Автор: zmc_piksel_dev

Здравјето на вашето срце зависи директно од начинот на живот што го практикуваме. Физичката активност и здравата исхрана треба да се неразделен дел од нашата дневна рутина.

Пролонгираното работно време нè принудува да седиме со часови, потоа да се вратиме дома најчесто со превоз, наместо пешки, да јадеме и да си легнеме. Ваквата рутина е главната причина за седентарен начин на живот и е главен непријател на здравјето на нашето срце.

Соочени со оваа реалност, лекарите предупредуваат за уште еден фактор што директно влијае на нашето срце, потврдувајќи дека „лошата исхрана особено влијае на здравјето на срцето. Евидентно е прекумерното консумирање на сол а малку калиум,  комбинирано со недостаток или консумирање на многу мала количина разновидно сурово овошје и зеленчук, како и консумирање на лоши масла “.

5 совети за да се грижите за здравјето на вашето срце

Доколку имате седентарен начин на живот, диета/ исхрана богата со натриум и сте пушач, проверете го крвниот притисок, бидејќи хипертензијата е тивка болест, со тешки последици, кои предизвикуваат долгорочно проблеми со срцето и бубрезите.

Извршувањето на физички преглед е најефективната опција за исклучување на можни срцеви патологии, како и изведување на електрокардиограм преку ултразвук, што овозможува да се види внатрешноста на срцето и да бидат открини абнормалности кои не се манифестираат клинички.

Кардиолозите препорачуваат да ги практикувате следниве пет чекори како постапки кои ќе придонесат за здравјето на вашето срце:

1. Бидете физички активни, минимум половина час три пати неделно за да го зајакнете срцето, да го контролирате крвниот притисок и да намалите тежина.
2. Одкажете се од цигарите, бидејќи пушењето може да ги оштети крвните садови и да го зголеми ризикот од висок крвен притисок.
3. Контролирајте го стресот, бидејќи учењето да се справувате со проблемите и притисокот го подобрува емоционалното и физичкото здравје.
4. Намалете го внесот на алкохол и консумирањето на кафе, максимум 3 кафиња на ден.
5. Консумирајте храна богата со калиум како мешунки, овошје и зеленчук и оние кои имаат полинезаситени масни киселини, особено со Омега 3.

18 Ноември се одбележува како европски ден на рационална употреба на антибиотици со цел е да се сврти внимание кон фактот дека сите ние мораме да се вклучиме во одговорно користење на овие лекови како би ја зачувале нивната делотворност и за следните генарции!

Во пошироки рамки седмицата од 14 до 20 ноември се одбележува како Светска недела за подигање на свесноста за рационална употреба на антибиотици и е насочена кон актуелизација и креирање свесност за проблемот со антибиотската резистенција, со посебен акцент на фактот дека не може да се очекува успех во контрола на резистенцијата доколку нема заеднички акции.

Во време на КОВИД-19 пандемија, нерационалната употреба на антибиотици значи нивна крајна злоупотреба за што последиците ќе бидат далекусежни. За жал периодот кој следува се предвидува да биде одбелажан како постантибиотска ера.

Што се антимикробни средства?

Антимикробни средства се медицински производи кои ги убиваат или го спречуваат растот на живите микроорганизми.

Што претставува антимикробната резистенција?

Тоа е отпорност на еден или неколку антимикробни средства применливи за терапија или профилакса. Станува збор за особина која може да се појави кај микроорганизмите.

