Месец: м.г

 

Чувство на напнатост во вратот, ограничени движења, чести главоболки и трнење во рацете едни од најчестите симптоми на цервикобрахијалниот синдром.

Цервикобрахијален синдром (Цервикобрахиалгија) е термин кој ја опишува болката и напнатоста во пределот на цервикалниот ‘рбет со симптоми кои се шират кон  рамениот појас и горните екстремитети. Оваа состојба може да биде поврзана со трнење, вкочанетост или непријатност во рацете, горниот дел од грбот и горниот дел на градите пропратена со или без главоболка.

Ова се главно симптомите кои го карактеризираат овој синдром. Кај голем број на пациенти се јавуваат и сензорни нарушувања кои се рефлектираат  од цервикалниот ‘рбет во горните екстремитети. Поимот „синдром на цервикобрахиалгија“ означува збир на симптоми на вратот и раката за кои не постои позната и докажана причина.

Од физиолошки аспект претставува збир на симптоми поврзани со иритација или компресија на корените на нервите во интервертебралните отвори или компресија на васкуларните компоненти на симпатикус. Кај 90% од случаите со овој синдром основата е во дегенеративните промени на вратната регија.

Модерното време и зависноста од компјутерите и смарт мобилните уреди, се едни од главните причини за намалување на обемот на движење на мускулите и изместување на анатомскта позицијата на поставеност на вратот.

Мануелните техники се дел од конзервативниот третман кој е ефикасен во програмот за намалување на болките и напнатоста во вратот, особено доколку ова е комбинирано со соодветни вежби.

Со мануелниот третман се  обработуваат  тригер точките ,и се врши  истегнување на засегнатиот  мускул и опуштање на длабоките мускулни структури.

Tригер точките претставуваат мускулни “чворови” односно збир на скратени мускулни влакна кои што се наоѓаат во мускулното ткиво. При формирањето на тригер точките се променуваат биохемиските процеси во мускулите, се нарушува локалната циркулација и настанува хипотрофија и болка на засегнатиот мускул. Причините за појавување се: прекумерното или хронично мускулно преоптоварување, психолошки стрес, директна траума и сл.

Обработката на тригер точките и засегнатиот мускул се извршува со исхемична компресија врз самата точка и  истегнување на мускулот.

Со третманот на тригер точките се постигнува подобрување на локалната циркулација, се намалува болката и се враќа физиолошкиот обем на движење на засегнатиот мускул.

Мануелниот третман секогаш може да се комбинира и со други техники како што се:

• Транкутана електрична стимулација на нервите (TENS);
• Интерферетни струи
• Функционална магнетна стимулација;
• Кинезиотејпинг;
• Криотерапија;
• Активни вежби за мускулна сила и издржливост.

 

Ноќната апнеа е сериозна состојба на нарушување на ритамот на дишењето во текот на спиењето. Доаѓа до повторувачки кратки целосни прекини во дишењето, со што мозокот а и останатите органи не примаат доволно кислород. Ноќната апнеа може да биде опструктивна, централна или комбинирана. Според Светската Здравствена Организација во светот 100 милиони луѓе страдаат од оваа болест.

Симтоми на опструктивната ноќна апнеа се: гласно ‘рчење, тивки паузи во дишењето при спиење (епизоди на прекин во дишењето), сува уста наутро, инсомниа, утринска главоболка, иритабилност, импотенција, намалена концентрација и меморија, често ноќно мокрење, поспаност и замор во текот на денот и зголемена телесна тежина.

Доколку не се третира оваа состојба може да дојде до компликации: зголемен крвен притисок,коронарна срцева болест, срцев и мозочен удар, пореметувања во срцевиот ритам (атријална фибрилација), глауком, диабет тип 2, неалкохолно замастување на јетрата. Доаѓа до развивање на метаболен синдром-покачување на крвниот притисок, мастите и шекерот во крвта.
Во нашата клиника синдромот на опструктивна ноќна апнеа може и амбулантски да се третира со апаратот CELON ELITE.

Апаратот CELON ELITE е систем за минимално инвазивни третмани на база на биполарна радиофрекфентна индукована термотераписка струја.
Минимално инвазивна и контролирана аблација на ткивото која се изведува со апликатори со локална анестезија. Овој метод е нежен, брз и високо ефикасен а пред се безбеден. Има постојана контрола на импедансата на третираното ткиво, при што автоматски се прекинува третманот и нема ризик од компликации (според сите статистики).

