ИНТЕРВЈУ: Д-р. Ирена Андонова – гинеколог

Дневна доза здравје

март 03,2019

 

Развијте добри хигиенски навики и беспрекорно грижите за вашиот интимен регион

Со кои проблеми се среќавате најчесто во вашата гинеколошка пракса?

– Во светот, на годишно ниво, околу 300 милиони жени се дијагностицирани со некој вид на урогенитална инфекција. Најчесто станува збор за воспаление на вагината со симптоми кои по настанатата инфекција брзо се манифестираат и секоја жена ги препознава (како промена на нормалната вагинална секреција). Најчесто, се јавува бактериската вагиноза, вагинална кандидијаза или трихомонијазата. Но, покрај нив постојат и инфекции на гениталните органи кои се често без симптоми, како инфекцијата со кламидија, која понекогаш, се дијагностицира за прв пат откако проблемите се веќе присутна. Ако инфекцијата не се лекува, може да доведе до компликации како: инфертилитет, воспаление на карличните органи, проблеми во бременоста (како предвременото раѓање, спонтан абортус) и слично.

Дали постои природна бариера која ја зголемува отпорноста кон гениталните инфекции?

– Развојот на медицината и новите техники за мапирање на гените на човечкиот организам дошле до сознание дека од 100 трилиони клетки кои се присутни во и на човечкото тело, само околу 1/10 од нив се всушност човечки. Останатите 90% од нив припаѓаат на микроорганизми – бактерии, вируси и други микроби. За нашето целокупно здравје да се одржува неопходно е деликатна рамнотежа на микробите што живеат во и на нашите тела. Ова важи и за рамнотежата помеѓу микроорганизмите и одржување на добро здравје на гениталните органи. Главната причина за појавата на одредени вагинални инфекции е нерамнотежа на микроорганизмите во вагината. Нарушување на рамнотежата настанува со намалување на бројот на добри бактериски видови или пак поради прекумерен раст и размножување на „лоши“ бактерии или габи. Тоа се два процеса кои се случуваат паралелно.

Што е нормална вагинална флора и како делува?

– Здравата вагина е населена со голема количина на „добри“, корисни бактерии, лактобацили. Овие бактерии се сметаат за еден вид на чувари на вагиналното здравје – тие можат да го инхибираат растот на потенцијално штетните бактерии / габи преку производство на млечна киселина и хидроген пероксид, спречувајќи ја колонизацијата на вагината со“ лошите бактерии“. Млечна киселина помага во одржувањето на киселата средина, pH вредноста на вагината, која пак овозможува раст и развој на добри бактерии за вагиналното здравје, додека хидроген пероксид помага да се елиминираат „лошите“ бактерии. Исто така, лактобацилите формираат заштитен биофилм на вагиналната слузница, кој не дозволува штетните микроорганизми да се залепат на неа.

Кога доаѓа до нарушување на нормалната вагинална флора?

– Помеѓу „добрите и лошите“ бактерии постои постојан натпревар во одржување на една деликатна рамнотежа. Постојат многу фактори кои можат да ја нарушат, а некои од нив се: лоши хигиенски навики, носење синтетичка и тесна долна облека, пливање во базен, антибиотска терапија, обилни менструални крвавења, шеќерна болест, намален имунитет, стрес, несоодветна хигиена, надразнувачи присутни во козметички производи, хормонални промени, бременост итн. Ако вагиналната флора е компромитирана, заштитната улога на лактобацилите е намалена. Поради намалениот број на лактобацили, се произведува помалку млечна киселина и се менува протективната вагинална pH-вредност, што им овозможува на „лошите бактерии“ да се размножуваат и да доведат до бактериски дисбаланс. Кога, штетните микроорганизми ќе се размножат над одредена концентрација, започнуваат да се јавуваат тегоби карактеристични за вагинални инфекции. Во случај на појава на следниве симптоми, карактеристични за вагинални инфекции, како што се: зголемена вагинална секреција, променета боја или непријатна миризба, чувство на печење, црвенило и чешање на надворешни гениталии, често мокрење, болни и непријатни сексуални односи, потребна е консултација со гинеколог.