За бактериите, антибиотската резистенција значи способност на бактеријата да се спротистави на дејството на антибиотикот:

• Бактериите имаат резистентен/одбрамбен механизам кога специфични антибиотици ја изгубиле способноста да ги убијат или да го спречат нивниот раст
• Некои бактерии се природно отпорни на некои антибиотици (интризинг резистенција)
• Загрижувачки проблем е кога бактерии кои се природно осетливи на некој антибиотик ќе постанат резистентни како резултат на адаптација преку генетски промени
• Гените за кодирање антибиотска резистенција многу лесно може да поминат од еден во друг вид бактерии преку предавање на генетски материјал
• Во постојаната борба за “еколошки простор” се селектираат сите резистентни бактерии бидејќи антибиотикот ги убива осетливите соеви
• Антибиотик резистентните бактерии преживуваат во присуство на антибиотици и продолжуваат со раст и размножување, предизвикувајќи влошување на состојбата, пролонгирање на болеста или смрт.
• Инфекции со резистентни бактерии бараат третман со алтернативни и многу поскапи антибиотици кои често имаат и повеќе несакани ефекти.  Третманот на инфекции со резистентни бактерии бара интарвенска апликација на антибиотик во болнички услови наместо орални антибиотици во домашни услови.
• Еднаш појавена резистентна бактерија може да се пренесе на друга личност, а употребата на антибиотици во општата популација и кај пациентите во болница дава силна подршка за нивно ширење.

Кои се последиците од резистенцијата?

Ќе влеземе во постантибиотска ера, што значи антибиотиците ќе ја изгубат делотворноста и инфекциите ќе бидат повторно причина за висока смртност.

Што може секој од нас да направи?

• Да користиме антибиотик само по препорака на лекар
• Секогаш да ја довршиме пропишаната доза, и тогаш кога ни е подобро
• Никогаш да не користиме стари антибиотици
• Никогаш да не разменуваме антибиотици со другите
• Да спречиме инфекции со редовно миење раце,  редовна вакцинација и избегнување блиски контакти со болни

Антибиотиците се единствените лекови кои предизвикуваат не само индивидуална, туку и глобална штета!

ФАКТ 1. Антибиотската резистенција е сериозен општествен проблем со растечка тенденција за во Европа.

Појавата, ширењето и селектирањето на антибиотик-резистентните бактерии е закана за безбедноста на пациентите во болниците.

ФАКТ 2. Злоупотребата на антибиотици во болниците е  еден од факторите кои ја носат антибиотската резистенција

Голема е веројатноста дека пациент кој што е хоспитализиран ќе прима антибиотици и 50% од тие антибиотици се непотребно дадени. Злоупотребата на антибиотици во болниците е главен фактор – носител на развој на резистенцијата.

ФАКТ 3. Бенефит  од внимателна употреба на антибиотици

Внимателна употреба на антибиотици превенира  појава на антибиотик резистентни бактерии, како и намалувањето на употребата на антибиотици е пропорционално на намалена инциденца на инфекции со Clostridium difficile.

ФАКТ 4.  Добра стратегија доведува до разумна употреба на антибиотици:

Добра стратегија ќе допринесе за подобрување на праксата на препишување на антибиотици и намалување на антибиотска резистенција во болниците.

 

 

 

Што се подразбира под кила, а што се препонски кили?

Под кила се подразбира протрузија на интраабдоминални органи низ природните или стекнати отвори на абдоминалниот ѕид, а како резултат на диспропорција помеѓу интраабдоминалниот притисок и јачината на абдоминалниот ѕид. Секоја кила се карактеризира со: килна ќеса, килен отвор и килен содржај. Врз основа каде се наоѓа килата таа може да биде препонска (ингвинална) кила, на самиот папок (папочна-умбиликална) кила, над самиот папок (епигастрична кила) и др.

Колку се чести препонските кили?

Препонските кили се најчести во однос на сите кили и тие претставуваат околу 85% од сите хернии што воопшто се јавуваат, после нив следуваат феморалните хернии со 8-10%, потоа папочните кили со 3%, а останатиот процент го прават сите останати хернии. Херниите се четири пати почести кај мажите, отколку кај жените во добар дел како резултат на топографско-анатомските односи (посебно кај ингвиналните хернии).

Поради што се јавуваат?

Препоснките кили најчесто настануваат како резултат на некои ембриолошки карактеристики: имено во текот на спуштањето на тестисот се повлекува и испакнувањето на перитонеумот – procesus vaginalis peritonei и со тоа се затвара отворот према тестисот. Ако не дојде до сраснување, procesus vaginalis останува трајно отворен, па настанува основа за вродени препонски кили.Поради ова состојба често се случува и кај новородените  деца да се јават ингвинални хернии.