Бенефити за пациентот од овој метод:

• Нема хоспитализација. Третманот се врши во амбулантски услови со локална анестезија
• Минимална болка во тек и после процедурата-дури може и да се нарече безболна интервенција
• Минимални рестрикции во нормалните дневни активности по интервенцијата (нема тампонирање, нема ограничување во исхраната)
• Површината на органите (лигавицата) останува интактна со што се стимулира природниот процес на заздравување.

Со апаратот CELON ELITE може да се изведуваат следниве интервенции за третман на опструктивната ноќна апнеа:

• Зацврстување и скратување на мекото непце со што се намалува вибрацијата на истото која е причина за хабитуално ‘рчење.
• Скратување на увулата
• Редукција на волуменот на носните школки и полипи
• Редукција на волуменот на базата на јазикот и хипертрофиран јaзичен крајник
• Редукција на волуменот и парцијално отстранување на хипертрофирани крајници
• Третман на рецидивирачки епистакси
• Отстранување на папиломи и други патолошки израслини во орофарингс.

Алергијата на прашина е развој на алергиска реакција кон мали организми, грињи, кои најчесто живеат во домашната прашина. Знаци за алергија на домашна прашина се слични со оние за поленска треска, како што се кивање и течење на носот. Многу луѓе со алергија на домашна прашина, може да имаат и знаци на астма, како што се свиркаво и отежнато дишење.

Грињите, кои се блиски роднини на крлежите и пајаците, се премногу мали за да се видат без микроскоп. Тие се хранат со отпаднатите клетки од кожата на луѓето, и се присатни  во топли и влажни средини. Во повеќето домови, некои места, како постелнина, тапациран мебел и теписи обезбедуваат идеална средина за собирање на домашната прашина.

Со преземање на чекори за намалување на бројот на грињите во домот, може да се  добие контрола врз алергијата на домашна прашина. Повремено се потребни лекови или други третмани за ублажување на симптомите и контрола на астмата, вели Прим. д-р Соња Петровска, специјалист по педијатрија во Zan Mitrev Clinic.

Симптоми

Симптоми, кои се предизвикани од алергиска реакција  на ниво на лигавицата на носните шуплини, вклучуваат:

• Кивање
• Течење на носот
• Свраб, црвенилоили солзи во очите
• Назална конгестија
• Свраб воносот, на лигавицата на тврдото непце или грлото
• Сливање на секрет
• Кашлица
• Притисок или болка во лицето
• Оток на лицето или халонирани очи
• Кај дете, често чешање на носот

Доколку алергијата на домашна прашина  придонесува за развој на астма, може да се јават и проблеми со спиење предизвикани од отежнато дишење, кашлање или свирење во градите кои се потенцираат од респираторни вируси, како што се настинка или грип.

Умерен степен на алергија на грињи од прашина може да предизвика повремено течење на носот, солзење на очите и кивање. Во тешки случаи, состојбата може  да стане хронична, т.е. се   манифестира со постојано кивање, кашлица, конгестија, притисок на лицето или тежок напад на астма.

Кога да се побара лекарска помош

Понекогаш е тешко да се знае дали имате настинка или алергија. Ако симптомите траат подолго од една недела, може да имате алергија.

Во колку состојбата се влошува со појава на тешка назална конгестија, отежнато дишење или тешко спиење – неопходна е помош од  лекар. Итна медицинска помош треба да се побара ако настапи брзо влошување  со појава на отежнато дишење или глад за  воздух или ако губите здив при  минимална активност.

Причини

Алергии се јавуваат кога имунолошкиот систем реагира на туѓа супстанција, како што се полен, миленичиња или грињи. Имунолошкиот систем произведува протеини познати како антитела кои штитат од несакани напаѓачи кои би можеле да направат болест или да предизвикаат инфекција.

Кога постои алергија, имунолошкиот систем прави антитела кои го идентификуваат алергенот како нешто штетно, иако тоа не е. Ако дојде до повторен контакт со алергенот, имунолошкиот систем предизвикува воспалителен одговор во носните ходници или белите дробови. Продолжената или постојана изложеност на алергенот може да предизвика хронично  воспаление кое води кон астма.