Со кои најчесто вагинални инфекции се среќавате во вашата пракса?

– Секоја жена барем еднаш во животот се соочила со вагинална инфекција од различен тип. Најчеста инфекција е бактериската вагиноза со која се соочиле 50% од жените во светот, и претставува нарушување на вагиналната флора со предоминација на анаеробни бактерии, првенствено Gardnerella vaginalis. Присуството на оваа инфекција, го зголемува ризикот од пелвична инфламаторна болест особено по киретажа, хистероскопија, а за време на бременоста го зголемува ризикот од предвремено раѓање. Како симптоми може да се појави сивкаст исцедок со специфичен мирис на расипана риба, додека, други симптоми како чешање и печење најчесто нема. Освен во случаите кога станува збор за мешана инфекција па со Гарднерела се размножуваат и габички, главно Candida albicans, кои лесно се размножуваат во услови на намалување на киселоста и pH на вагината, повисока од 4,5. Втора по честота е габичната инфекција, која се јавува при намален имунитет, по употреба на антибиотици или орални контрацептиви, поради зголемен внес на шеќери, шеќерна болест, бременост. Со зголемување на бројот на габичките се јавуваат и првите симптоми: урдесто-бел секрет чиј мирис потсетува на мирис на квасец, чешање и црвенило.

Како делуваат инфекциите во бременоста?

– За време на бременоста, количината и разновидноста на вагиналните лактобацили често се намалува, под дејство на хормоните, ставајќи ги бремени жени во поголем ризик од инфекција.

Инфекциите во бременоста можат да поминат незабележано, а при тоа да направат оштетувања како на плодот, така и на здравјето на мајката. Доколку не се препознаат и лекуваат некои од инфекциите во бременоста, може да доведат до спонтан абортус, предвремено прскање на околу плодовите обвивки, истекување на плодовата вода и предвремено породување, инфекции и сепса кај плодот. Некои од нив можат да наштетат на органогенезата, делувајќи на развојот на органите на плодот, доведувајќи до конгенитални аномалии. Бројот на инфекциите во текот на бременоста што можат да му наштетат и на плодот и на мајката е навистина голем, и затоа редовните гинеколошки прегледи пред и во текот на бременоста, се неопходни за да ја намалат нивната појава и за навреме да се превенираат проблемите по здравјето на мајката и плодот.

Кој е начинот на лекување на овие инфекции?

– Лекувањето на овие состојби вклучува администрација на антибиотици и / или антифунгални лекови, кои се многу ефикасни. Но, токму поради нарушувањето на микрофлората на вагината, повторување на болеста е многу честа појава. Во првите три месеци по третманот, бактериска вагиноза се повторува во 15-30% од случаите, а по подолг период, речиси 50% од жените ќе имаат истите симптоми како и пред третманот. Додека при вагинална кандидијаза, доаѓа до обновување на воспалението кај 20% од пациентите, четири до шест недели по завршувањето на терапијата. Поради оваа причина, по третманот на акутната инфекција, важно е да се нормализира и вагинална флора. Денес, за таа намена имаме производи кои содржат млечна киселина или пак пробиотици (бактерии полезни за нашиот организам). Враќање на рамнотежата на вагиналната флора може да се постигне со користење на производот Вагисан, вагинални таблети со млечна киселина, неопходна за одржување на нормалната вагинална флора и брзо воспоставување на киселоста на вагината. Вагиналните таблети со млечна киселина можат да се применат по антибиотска терапија, или превентивно со цел спречување на појава на вагинална инфекција.

Кој е вашиот совет за одржување добро вагинално здравје?

– Урамнотежената вагинална флора помага да се спречат бактериски и габични инфекции и е од клучно значење за доброто вагинално здравје. Со цел да се намали ризикот од нерамнотежа во вагиналната флора, развијте добри хигиенски навики и следете ги општите препораки за тоа како да се грижите за вашиот интимен регион. Можете исто така да користите производ кој содржи состојки кои го поддржуваат растот на добри бактерии за да се спречат можните инфекции и да се промовира закрепнување доколку симптомите веќе се развиени.