Shëndeti sportiv është themeli i një jete aktive dhe të përmbushur, pavarësisht nëse bëhet fjalë për sportistë profesionist apo për persona që ushtrojnë sport në mënyrë rekreative. Rëndësia e aktivitetit fizik për balancimin e trupit dhe proceseve të tij nuk mund dhe nuk duhet të neglizhohet.
Nevoja për të folur për këto tema dhe për të sjellë rregullativa më serioze ligjore në shoqërinë tonë janë arsyeja e mbajtjes së panelit me titull “Të flasim për shëndetin sportiv”. Dr. Violeta Nikollov, specialiste në gjinekologji dhe obstetrikë, në klinikën tonë ishte pjesë e organizatorëve të këtij paneli.
Në panelin I cili u mbajt në hapësirat e Komunës së qytetit Veles, para rreth 200 vizitorëve, morën pjesë përfaqësues nga institucionet shtetërore dhe nga publiku me profesionistë sportiv, të cilët në të ardhmen do të kontribuojnë në aktualizimin e temave që kanë të bëjnë me shëndetin sportiv, të cilat tashmë janë në nivel margjinal. Pas një debati të shkëlqyeshëm dhe prezantimeve serioze nga panelistët, u vendosën një sërë përfundimesh në drejtim të përmirësimit të shëndetit të sportistëve dhe grave.
Pushimet dimërore janë periudha më argëtuese e vitit të mbushura me festa nën shoqërinë e familjes dhe miqve. Por, për disa persona, është një kohë e mbushur me trishtim, vetë-reflektim, vetmi dhe ankth.
Çfarë e shkakton trishtimin gjatë festave?
Dhimbja është një ndjenjë vërtet personale. Ajo që shkakton pikëllimin tek një person mund të mos ndikojë fare tek një tjetër. Burimet tipike të trishtimit gjatë festave mund të jenë:
Stresi
Lodhja
Pritjet jorealiste
Problemet financiare
Pamundësia për të qenë me familjen dhe miqtë.
Balancimi i listave të blerjeve, vajtja/pjesëmarrja ose organizimi i festave, përgjegjësitë familjare dhe mysafirët e shtëpisë mund të kontribuojnë në rritjen e ndjenjës së mbingarkesës dhe shtimit të tensionit.
Personat të cilët nuk e konsiderojnë veten depresivë mund të zhvillojnë reaksione stresi si:
Dhimbje koke
Pirje të tepërt
Konsum ushqimi të tepërt
Pagjumësi
Tek disa persona mund të shfaqet ndjenjë trishtimi pas festave, pas Vitit të Ri. Kjo mund të jetë rezultat i rritjes së pritjeve dhe zhgënjimeve nga viti i kaluar, të shoqëruara me stres dhe lodhje.
Disa këshilla për t’u përballur me stresin dhe depresionin e festave:
Vendosni pritshmëri reale për sezonin e festave.
Vendosni objektiva realiste për vitin e ardhshëm.
Kujdesuni për veten dhe merrni përgjegjësi sipas aftësive/mundësive tuaja.
Bëni një listë dhe jepni përparësi aktiviteteve të rëndësishme. Kjo mund të ndihmojë në një realizim më të organizuar të detyrimeve gjatë festave.
Mos e shpërdoroni energjinë tuaj, do t’ju nevojitet për më shumë se vetëm një ditë siç është mbrëmja e Vitit të Ri. Festat e fundvitit mund të zgjasin disa ditë.
Jetoni dhe shijoni të tashmen.
Shikoni të ardhmen me optimizëm.
Mos u zhgënjeni dhe mos u trishtoni duke krahasuar të tashmen me “ditët e vjetra të mira” të së shkuarës.
Nëse jeni të vetmuar, provoni të dilni dhe të bashkoheni me miq ose të afërm.
Gjeni/kërkoni aktivitete falas për t’u çlodhur, të tilla si shikimi i filmave festivë, shëtitjet në vende të dekoruara dhe me atmosferë festive.