Грињите се хранат со органска материја, како што се клетките на кожата, кои што отпаѓаат, а вода апсорбираат од атмосферата.

Прашината, исто така, ги содржи фецесот и распаднатите  тела на грињите, а тоа се протеините присутни во прашината, и кои се виновни за развој и на алергија кон миленичиња.

Компликации

Ако постои алергија на грињи, изложеноста на грињите и нивните остатоци може да предизвикаат компликации.

• Синусни инфекции: Продолжените (хронични) воспаленија на лигавицатаво носните ходници,  предизвикани од алергија кон прашина, може да ја попречи дренажата на синусите во носните ходници. Овој застој на секретот, може да предизвика поголема можност за развој на инфекции на синусите (синузитис).
• Астма: Луѓето со астма и алергија на прашина, често имаат потешкотии да ги контролираат симптомите на астмата. Тие можат да бидат изложени на ризик од напади на астма кои бараат итен медицински третман или итна медицинска помош.

 

Аерозагадувањето е еден од најважните, променливи ризици врз здравјето, воопшто. Аерозагадувањето е наречено’’ тивок убиец ‘’ од страна на Светската здравствена организација, бидејќи ефектите на аерозагадувањето најчесто одат незабележени и не можат лесно да се измерат.

Познато е дека околу 500 000 смртни случаи од карцином на бели дробови и 1,6 милиони смртни случаи од ХОББ може да се препишат на аерозагадувањето. Аерозагадувањето  се поврзува со малигнитетот, како што е карциномот на мочниот меур и леукемија кај децата. Развојот на белите дробови кај децата се успорува  со изложување на загадениот воздух, а со тоа се очекува да се јават белодробни заболувања кога ќе пораснат. Аерозагадувањето е поврзано со намалена когнитивна  функција и зголемен ризик од деменција. Честичките( ПМ) во воздухот кои се помали од 2.5 микрометри, се поврзуваат со успорување на психомоторниот развој и намалено ниво на интелигенција кај децата.

Алергиски реакции и ринит

Добро е познато дека аерозагадувањето може да предизвика егзацербација на алергиските манифестации кај сензибилизирани лица. Клинички-епидемиолошки студии покажале дека загадувањето може кај деца да предизвика рана сензибилизација, и високи вредности на ИгЕ уште во раната возраст.

Има податоци дека аерозагадувањето игра улога и во  развојот и во егзацербацијата на алергискиот ринит. Студија кај предшколски деца покажала дека изложеност на загадување од сообраќајот пренатално и во раната возраст, биле со повисок ризик за развој на  алергиски ринит.

Автоимуни заболувања

Загадувањето на средината, може да го зголеми ризикот од автоимуните заболувања. Белите дробови имаат огромна површина која доаѓа во контакт со огромен број на антигени. Оваа сензибилизација, може да ги направи луѓето склони кон автоимуни заболувања. Загадувањето потенцијално придонесува  кон реуматоиден артрит и системски лупус. Канадска студија покажала зголемена застапеност на реуматоиден артрит во средини со зголемено ниво на ПМ_2.5 

_{Канцерогеност}

Изложеноста на бензени од издувните гасови, посебно во пренаталниот период или во првите години после раѓање, поврзани се со ризик од леукемија во детската возраст. Пренатална изложеност на ПМ 2.5 за време на бременоста, може да го зголеми ризикот кај детето за развој на леукемија или астроцитом.

 

Кардиоваскуларни заболувања

Студија покажала подеднаква поврзаност на високи вредности на ПМ _2.5 и зголемениот морталитет од  миокардни инфаркти, , мозочни удари, срцева слабост и висок притисок.  Умерен пораст на нивото на карбоксихемоглобин ( од 3-6%) може да се јави при изложување на издувни гасови, а со тоа да бидат причина за појава на аритмија и срцева болка, кај луѓе со коронарна срцева болест

Когнитивна функција и невролошки заболувања

Аерозагадувањето има штетни ефекти врз ЦНС, вклучувајќи оштетување на когнитивните функции и зголемениот ризик од  деменција и мозочен удар кај постари лица. Оддалеченоста на местото на живеење од главните патишта, е маркер за изложеност на аерозагадување.

Аерозагадувањето може да го оштети развојот на мозокот, со посебен осврт на оштетување на когнитивни функции во тек на животот. Многу студии покажале дека изложување на ПМ_2.5 пренатално  и во првите месеци од животот, е поврзано со  успорен психофизички развој и пониско ниво на интелигенција.

