Muaj: Shtator 2023

Kardiomiopatitë përfaqësojnë një grup heterogjen sëmundjesh të muskujve të zemrës që shoqërohen me anomali mekanike, funksionale dhe/ose elektrike që zakonisht çojnë në zhvillimin e hipertrofisë ose dilatimit të papërshtatshëm ventrikular. Ato ndodhin si pasojë e disa arsyeve, ndër të cilat predispozita gjenetike është më e zakonshme. Kardiomiopatitë mund të jenë sëmundje që prekin rreptësisht vetëm zemrën ose mund të jenë pjesë e një sëmundjeje të përgjithësuar sistemike, e cila shpesh çon në vdekje kardiovaskulare ose dështim progresiv të zemrës me cilësi të dëmtuar të jetës. Ky grup i madh sëmundjesh përfshin kardiomiopatinë hipertrofike.

Çfarë është kardiomiopatia hipertrofike dhe pse shfaqet?

Kardiomiopatia hipertrofike është një gjendje në të cilën vërehet trashje e shtuar (hipertrofi) e barkushes së majtë me përmasa të septumit interventrikular mbi 15 mm, pa një arsye specifike dhe të qartë. Me fjalë të tjera, hipertrofia nuk është për shkak të hipertensionit arterial ose stenozës së aortës. Është karakteristike se hipertrofia është asimetrike, barkushja e majtë ka një zgavër të vogël, ka një gradë presioni të rritur midis barkushes së majtë dhe daljes së saj, dhe indi i muskujve kardiak ka një pamje të njollosur. Sëmundja shfaqet si rezultat i mutacioneve në gjenet që kodojnë proteinat sarkomerike kardiake.

Pse është e rëndësishme që kjo sëmundje e zemrës të diagnostikohet menjëherë?

Diagnostikimi në kohë i kësaj gjendjeje është jashtëzakonisht i rëndësishëm, sepse kjo sëmundje shoqërohet me rrezikun e vdekjes së papritur kardiake. Kardiomiopatia hipertrofike është shkaku kryesor i vdekjes së papritur kardiake te atletët/sportistët (46%)! Në mbi 50% të rasteve, trashëgohet në mënyrë autosomike dominuese, që do të thotë se trashkëgohet nga prindi me një rrezik deri në 50%. Prandaj, këshillimi gjenetik rekomandohet për pacientin dhe anëtarët më të afërt të familjes.

Si manifestohet?

Shfaqja klinike e sëmundjes ndryshon. Pacienti mund të mos ketë simptoma prej vitesh dhe nëse ka, ato janë jo specifike (gulçim, lodhje, dhimbje gjoksi, të fikët, palpitacione), mund të kalojë kohë derisa të vërtetohet lidhja e tyre me gjendjen.

Si diagnostikohet?

Për diagnostikimin e kësaj gjendjeje kryesisht përdoret elektrokardiografia (EKG) dhe ekokardiografia, e cila në fakt është metoda kryesore (më e zakonshme) diagnostike përmes së cilës vërtetohet sëmundja. Gjithashtu, merret parasysh aplikimi i monitorimit 24-48 orësh të ritmit të zemrës Holter, ekokardiografisë së stresit dhe rezonancës magnetike të zemrës.

Si klasifikohet sëmundja?

Kardiomiopatia hipertrofike ka dy forma kryesore:

• Obstruktive (1 – në nivelin e pjesës dalëse të barkushes së majtë ose 2- në pjesën e mesme të ventrikulit)
• Jo-obstruktive (1- asimetrike ose 2 – apikale – që prekin vetëm majën e muskulit të zemrës).

Çfarë trajtimi mund të aplikohet?

Trajtimi mund të jetë:

• medikamentoz (Beta-bllokuesit janë ilaçi i zgjedhur për pacientët simptomatikë, megjithëse medikamente të shumta përdoren sa herë që është e nevojshme).
• operative (miektomia septale ose procedura Morrow).
• ndërhyrëse/intervente (ablacioni i septumit me alkool).

Çfarë masash shtesë mund të zbatohen?

Me rrezikun e vdekjes së papritur kardiake, kur merren parasysh disa parametra klinikë dhe diagnostikues, vendoset një pajisje – një defibrilator kardioverter i implantueshëm (ICD). Parandalon në mënyrë të sigurt dhe efektive vdekjen e papritur kardiake te pacientët me rrezik të shtuar për aritmi ventrikulare.

Shumica e pacientëve me këtë sëmundje kanë një jetë normale dhe produktive, ndërsa një numër i vogël i tyre do të kenë simptoma të konsiderueshme dhe rrezik për shfaqjen e komplikimeve.

Pacientët duhet të shmangin aktivitetet sportive kompetitive/konkuruese, por nga ana tjetër duhet të mbajnë një mënyrë jetese të shëndetshme. Në varësi të simptomave dhe rrezikut të komplikimeve, ata mund të aplikojnë/kryejnë një shkallë të caktuar të sporteve rekreative.

