треба да се исцрпувате со истоштувачки вежби, доволно е само половина час во текот на денот да пешачите.
Спијте доволно . Дајте му го одморот кој му е потребен на вашето тело.
Доколку не сте го направиле тоа досега, ОТКАЖЕТЕ ГИ ЦИГАРИТЕ.
Ова е совршена прилика да го сторите тоа. 2. Јајцето е храна со виско нутритивна вредност. Евтин и одличен извор на високо квалитетни протеини. Во јајцето се содржани сите 8 есенцијални аминокиселини неопходни за организмот, кој самостојно неможе да ги произведе. Повеќето од овие протеини се содржани во белката заедно со витамин Б2, селен, витамин Д, витамин Б6, Б12 и минерали како цинк, железо и бакар. Во жолчката се содржани повеќе калории и масти. Таа е главен извор на холестерол и липидно растворливите витамини: К, А, Д, Е.