Напишани се  повеќе од 1000 трудови за аерозагадувањето и аутизмот, кои се поврзани со изложување на  полициклични  ароматични јагленохидрати, дизел издувни гасови, честички, азотен диоксид, озон и сулфур диоксид во пренаталниот и раниот доенечки период, што е потврдено со неколку студии на животни.

 Дијабет, обезност и ендокрини заболувања

Се смета  дека аерозагадувањето се акумулира во висцералното масно ткиво при транзиција од браун во бело масно ткиво, при што може да се влоши инсулинската резистенција, оксидативниот стрес и системска инфламација.

Деца од Мексико Сити, изложени на високи вредности на ПМ_2,5, имале повисоки вредности на лептин и ендотелин-1 и пониски вредности на глукагон-лајк пептид-1, грелин( хормон на глад) и глукагон, во споредба со лица кои не живеат во загадена средина. Лептинот бил силно поврзан со нивото на ПМ _2,5 при кумулативни изложувања. При високи вредности на ПМ _2,5 и  озон во средината се поврзуваат со 12-часовна нагла хиперлептинемија, пореметување на апетит-регулаторните пептиди, дефицит на витамин Д и зголемување на ендотелин-1 кај здрави деца. Деца кои живеат во области со загадување со издувни гасови имаат повисок БМИ, што може да се должи  на метаболни промени, што вклучува и резистенција кон инсулин.

Очни заболувања

Солзење и иритација на очите може да се случи како реакција на иританси на очите, и е асоцирано со изложување на  озон или азотен диоксид, иако може да делуваат и МП кои ја влошуваа состојбата ако изложените  носат леќи. Коњуктивит е најчесто поврзан со изложување на  озон и азотен диоксид, иако може да влијаат и ПМ₁₀ и сулфур-диоксид.

Хематолошки заболувања

Уште од 1970-тите години е познато дека аерозагадување со олово од бензинот, предизвикува анемија. Други загадувачи од издувните гасови може да придонесат до хематолошки заболувања, или со директно навлегување во крвта при вдишување, или со активирање на инфламаторни реакции во белите дробови, што резултира со инфламаторни заболувања. ПМ _2.5 создава пореметена коагулација преку активација на тромбоцитите и ендотелот на крвните садови со помош на инфламаторните цитокини.

Заболувања на црниот дроб

Живеење покрај големи автопати,  каде што е големо аерозагадувањето, е проследено со зголемена преваленца  на хепатална стеатоза. Постојат неколку потенцијални причини  за поврзаност на аерозагадувањето со  такви штетни ефекти на клетките на црниот дроб, преку инфламаторните медијатори, токсичноста врз гените, оштетување на митохондриите и оштетување на други органи, кои секундарно ќе го оштетат црниот дроб. Црниот дроб е  главен орган за детоксикација, на сите штетни материи што влегуваат од надвор, вклучувајќи ги ПМ честичките, кои доаѓаат во црниот дроб за да се разградат.

Бубрежни заболувања

Бубрегот, кој е многу васкуларизиран орган, е осетлив кон оштетување и на големите и на малите крвни садови, со што води кон оксидативен стрес на ткивото и системски инфламаторни ефекти од аерозагадувањето.

Респираторни заболувања

Аерозагадувањето  може да делува на секој дел од респираторниот систем и во секоја возраст од животот.   Пренаталното изложување на  аерозагадување се поврзува со визинг и астма во раното детство. Степенот на развој во тек на детството се намалува при изложеност на аерозагадување, а со тоа и степенот на оштетување на белодробната функција со возраста. Изложување на аерозагадување кај деца, е поврзано со ризик од појава на астма.  Како продолжение на астмата, се јавува и ризик од развој на ХОББ, белодробен карцином и хроничен ларингит. Може да биде и фактор за премин од астма во ХОББ

Заболувања на кожата

Мултицентрична студија покажала поврзаност на аерозагадување со  почесто јавување на атописки и уртикариелни кожни промени, дермографизам, себореа( но со намалена честота на перут). Изложеноста на надворешно или внатрешно загадување било поврзано со забрзано стареење на кожата, зависно од изложеност на сонце, пушење или други фактори.

Автор: Прим. д-р Соња Петровска

Специјалист по педијатрија