Стекнатите хернии најчесто се јавуваат како резултат на зголемен интраабдоминален притисок и слабост на природните отвори кои нормално се наоѓаат во препоните и тоа во пределот на длабокиот ингвинален отвор од каде што излегува funicilus spermaticus и површниот ингвинален отвор кој претставува два снопа на тетивни влакна на апоунерозата на musculus obliqus externus. Врз основа на тоа од каде се појавува килната ќеса постојат два типа на хернија: директна и индиретна хернија.

Индиректната ингвинална хернија настанува како резултат на пореметувања во развитокот, кое е поврзано со спуштањето на тестисот во скроталната ќеса. Од ова произлегува делумно или потполно отворен procesus vaginalis.

Диреткната хернија најчесто се појавуа кај луѓе над 40 години кога мускулатурата станува се послаба и помалку еластична. Спаѓа во групата на стекнати хернии, а почетно место најчесто претставува fovea inguinalis medialis, а во текот на хернијата учествуваат само периотноеумот, fascia transversalis и површната фасција.

Дали се почести кај девојчиња или кај момчиња?

Врз основа на анатомските разлики кои постојат кај девојчињата и момчињата веќе во стартот може да се каже и потврди дека почеста е појавата на ингвинална хернија кај момчињата во однос на девојчињата и тој однос отприлика изнесува 4 према 1.

Кои се показателите односно симптомите за препонските кили?

Симптомите кај препонските кили се најчесто во почетокот појава на болка во пределот на препоните која што болка посебно се потенцира при стоење, одење, кашлање, кивање, дигање на поголем терет, скокање и др. Во почетокот не мора визуелно да се гледа било какво испакнување за да се верифицира постоење на кила но во подоцнежниот период постепено почнува да се формира килната ќеса и таа може да биде со различна големина (со големина како поголем орев па до големина на фудбалска топка па и поголеми).

Ингвиналните кили кои се со помал отвор всушност претставуваат кили каде што најчесто доаѓа до вклештување за разлика од ингвиналните кили со поголем отвор. Значи најчест и единствен симптом кај херниите е болката во препонскиот дел како и визуелното испакнување во тој дел.

Каков е третманот, лекувањето на кила? Дали единствено решение е хируршки зафат или има и друго решение?

Лекувањето на препонските кили најчесто е оперативно лекување на истите, единствено кога постојат разни коморбидитети врз основа на кои е контраиндицирано давање на анестезија лекувањето може да биде конзервативно односно со носење на специјални појаси за ингвинални хернии унилатерални или билатерални. Во денешно време оперативното лекување претставува претставува рутинска рабтоа. Во решавањето на препонските хернии постојат многубројни техники кои можат да бидат тензиони или пак не тензиони методи.

Порано почесто се користеле тензионите техники кај кои не се употребувале mesh (мрежички), додека во денешно време најчесто се користат не тензионите методи каде што може да се користат мрежички. Во  Жан Митрев Клиник се користи една од најновите техники на решавање на препонските кили која што е започната да се работи во светот од 2002 година а во Македонија започна да се користи од  2003 година благодарејки на моето усовршување во Умберто први болницата во Венеција каде што се одржа работилница за оваа техника.

Какви правила важат за пациентот пред и по операцијата?

Предоперативно се препорачува пациентите да внимаваат на подигање на тежок терет, скокање, при кашлање и кивање да се фатат во пределот на килата и да притиснат во моментот кога ќе осетат зголемување на интраабдоминалниот притисок бидејќи во такви моменти најчесто доаѓа до вклештување на килата.

За постоперативниот тек за разлика од порано, правилата на однесувања се различни во зависнот од техниката која е користена. Имено порано е сугерирано да пациентите после операција да не треба да подигаат потежок терет, да не се занимаваат со потешка физичка работа подолг период бидејќи е потребно да поминат околу шест месеци за да настане подобро зараснување и да може околнот ткиво 80% да превземе од функцијата.