Kufizoni pirjen tuaj, pasi pirja e tepërt vetëm sa do të rrisë ndjenjat tuaja të depresionit.
Provoni diçka të re. Festoni festat në një mënyrë të re.
Kaloni kohë me persona që ju mbështesin dhe kujdesen për ju.
Përpiquni të krijoni miqësi të reja.
Gjeni kohë për të kontaktuar një mik apo të afërm me të cilin i keni humbur kontaktet prej kohësh dhe ndani pak gëzim festiv.
Gjeni kohë për veten tuaj!
Lërini të tjerët të marrin përsipër disa nga përgjegjësitë e festave.
Kufizoni shpenzimet e tepërta. Shpenzimet e tepërta mund të çojnë në depresion kur të llogarisni faturat pas festave. Shpenzimet e paplanifikuara, sado të vogla qofshin, ndikojnë në rritjen e stresit dhe depresionit.
Miopia është një dëmtim i shikimit që prek si të rriturit ashtu edhe fëmijët dhe manifestohet me cilësi të pamjaftueshme, pra shikim të pamjaftueshëm të saktë të objekteve në distancë. Në përgjithësi, miopia mund të zhvillohet në periudha të ndryshme të jetës. Disa lindin me miopi, të tjerët e fitojnë atë më vonë në fëmijëri ose adoleshencë, dhe disa bëhen miopë më vonë në jetë. Ky dëmtim i syve zakonisht fillon te fëmijët e moshës shkollore për shkak të ndryshimit të stilit të tyre të jetesës. Ata kalojnë gjithnjë e më shumë kohë në shkollë, në shtëpi apo ambiente të tjera të mbyllura, me dritë të reduktuar të ditës. Dhe koha që ata shpenzojnë në pajisjet e tyre elektronike si celularët, tabletët, kopjuterat rritet gjithnjë dhe më tepër. Kjo rrit nevojën për t’u fokusuar në objekte të vogla vetëm afër, leximi dhe detyra të ngjashme ku sytë duhet t’i përpunojnë ato me saktësi. Miopia vërehet menjëherë në rast se shfaqet.
Miopia tek fëmijët mund të shkaktohet nga disa arsye dhe ekzistojnë lloje të ndryshme miopie. Miopia kongjenitale shoqërohet me paaftësi zhvillimore të syrit gjatë zhvillimit të fëmijës në barkun e nënës.
Miopia kongjenitale shfaqet tek fëmija nëse ajo është e pranishme tek njëri ose të dy prindërit.
Miopia e fituar shpesh shkaktohet nga papërgjegjshmëria e prindërve që lejojnë fëmijët që në moshë të vogël të përdorin vazhdimisht pajisje dixhitale dhe praktika të tjera të ngjashme që ndikojnë negativisht në shikimin dhe gjendjen e syve.
Shfaqja e miopisë tek fëmijët më të vegjël se 7 vjeç rrit ndjeshëm rrezikun e përparimit në vlera të larta dioptrike. Këtu duhet shtuar fakti se gjithnjë e më pak fëmijët ekspozohen ndaj dritës natyrale të ditës, e cila ndihmon në parandalimin e zhvillimit të miopisë.
Përplasja e shpeshtë e syve (qerpikëve) është një nga shenjat e miopisë, një gjendje në të cilën objektet pranë mund të shihen qartë, por ato që janë larg jo. Oftalmologët thonë se miopia nuk është një sëmundje, por një devijim nga normalja. Frekuenca e saj është në rritje, ndaj Organizata Botërore e Shëndetësisë vlerëson se deri në vitin 2050, gjysma e popullsisë së botës mund të preket prej saj. Sa më e rëndë të jetë miopia, aq më të rënda mund të jenë pasojat nëse nuk trajtohet. Një prej tyre është shkëputja e retinës. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme që të bëhet një diagnozë sa më shpejt të jetë e mundur. Okulistët/oftalmologët do ta përcaktojnë këtë me një ekzaminim të kujdesshëm të syrit dhe përthyerjen e dritës, që ndihmon në fokusimin e objekteve, dhe nëse është e nevojshme, do të përcaktojnë dioptrinë e duhur për të korrigjuar gabimet në sy.
