Автор: zmc_piksel_dev

Кардиомиопатиите претставуваат хетерогена група на заболувања на срцевиот мускул кои што се поврзани со механички, функционални и/или електрични абнормалности кои обично доведуваат до развој на несоодветна коморна хипертрофија или дилатација. Настануваат како резултат на повеќе причини, меѓу кои генетстката предиспозиција е најчесто застапена. Кардиомиопатиите можат да бидат заболувања кои стриктно го зафаќаат само срцето или пак може да се дел од генерализирано системско заболување, кое често доведува до кардиоваскуларна смрт или просгресивна срцева слабост со нарушен квалитет на живот. Во оваа голема група на заболувања спаѓа хипертрофичната кардиомиопатија.

Што е хипертрофична кардиомиопатија и зошто настанува?

Хипертрофичната кардиомиопатија претставува состојба при која постои зголемена задебеленост (хипертрофија) на левата комора со димензии на меѓукоморната прегерада над 15mm, без конкретна и јасна причина. Со други зборови, хипертрофијата не се должи на артериска хипертензија или аортна стеноза. Карактеристично е тоа што хипертрофијата е асиметрична, левата комора има мала шуплина, постои зголемен притисочен градиент помеѓу левата комора и нејзиниот излезен дел и срцевото мускулно ткиво има дамчест изглед. Болеста настанува како резултат на мутации на гените што ги кодираат срцевите саркомерни протеини. При тоа, најчесто е инволвиран тешкиот ланец на бета-миозинот.

Зошто е важно ова срцево заболување да биде навремено дијагностицирано?

Дијагностицирањето на оваа состојба навреме има исклучително значење, заради тоа што истата е поврзана со ризик од ненадејна срцева смрт. Хипертрофичната кардиомиопатија е водечка причина за ненадејна срцева смрт кај спортистите (46%)! Кај над 50% од случаите се наследува автозомно-доминантно, што значи од родителот на детето со ризик до 50%. Поради тоа, се препорачува генетско советување за пациентот и фамилијарните членови од прво колено.

Како се манифестира?

Клиничката манифестација на болеста варира. Пациентот може со години да нема симптоми, а доколку има, истите да се неспецифични (отежнато дишење, замор, градна болка, несвестица, срцебиење), се додека не се докаже нивната поврзаност со состојбата.

Како се дијагностицира?

Во дијагностиката на оваа состојба основно се применува електрокардиографијата (ЕКГ) и ехокардиографијата која што е всушност и главна (најчеста) дијагностичка метода преку која се докажува болеста. Дополнително доаѓа во предвид и примената на 24-48ч Холтер мониторинг на ритамот на срцето, стрес ехокардиографијата и срцевата магнетна резонанса.

Како се класифицира болеста?

Хипертрофичната кардиомиопатија има две главни форми:

• Опструктивна (1 – на ниво на излезниот дел од левата комора или 2- во средниот дел на комората)
• Не-опструктивна (1- асиметрична или 2 – апикална – која го зафаќа само врвот на срцевиот мускул).

Каков третман може да се примени?

Третманот може да биде:

• медикаментозен (Бета-блокаторите се лекови од избор за пациентите со симптоми, иако се применуваат повеќе медикаменти, секогаш кога е потребно).
• оперативен (септална миектомија или Morrow-ова процедура).
• интервентен (септална алкохолна аблација).

Кои дополнителни мерки може да се применат?

При ризик од ненадејна срцева смрт, кога се земаат во предвид повеќе клинички и дијагностички параметри, се поставува дивајс – имплантибилен кардиовертер дефибрилатор (ICD). Истиот безбедно и ефикасно спречува ненадејна срцева смрт кај пациентите со зголемен ризик за коморни аритмии.

Совети за пациентот

Повеќето пациенти со оваа болест имаат нормален и продуктивен животен век, додека мал број од нив ќе имаат значајни симптоми и ризик од компликации.
Пациентите треба да избегнуваат компетитивни спортски активности, но би требало да одржуваат здрав начин на живот. Зависно од симптомите и ризикот од компликациите, може да применуваат одреден степен на рекреативни спортови.
Од голема важност е овие пациенти да одржуваат здрав индекс на телесна маса (BMI), да избегнуваат дехидратација, цигари и алкохол, особено при опструкција на левокоморниот излезен дел.
Пациентите треба да избегнуваат ФДЕ-5 инхибитори заради вазодилатација и живото-загрозувачка хипотензија.
Повеќето од пациентите ќе можат да бидат инволвирани во работен процес. При планирана бременост, секогаш да се обратат на специјалист. Во отсуство на симптоми и ризик фактори, на децата треба да им е овозможено изведување на лесни кон умерени аеробни физички активности во согласност со советите на нивниот кардиолог.