Но во денешно време со постоење на современите оперативни техники и користење на специјалните мрежички постоперативниот тек е многу побрз и е потребно пациентите да внимаваат на подигање на потежок терет или пак физичка работа само во првите две недели. После овој период тие се спремни и за најтешки физички активности а опасноста од појава на рецидив е сведена на 0.

Какви совети би им дале на читателите за да се заштитат од овие типови на кила?

На читателите би им препорачал да внимаваат при зголемена физичка активност да не дојде до претерано зголемување на интраабдоминалниот притисок при што може да дојде до појава на кила, но и да не се оптеретуваат премногу со оваа состојба затоа што оперативното решавање на килите во денешно време е рутинска работа и штом ќе се посомневаат дека има кила од било кој тип се препорачува веднаш да се јават кај хирург бидејќи најдобар начин за лекување на препонските кили е хируршкиот.

Прим. д-р. Мане Хаџи-Манчев
Спец. по пошта хирургија

Приближно   кај 20% од пациентите со акутна или хронична болка во градите, направената  селективната коронарографија како главна процедура која ги прикажува срцевита артерии не покажува видливи стеснувања на коронарните артерии кои го исхрануваат срцевиот мускул.

Повеќе од 50 години  оваа состојба е позната во медицината како ангина пекторис со нормални коронарни артерии  или СИНДРОМ Х.

Главните карактеристики на овој синдром се:

– појава на ангинозна градна болка во времетрање подолго од 10 минути до неколку часа вообичаено при физичко или психичко оптеретување но и во мирување

-докажана исхемија на срцевиот мускул  при реализација на стрес тест  и

– комплетно нормален наод на коронарната ангиографија.

Една од главните причини за болка во градите кај овие пациенти кој имаат нормални коронарни артерии е  оштетување на микроциркулацијата на  срцевиот мускул.  Функционалните и анатомските промени во микроциркулацијата на срцевиот мускул  предизвикуваат вазоконстрикција односно спазам на малите крвни садови-капилари  при што се намалува дотокот на крвта на срцето предизвикувајќи миокардна исхемија и чувство на болка во градите.

Поради тоа што главниот проблем кај овој синдром не се големите коронарни артерии туку малите капиларни крвни садови овој синдрома се нарекува и Микроваскуларна ангина. Некои експерти веруваат дека луѓето кои ја имаат оваа состојба може да имаат абнормална чувствителност на болка во срцевиот мускул..

Застапеноста на СИНДРОМОТ Х во популацијата е прилочно големо и денеска претставува вистински проблем во здраство. Многу почест е кај жените (типично, жени во менопауза) отколку кај мажи.

Поради изразени симптоми на градна болка која вообичаена е од хроничен карактер пациентите често се подвргнуваат на скапи дијагностички процедури, често одат на контролни прегледи и примаат големо количество на медикаменти.

Но важно е да споменеме дека  пациентите со СИНДРОМОТ Х  во суштина имаат одлична  прогноза и покрај намалениот квалитет на живот поради честите и повторливите градни болки. Само кај  мал број на пациенти можат да се појавуваат компликации од типот на кардиомиопатии и аритмии.

Д-р Шпенд Идризи
Спец. По интерна медицина, Супспец. по кардиологија

Ракот на панкреас зафаќа се поголем број од популација не само во Македонија но и пошироко во светот. Ракот на панкреас започнува во ткивото на панкреасот и често има лоша прогноза дури и кога рано се дијагностицира. Оваа болест обично се шири брзо и ретко се открива во раните фази што е главна причина истиот да биде водечка болест кога станува збор на рак во било кој дел од човековото тело, вели Прим. д-р Јован Мирчевски, специјалист по абдоминална хирургија во Zan Mitrev Clinic.