Megjithëse miopia nuk mund të parandalohet plotësisht, përparimi i saj mund të kontrollohet. Ekzaminimet e rregullta të syve janë çelësi për monitorimin e ndryshimeve në shikim dhe rregullimin e lenteve korrigjuese në përputhje me rrethanat.
Aktivitetet në natyrë, kufizimi i kohës para ekranit dhe mbajtja e një diete të ekuilibruar të pasur me vitamina janë thelbësore për shëndetin e syve. Ato ndihmojnë në ngadalësimin e përparimit të miopisë, veçanërisht te fëmijët. Siguroni një dietë të ekuilibruar me vitamina A, C dhe E.
Mos harroni të kontrolloni rregullisht shëndetin e syve tuaj në mënyrë që t’i mbani ata të shëndetshëm dhe shikimin tuaj të qartë dhe të saktë.
Nevoja dhe përfitimi i transformimit dixhital të proceseve dhe të dhënave në praktikën mjekësore ishin në fokus të diskutimit në konferencën e mbajtur në Klinikën Zhan Mitrev. Tema “Përfitimet e dixhitalizimit dhe integrimi i të dhënave në mjekësi” ishte në interes të mjekëve, studentëve të mjekësisë, kompanive IT me fokus në shëndetësi, MASIT dhe përfaqësuesve të ministrive.
Dejan Hristovski nga departamenti i IT në Klinikën Zhan Mitrev, ndau përvojat e integrimit të të dhënave dhe sfidat e ekipit të transformimit digjital në Spitalin klinik Zhan Mitrev, si qendër shëndetësore që ka zbatuar plotësisht dixhitalizimin në të gjitha proceset e funksionimit të përditshëm. Me shembuj praktikë ai prezantoi përfitimet e dixhitalizimit, të cilat e bënë spitalin lider në rajon para disa vitesh, duke ofruar monitorim të plotë elektronik të pacientit, pa dokumentacion në letër dhe pa mundësi keqpërdorimi të të dhënave.
Në këtë konferencë prezantoi edhe Dr. Goran Kungullovski vizionin e tij për këtë proces, duke diskutuar mbi temën “Përdorimi i big-data-ve publike për përmirësimin e metodave të skriningut dhe terapive për kancerin”, Dr. Miodrag Cekic, për “Onkologjinë nga gjenerata e ardhshme : Inteligjenca artificiale në bioinxhinieri për trajtimin e personalizuar të kancerit kolorektal” dhe Sinisa Jovic” i cili diskutoi temën “Integrimi pa probleme i të dhënave nga pajisjet mjekësore: tejkalimi i sfidave aktuale.”
Konferenca u mbajt në Klinikën Zhan Mitrev në bashkëpunim me Proxiad – një kompani rajonale IT për transformime dixhitale.
Në kuadër të platformës kombëtare për promovimin e shëndetit mendor, psikologët tanë Ass. Dr. Kristina Egumenovska dhe Aleksandra Petroski javën e kaluar mbajtën disa punëtori të njëpasnjëshme në bashkëpunim me Odën e Psikologëve. Në punëtoritë e hapura në grup të titulluar “Menaxhimi i stresit” morën pjesë një numër i madh punonjësish, si dhe të interesuar nga jashtë, të cilët mësuan për mënyrat e njohjes dhe përballjes së stresit si pjesë e jetës së përditshme.
Çdo sekondë është e rëndësishme! Në Qendrën tonë urgjente, e hapur 24/7 ditë të javës, funksionon ekipi multidisiplinar i mjekëve dezhurn të cilët do të sigurojnë diagnostikim të shpejtë dhe të saktë, si dhe automjet mjekësor për transport falas nga çdo qytet i Maqedonisë dhe Kosovës (për pacientët që do të shtrohen në klinikë). ☎️ 15789 dhe 02/3091-484.