Ендометриозата е состојба при која ткивото кое ја обложува внатрешноста на матката, расте надвор од неа. Обично тоа може да се случи во јајниците, јајцеводите, од надворешната страна на матката и карличните органи. Во повеќето случаи, ендометриозата предизвикува силна болка, особено за време на менструалниот циклус.
Бидејќи ткивото што ја обложува внатрешноста на матката се однесува како ендометриум, се распаѓа и крвари со секој менструален циклус, кога нема излез од телото, се заглавува, предизвикувајќи формирање на цисти пределот на јајниците познати како ендометриуми. Околното ткиво може да се иритира и последователно да развие ткиво со лузни и адхезии, што предизвикува слепувње на карличните ткива и органи.

Кои се симптомите?

Меѓу најчестите симптоми се:

• Болни циклуси (дисменореа): Болка во карлицата, грчеви, а понекогаш и болки во долниот дел на грбот и стомакот кои обично се јавуваат за време на менструалниот период. Сепак, тие понекогаш можат да започнат пред или да продолжат неколку дена по неговото завршување.
• Прекумерно крварење: Жените со ендометриоза обично имаат обилни менструални периоди, а понекогаш и крварат помеѓу менструациите (пробивно крварење).
• Болка при дефекација или мокрење
• Болка за време или после сексуален однос
• Замор или недостаток на енергија
• Гастроинтестинални или дигестивни симптоми
• Неплодност: присутна кај околу 30-40% од жените со ендометриоза.

Кои се факторите на ризик?

Вообичаени фактори кои можат да го зголемат ризикот од ендометриоза се:

• Немање деца (доколку не сте родиле деца)
• Доколку имате член во семејството со ендометриоза
• Доколку менструален циклус сте го добиле пред 11 годишна возраст
• Имате кратки менструални циклуси
• Имате тешки менструални циклуси, кои траат повеќе од 7 дена

Како се дијагностицира ендометриозата?

-Ултразвукот е основната техника со која првично се дијагностицира ендометриоза. Сликата е релативно типична: цисти на јајниците со специфичен изглед.

-Тестови на крвта, кои может да се направат по основано сомнение за присуство на ендометриоза. Вообичаено се тестира зголемена вредност на маркерот CA-125. Ова не е тест кој рутински се користи во дијагностичкиот протокол, од проста прчина што иако неодамнешните студии укажуваат на зголемување на овој маркер во крвта кај жени со ендометриоза, сепак не сите жени со ендометриоза страдаат од промени во овој маркер.

-Лапароскопијата е оперативна техника која овозможува да се набљудува внатрешноста на абдоменот. Кај млади пациенти, особено доколку целта е да се запази плодноста, потребно е да се елиминира ендометриозното ткиво со зачувување што е можно повеќе здраво ткиво.

-Кај пациенти на возраст над 45-50 години и постари, најчесто се предлага да се отстранат двата јајници за да се избегне малигна дегенерација.

-Доколку дијагнозата на ендометриоза со ултразвук не е јасна или кога маркерот CA-125 е многу изменет, гинекологот може да побара дополнителни испитувања како што се КТ или МРИ.

На каков начин се третира ендометриозата?

Успехот на неговата контрола лежи во навремена дијагноза, во правилно медицинско-хируршко управување и во ефективен пристап.

• Лапароскопија, се користи за отстранување на израстоци на ендометриумот.
• Лапаротомија, која е поопсежна операција се користи при отстранување на целиот ендометриум кој не се наоѓа на своето место.
• Хистеректомија, која претставува целосно отстранување на матката и евентуално на јајниците е последната опција која се предлага како таква.

Во Клиничката болница Жан Митрев располагаме со тим од високо квалификувани гинеколози кои можат да ги разрешат сите ваши сомнежи и да ве водат во текот на процесот на дијагностицирање и лекување на персонализиран начин.

Закажете го вашиот преглед на 02 3091 484

Вежбањето е од суштинско значење за да го зачувате вашето срце и за да живеете здраво. Зошто? Нашите тела се така создадени, потребна е физичка активност, а долгорочната изложеност на седентарен живот реално ни прави проблеми. Недостатокот на физичка активност е главен фактор на ризик за појава на кардиоваскуларни болести.

Кои се препораките?

• Практикувајте најмалку 150 минути неделно аеробна активност со умерен интензитет или 75 минути неделно силна аеробна активност. Можете да примените и комбинација од двете, по можност распоредени во текот на неделата.
• Додадете активност со умерен до висок интензитет најмалку 2 дена неделно со цел зајакнување на мускулите (пример: отпор или тегови).
• Поминувајте помалку време седејќи. Дури и активности со умерен интензитет може да неутрализираат дел од седентарините ризици.
• Добијте уште поголеми придобивки со тоа што ќе бидете активни најмалку 300 минути (5 часа) неделно.
• Зголемете ја количината и интензитетот на физичка активност постепено со текот на времето.

Всушност, согласно стандардите за вежбање на Американското здружение за срце од 2013 година – „Вежбањето може да се категоризира како превентивен медицински третман, односно како пилула што треба да се зема речиси на дневна основа“.