Панкреасот е орган кој што се наоѓа во системот за варење, тој е една жлезда која има примарна улога во варење на храната, на белковините, јеглехидратите и мастите, и има многу важна улога при регулирање на шеќерот во крвта бидејќи лачи инсулин и глукагон. Самата негова анатомија е така поставена да може да ги има тие функции. Панкреасот е една жлезда која се наоѓа длабоко и задскриено во организмот, и со самото тоа е малку потешко за детектирање и дијагностицирање на болестите на панкреасот. Симптомите од оваа болест се манифестираат со намален апетит, анорексија, чуство на мачнина во одредени случаи се појавуваат жолти дамки или пак дел од очите добиваат жолта боја како и коагулација на крвта.

Панкреасот анатомски се состој од три дела: глава, тело и опашка. Меѓу главата и телото има еден мал сегмент кој што се вика врат на панкреасот. Анатомската поставеност на панкреасот е многу битно да се има како познавање бидејќи симптомите на туморите на панкреасот зависат од тоа каде започнува туморот и каде се развива истиот. Првични симптоми се добиват ако туморот е на главата на панкреасот, кои најчесто се манифестира со појава на жолта боја на белката на очите и покасно и во кожата. Доколку туморот е на главата на панкреасот може да се каже дека симптомите се појавуваат можеби најрано од сите тумори локализирани на панкреасот, затоа што туморите на телото или на опашот додека не станат големи не се манифестираат со симптоми. Сепак, туморите на телото и опашот на панкреасот за среќа се поретки во однос со туморите на главата на панкреасот.

Што се случува доколку дојде до нарушување на нормалната функција на панкреасот?

Има многу фактори кои влијаат во нарушувањето на функцијата на панкреасот. Исхраната ја има најбитната улога во појавата на панкреасните заболувања, возраста, прекумерната тежина, дијабетес, гентески фактори, пушењето и прекумерното консумирање на алкохолот. Овие нарушувања се делат на воспалителни болести и тумори на панкреасот. Воспалителните болести се најчесто акутен панкреатис, воспаление на панкреасот којшто е тесно поврзано со билиарниот систем (со камења во жолчката, со алкохолизам) и хронично воспаление на панкреас кој не се манифестира со силни клинички знаци како кај акутниот панкреатит, но, прогресивно напредува и го нарушува квалитетот на живот кај пациентот, бидејќи болките се присутни цело време, не може да мирува и не може да се спие. Болките се појавубаат во средниот и горниот дел на абдоменот, најчесто се појавуваат под десниот ребрен лак но честопати се шираат и према грбот.

Туморите на панкреасот не се манифестираат со симптоми бидејќи не ги притискаат другите органи, но сепак се појавуваат некои симптоми кои не се специфични, како што е намалување или губење на апетит, омалаксаност, чуство на еден дискомфор во абдоменот. Овие симптоми се слични и со други здравствени проблеми и не секогаш може  да се смета дека станува збор за тумор на панкреасот, меѓутоа, овие симптоми се доволно за лекарот да помисли и на панкреасот. Туморите од панкреасот најчесто се јавуваат кај повозрасната популација, после 60 годишна возраст, и ако ова веќе не се смета за правило бидејќи сега таа граница се поместува, сега откриваме тумори на панкреас и кај помладата популација почнувајќи од 30 години и нагоре, како кај мажите така и кај понежниот пол.

Панкреасот не е орган којшто се регенерира

Панкреасот не е орган кој што ја има таа способност да се регенерира. Тоа се одразува кога е во прашање акутен панкреатит во зависност на зафатеноста на панкреасот. Во тежок облик на акутен панкреатит доаѓа до пропаѓање на поголемиот дел од ткивото на панкреасот и тогаш се појавуваат симптоми на инсуфициенција на работата на панкреасот, нема квалитетно ткиво,  недостасуваат ензими за варење на храната, ензими за регулација на шекерот. На тој начин се јавува диабетис и се јавува малнутриција, пациентот ослабува и нивната храна не се сварува, истата ја исфрлуваат не сварена, а хроничниот панкреас има прогресивна евалуација, никогаш не престанува со пропаѓањето на ткивото на панкреасот, го уништува хронично и постепено, понекогаш побрзо а понекогаш поспоро но не застанува како процес. Пациентот не може да биде целосно излечен, но  прима заменска терапија за инсулин или за хормони во таблети кои што ја вараат храната како и заменска терапија на она ткиво што е пропаднато од панкреасот и со таа терапија пациентите живеаат подобро. Кај хроничниот панкреатит најважна улога игра адекватната исхрана и заменската терапија на панкреасот.