Është tepër e rëndësishme që këta pacientë të mbajnë një indeks të shëndetshëm të masës trupore (BMI), të shmangin dehidratimin, konsumin e duhanit dhe alkoolit, veçanërisht në rastet e obstruksionit të pjesës dalëse të ventrikulit të majtë.

Pacientët duhet të shmangin frenuesit PDE-5 për shkak të vazodilatimit dhe hipotensionit kërcënues për jetën.

Shumica e pacientëve do të mund të përfshihen në procesin e punës. Kur planifikoni një shtatzëni, gjithmonë konsultohuni me mjekun specialist. Në mungesë të simptomave dhe faktorëve të rrezikut, fëmijët duhet të lejohen të kryejnë aktivitete fizike aerobike të lehta deri në mesatare, në përputhje me këshillën e kardiologut të tyre.

Kjo patologji është më e zakonshme gjatë muajve të dimrit dhe temperaturave të ulëta, por në raste përjashtuese mund të shfaqet edhe gjatë muajve të verës për shkak të përdorimit të kondicionerëve dhe ndryshimeve të temperaturës.

Sinuset janë zgavra kockore të mbushura me ajër në kockat e fytyrës dhe rreth hundës. Ato lidhen me zgavrat e hundës përmes hapjeve të vogla kockore. Sinusiti është inflamacion ose infeksion që shfaqet në zonën e zgavrave, sinuseve paranazale.

Zakonisht ndodh pas një ftohjeje virale. Konsiderohet si një gjendje e zakonshme që mund të haset shpesh por gjithashtu mund të trajtohet lehtësisht.

Si shfaqet sinusiti?

Gjatë çdo ftohjeje virale, membrana e sinuseve paranazale – mukoza – pezmatohet, ashtu si dhe mukoza e të gjitha rrugëve të sipërme të frymëmarrjes (fyti, hunda, sytë). Normalisht, ky inflamacion ndalon në momentin kur ndalon edhe ftohja virale, e cila mund të zgjasë për rreth një javë. Por ndonjëherë, kur ka pengim të theksuar të zgavrave që lidhin sinuset me zgavrat e hundës dhe sekreti i tyre nuk drenohet (kullon) mirë, ndodh superinfektimi i asaj mukoze të pezmatuar nga bakteret e orofaringut tek fëmijët.

Në rastin e shfaqjes së superinfeksionit, simptomat e ftohjes rishfaqen, përkeqësohen ose vazhdojnë.

Cilat janë simptomat?

Zakonisht, sinusiti dyshohet kur ftohja zgjat më shumë se zakonisht, por gjithashtu ka edhe simptoma të tjera demosturese:

• Kollë që nuk përmirësohet pas shtatë ose dhjetë ditëve të para të simptomave të ftohjes
• Ftohje që fillimisht përmirësohet por zhvillon temperaturë dhe rritje të sekrecioneve
• Ethe të vazhdueshme
• Përkeqësimi i kongjestionit të hundës
• Erë e keqe e gojës pas zgjimit
• Mbidjeshmëri apo dhimbje gjatë prekjes së fytyrës

Cilat janë ndërlikimet e mundshme?

Ndër komplikimet më të zakonshme, sidomos tek fëmijët e vegjël, është infeksioni i orbitës së syrit (celuliti periorbital dhe orbital), i cili manifestohet me ënjtje me ngjyrë të kuqërremtë të qepallave të njërit sy, pa rrjedhje.

Nëse fëmija diagnostikohet me sinusit, ka shenja paralajmëruese që tregojnë shfaqjen e ndërlikimit të gjendjes: ethe të vazhdueshme pas 2-3 ditësh trajtimi me antibiotikë, inflamacion i syve, temperaturë e lartë, dhimbje koke e fortë, ndryshime në shikim, konfuzion, ngurtësim i qafës. Në këto raste rekomandohet të konsultoheni patjetër me mjekun.

Si mund të parandalohet?

Është e rëndësishme që fëmijët të kenë një kalendat të plotë vaksinimi për të shmangur infeksionet e shkaktuara nga bakteret agresive ose rezistente ndaj antibiotikëve. Tymi i duhanit shkakton acarim/irritim të mukozës së frymëmarrjes, ndaj rekomandohet gjithmonë që fëmija të mos jetë në ambient të ndotur nga tymi i duhanit.
Trajtimi me antibiotik i ftohjes së zakonshme NUK parandalon zhvillimin e sinusitit, përkundrazi, mund të favorizojë infeksionin nga bakteret rezistente.

Si trajtohet?