Дијагноза и третман

Доколку лекарот се сомнева за заболување или рак на панкреасот следуваат следните дијагностички испитувања: лабораторија, ултразвук, компјутерска томографија, магнетна резонанца. Преку овие испитувања, лекарот би можело да има појасна слика за болеста и ќе може да одредува соодветен третман.

 

Уште во 2003 година двајца дугари од Австралија започнаа движење познато како МОВЕМБЕР со цел да се подигне свесноста за машкото здравје. Од тогаш до денеска бројот на следбеници континуирано се зголемува, а симболичното одбележување со пуштање мустаци кое се случува токму во ноември, стана редовна пракса кај мажите во овој период од годината.

Нивниот обидот да се разбуди свеста кај мажите и да се потенцира одењето на редовните контроли, посебно кај оние во средните и зрели години од животот, стана успешна пракса. Редовните активности кое ова движење во континуитет ги спроведуваше сите овие годни влијаеше и ја разбуди свеста кај овие луѓе за тоа тие редовно да посетат уролог, да се грижат за нивно здравје, за машкото здравје. Под терминот машко здравје всушност се подразбираат сите здравствени проблеми кои се појавуваат кај машката популација.

Мажите многу поретко одаат на преглед во однос на жените. Зошто?

Иако мажите биолошки важат за посилна половина, кога се работи за нивното здравје, тие се многу поплашливи во однос на жените. Всушност жените се иницијатори за нивниот сопруг, татко, брат да посети лекар. Најчесто кога ќе се појават во ординација заедно со сопрузите, жената е таа што ги опишува симптомите на својот сопруг, вклучувајќи го типот на болка, дури и интензитетот. Иако реално таа не ја почуствувала сепак, знае точно да ја опише и презентира заедно со времето од кога ова сето се случува. Мажите најчесто стојат на страна исплашени, со поглед надолу, ете таа е сликата која јас ја гледам секојдневно во ординациите.

На која возраст треба да се почне со редовните прегледи на уролог?

Порано границата за проблемите со простата била околу 50-55 година, но сега оваа граница е поместена надолу. Така што мој совет е по 45 година од животот, секој маж барем еднаш годишно да посети уролог без притоа да има некакви симптоми. Мажите најчесто имаат поинаква замисла како изгледа тој превентивен машки преглед и можеби таа е и причината зошто се плашат да се појдат на лекар. Долги години ова беше табу тема,  никој не зборуваше на темата. Се велеше ако одиш кај уролог, тешко тебе. Реално тоа не е вистина. Тоа што треба да го знаат пациетите е дека прегледот прво е разговор со пациентот. Најпрво ние земаме анамнеза од пациентот, едноставно дразговараме со цел да ги откриеме некои од симптомите кои може да ги има а да не ги забележува како знаци на предупредување. Потоа следува физичкиот преглед. Овде спаѓа ректалното туше, кое е комплетно безболно. Фактички ние со прстот ја пипаме простатата преку ректум бидејќи простатата е во близок контакт со завршниот дел од дебелото црево. Така ни е достапна скоро по целата површина на прегледот.  А согласно конзистенцијата на жлездата, нејзината цврстина, облик, форма и температура утврдуваме факти кои потоа ни даваат насока за потребата од  понатамошните прегледи.  После завршување на овој преглед веднаш следи преглед со ехо, ултразвук. Со помош на оваа постапка го гледаме целиот урогенитален систем, вклучително бубрезите почнувајќи од нивната поставеност, присутност на евентуални проблеми како калкулоза, туморозни формации, застој на самиот бубрег. Потоа го гледаме мочниот меур и откриваме можни задебелување на мочниот меур, туморозни профилерати на мочниот меур,  нивната назабеност, задебелување на ѕидот на мочниот меур. Исто така ја гледаме и простатата, ја мериме во грамови нејзината тежина, сето со цел да добиеме комплетна слика. Исто така со ултразвук ги гледаме и тестисите. Тоа што е најбитно, преку ултразвукот можеме да ја мериме и рест- урината. Обично се препорачува овој преглед да се направи со полна бешика, така го гледаме целиот систем со полна бешика. Потоа на пациентот му кажуваме да оди да се испразни, за повторно да го прегледаме и доколку имаме застој на урината, тоа значи дека простатата веќе почнува да ги прави своите првични проблеми. Пациентот не се празни до крај и имаме рест-урина, т.е  дво-етапно мокрење при што пациентот бил првично на мокрење и по неколку минути повторно добива нагон на мокрење. Тоа се првичните симптоми за проблем со простатата. Првичните симптоми на простата вклучуваат и ослободување на млазот при мокрење. Тој е многу индикативен важен симптом на кој пациентите полека почнуваат да се навикнуваат, да живеат со него, и да не го ни забележуваат.

Што е ПСА- антиген тест и кога треба да не загрижува?

Веднаш по првичниот преглед и ултразвук се прави и ПСА кај пациентот преку крвна анализа. Тоа значи простатичен специфичен антиген, тоа е неспецифичен туморски маркер кој може да не упати дека можеби се работи за некое малигно заболување на простатата, но истиот овој ПСА може да покаже високи вредности и при воспалителен процес на простатната жлезда. Така што може да има и енормни покачени вредности на ПСА а истото да не значи дека e карцином. Исто така има поспецифичен тест кој не упатува, но не е 100% сигурен дека е карцином на простатата, тој е ПХИ индексот кој сега се воведе и се работи во нашата земја. Тој покажува спореден сооднос на тотален и слободен (free) ПСА во организмот.  За овој тест урологот е тој кој индицира кај кои пациенти треба да се направи. Практично, ПХИ- индекс не упатува дали кај пациентот треба да се напрови биопсија или не.

Дали биопсијата ги одвраќа луѓето од прегледи?

Не, не е точно, затоа се работат сите овие предходни испитувања и треба со правилната медицинска индикација да се одреди кои пациенти треба да се упатат и да се направи биопсија. Истата се прави од страна на уролозите и се изведува под контрола на ехо со цел да може точно да се види од кој дел треба да се земе ткиво. Се влегува во ректум со ректална сонда, простатата се гледа на монитор, има водич за биопсијната игла, и се зема ткиво од простатата од полиња кои се понекогаш долги и до 2cm, а можат да бидат потенки и од од 1mm. Ткивото се праќа во патохистологија  и од 5-7 дена се добива дијагноза. Тогаш може да тврдиме со сигурност дали има или нема малигно заболување.

Кои се чекорите во лекувањето кога станува збор за зголемување на оваа жлезда а кои кога веќе ќе се најдат лошите клетки?