Sinusiti viral, i cili shfaqet gjatë ftohjes, nuk kërkon më shumë trajtim sesa larja e hundës me lëndë fiziologjike. Vitamina C, zinku, ekinacea, dekongestantët, antihistaminet sistemike ose mukolitikët nuk janë treguar të dobishëm në trajtimin e këtij problemi.

Përsa i përket diagnozës klinike të sinusitit bakterial, mjeku juaj do t’ju përshkruajë terapi me antibiotik të përshtatshëm për moshën e fëmijës, të cilin ai do ta marrë për 7-10 ditë si dhe do t’ju informojë për faktorët e mundshëm të rrezikut.

Ekipi profesional i otorinolaringologëve në Spitalin klinik Zhan Mitrev është në dispozicionin tuaj për të gjitha problemet tuaja shëndetësore që lidhen me veshin, hundën dhe fytin (ORL).

Rezervoni takimin tuaj në 02 3091 484

Biostimulimi me laser përdor pajisje që gjenerojnë rrezatim laser me frekuencë të ulët në rrezen e dukshme infra të kuqe. Fuqia e këtyre rrezeve është nga 1 deri në 500 mW. Gjatë kryerjes së terapisë së biostimulimit me laser (LLLT), probabiliteti i efekteve anësore është shumë i ulët. Trajtimet janë absolutisht pa dhimbje, prandaj mund të përdoren për gjendje kronike, subakute dhe akute. Terapia kryhet nga fizioterapistë të specializuar në terapinë e sistemit muskuloskeletor.

Gjatë procedurës së trajtimit, temperatura e indeve rritet për më pak se 0,5 gradë Celsius. Laserët që gjenerojnë rrezatim 500-760 nm në gjatësi përdoren për të rrezatuar indet e vendosura cekët nën lëkurë, ndërsa në sëmundjet e vendosura më thellë indi rrezatohet me rrezatim infra të kuqe 800-950 nm.

Parametrat e trajtimit përshtaten me specifikat e sëmundjes dhe efektiviteti i trajtimeve varet nga përshtatja e duhur e tyre. Për kushte të ndryshme përdoren gjatësi vale të ndryshme rrezatimi dhe doza të ndryshme energjie.

Aplikimi i biostimulimit me laser

Cilat sëmundje/kushte trajton?
Kjo metodë e sigurt ka aplikim të gjerë në terapinë fizikale.
Indikacionet për përdorimin e biostimulimit me laser janë:

• Ndryshimet degjenerative në kyçe
• Ndryshimet degjenerative të shtyllës kurrizore
• Neuralgji
• Gjendje subakute dhe kronike të indeve
• Gjendje subakute dhe kronike të kyçeve
• Dekubite dhe hematoma
• Epikondilit lateral
• Gihti
• Sindroma e tunelit karpal
• Dhimbje muskulore për shkak të lëndimit
• Spike kalkaneale
• Fraktura, ndrydhje, dislokime
• Paraliza nervore
• Plagët që janë të vështira për t’u shëruar.

Si i ndihmon pacientët biostimulimi me laser?

Ky lloj rrezatimi laser me energji të ulët ka përfitimet e mëposhtme në inde:

• antiedematoze
• vepron ne menyre anti-inflamatore
• ka përmirësim të mikroqarkullimit
• përshpejtim në rindërtimin e indeve
• stimulim në proceset imunologjike
• stimulim të angiogjenezës,
• rritje të potencialeve të aktivitetit me fibrat nervore,
• rritje të aktivitetit të enzimës,
• ndryshime në potencialin e membranave qelizore,
• ndryshime në sekretimin e neurotransmetuesve, hormoneve dhe kininave.

Në nivelin qelizor, ndihmon në:

• përshpejtimin e shkëmbimit të elektroliteve ndërmjet qelizës dhe mjedisit,
• rritjen e aktivitetit biologjik,
• efektin anti-mutagjenik,
• rastin e ndryshimeve në strukturën e kristaleve të lëngëta të membranave biologjike
• rritjen e sintezës së kolagjenit, proteinave, ARN dhe ATP.

Përveç kësaj, efekti i përdorimit të biostimulimit me laser ndihmon edhe në: rritjen e nivelit të endorfinës, rritjen e aktivitetit të pompës sodium-kalium, rritjen e sintezës së ATP, ADN-së dhe ARN-së, përthithjen më efikase të limfedemës, rritjen e fagocitozës dhe angiogjenezës dhe rritjen e numrit të mitokondrive në qelizë (metabolizëm më i shpejtë qelizor). Biostimulimi me laser është përdorur për shumë vite në terapinë fizikale. Kjo metodë rekomandohet veçanërisht në rastet e plagëve të vështira për t’u shëruar dhe për trajtimin e dhimbjeve.

Trajtimet që përdorin vetitë e dobishme të laserit përdoren aktualisht, ndër të tjera, në dermatologji, stomatologji, mjekësi sportive dhe kozmetologji.