Месец ноември како кампања на машкото здравје е потсетник за машките да пуштат мустаќи и кога ќе се видат машките со мустаќи ќе се сетат дека треба да се појават на лекар. Целата оваа кампања е позитивна во раното откривање на карцином на простата. Рано откривање значи дека пациентот и ако е дијагностициран со рак, карцином на простата, не значи дека нема спас. Морам да потенцирам дека навремено откривање на карцином на простата денес е 100 % излечлива болест. Карциномот на простатата треба да го откриеме кога е во првичните стадиуми бидејќи имаме можнсти, фактички со првичниот преглед на доаѓање на пациентот да се посомневаме дека кај тој пациент може да се работи за малигно заболување на простата, а целата процедура од првичниот преглед се до дијагноза со биопсија може да се заврши од 8-10 дена, по ова време ние би имале преавец како и што треба да направиме со лекувањето на пациентот. Доколку се открие малигно заболување на простата кај пациентот, тогаш се третира со оперативно лекување (радикална простатоктомија) која може да се работи класично или лапароскопски. Радикална простатоктомија значи дека се вади  простатата во целост со нејзината капсула, семените везикули (мали жлезди кој се наоѓат во непосреден контакт со простатата) и се вадат линфните жлезди, оптураторните жлезди кој се наоѓат лево и десно од простатата. Тоа е комплетно вадење на тој систем. Дали се работи оперативно или лапароскопски, на крај целта е иста. На овој тип на лекување ги третираме пациентите до еден одреден стадиум од почетокот на болеста. Ако одиме во понатамошните повисоките стадиуми, тогаш пациентите не се третираат со хируршки третман. Овде веднаш морам да напоменам, да ги охрабрам мажите дека овој тип на дијагнози примаат хормонална терапија, еднаш месечно или на три месеци. „Депона“ е лекот кој делува и помага во намалувањето на нивото на лачењето на тестостеронот во организмот, бидејќи тој е виновникот на напредување на болеста. Со намалување на нивото на тестостерон во организмот имаме „хемиска кастрација“, со тоа почнува самата простатна жлезда да атрофира и да се става во хормонална контрола карциномот на простата кој вака можеме да го држиме со години, а пациентот да биде во релативно добра кондиција и да има квалитетен живот. Во нашата денешница се бара лек кој реално и го имаме, да го задржиме нивото на тестостеронот во организмот, да го задржиме либидото, потенцијата кај пациентот а имаме одговор на простатната жлезда. Овој тип на лекарства се користат кај бенигнита простатна хиперлазија.

Дали грешат мажите кои примаат стероиди со тестостерон бидејќи сакаат да имаат убаво машко тело, и до каков проблем ова може да доведе?

Ово е еден голем проблем кој го имаме не само во нашата земја, туку и наскаде во светот. Во фитнес салите каде што одат младите, нема кој да ги упати на кој начин да ги користат сите овие препарати. А правилниот баланс на препаратите кој ги користат е од клучно значење и за тоа задолжително треба да се консултираат со ендокринолог. Со внесување на тестостерон во организмот, хипофизата како диригент на сите жлезди добива информација дека во организмот има презаситеност на тестостерон, дава наредба на тестисите да прекинат со лачење на тестостерон, и практично истите се исклучуваат од работа и при одредено време на користење на тестостерон, почнува атрофија на тестисите тие веќе ја губаат нивната функција. Со тоа следува намелено либидо, импотенција и тука почнуваат и психичките проблеми кај овие пациенти. Затоа, апелирам до сите тие млади лица кој сакаат да имаат убаво тело пред се да се информираат, да се консултираат со стручно лице кој добро знае тоа да го работи, а потоа да почнаат да користат било какви препарати.

Колку е присутна импотенцијата кај машките и како се открива?

Импотенција не е секогаш болест, таа може да биде и симптом за други заболувања. Затоа пациентите не треба да дојдат на превентивен преглед само заради мокрење или простата, треба да обрнаат внимание исто така и околу либидото и потентноста. Оваа е уште табу тема.  Сеуште ретко кој се осмелува да го каже овој проблем кај докторот. Затроа сакам да напоменам дека приватноста на овие интимни прегледи е строго загарантирана и останува само кај докторот. Затоа пациентите треба да го пријават ова како како симптом бидејќи не е срамно, а е многу важно. Во нашата клиника доаѓаат голем број пациенти кај кои често пати преку откриеното намалување на ерекциона дисфункција, пореметување и запушување на овие фини крвни садови одговорни за добра потентност,  индицираат сомнеж дека можеби истата состојба пациентот ја има и во коронарните садови. На овој начин, преку овој симптом може да се открие битна кардиоваскуларна состојба кај пациентот за која понекогаш е потребна брза реакција. Затоа бидете храбри и кажувајте ги вашите проблеми.