Proteza testikulare ose siҫ njihet ndryshe implanti testikular është një implant silikoni që vendoset në skrotumin e zbrazët. Mungesa e testisit, zgjidhet me vendosjen e një proteze të tillë. Arsyet e mungesës së testisit janë të shumta, si:
mungesa e testisit që në lindje ose testisi i keqformuar
testisi i zbritur pa sukses në skrotum
mënjanimi kirurgjik për shkak të lëndimit, infeksionit ose ndonje sëmundje më serioze
si pjesë e procesit të ndryshimit të gjinisë.
Qëllimi i implantit është të përmirësojë pamjen dhe të qetësojë frikën psikologjike. Ky operacion në klinikën tonë kryhet si procedurë rutinë nga ekipi i ekspertëve të kirurgëve urologë dhe kërkon trajtim spitalor njëditor. Implantet testikulare i ndihmojnë pacientët të rifitojnë besimin dhe ndjenjën e plotësisë – thonë urologët tanë. Nëse vendosni të bëni këtë procedurë, është e rëndësishme që ajo të kryhet nga një kirurg i specializuar në implantimin e protezave testikulare.
Procedura e implantimit kryhet nën anestezi të përgjithshme ose lokale duke bërë një prerje në ijë, pjesen e poshtme ose në skrotum të sipërm. Gjatë procedurës, formohet një “çantë” për protezën, pas së cilës implanti fiksohet në pozicionin e duhur dhe prerja mbyllet.
Proteza testikulare do të ketë një peshë, formë dhe ndjesi shumë të ngjashme me një testikul normal, megjithatë funksionaliteti si testikul i vërtetë është i përjashtuar.
Rezonanca magnetike e zemrës me testin e perfuzionit është një metodë moderne joinvazive për diagnostikimin e sëmundjes së arterieve koronare
Sëmundja e arterieve koronare është një sëmundje e ngushtimit të enëve të gjakut që ushqejnë muskujt e zemrës. Ngushtimi progresiv i enëve të gjakut çon në infarkt miokardi, zhvillim të dështimit të zemrës dhe/ose aritmi. Diagnoza e hershme dhe parandalimi i komplikimeve nga sëmundja e arterieve koronare çon në uljen e sëmundshmërisë dhe vdekshmërisë kardiovaskulare.
Çfarë është MRI e zemrës me test perfuzioni?
Rezonanca magnetike e zemrës me test perfuzioni është një metodë që shkakton vazodilatim (zgjerim të enëve të gjakut) me aplikimin e barnave. Ndryshimet në murin e muskujve të zemrës, të ashtuquajturat defektet e perfuzionit, dmth. pjesët pa vazodilatim, në mënyrë indirekte flasin për ngushtim të enëve të gjakut në zemër.
Cili është avantazhi i këtij testi ndaj testeve të tjera funksionale të enëve të gjakut?
Testi na tregon për mundësinë e ekzistencës së ngushtimit të ndjeshëm të enëve të gjakut në zemër, por gjithashtu jep informacion për anatominë dhe funksionin e të gjithë zemrës. Testi është joinvaziv, nuk e ekspozon pacientin ndaj rrezatimit jonizues, ka një rrezik shumë të ulët të efekteve anësore dhe megjithatë ka një ndjeshmëri dhe specifikë shumë të lartë për sëmundjet koronare.
Kur rekomandohet kryerja e këtij testi?
Ky test duhet të bëhet tek pacientët me:
Rrezik të lartë të sëmundjes së arterieve koronare
Në rastin e shfaqjes së dhimbjes së gjoksit tek pacient me sëmundje të arterieve koronare tashmë të diagnostikuar
Stenoza kufitare e vazave koronare sipas koronarografisë
Dyshimi për sëmundje të enëve të vogla të gjakut në muskulin e zemrës
Dhimbje gjoksi me origjinë të panjohur
Çfarë duhet të dijë pacienti përpara ekzaminimit?
24 orë para analizës, pacienti nuk duhet të konsumojë kafe, çaj, çokollatë, kakao, Coca-cola. Gjatë ekzaminimit bëhet monitorimi EKG, matet presioni i gjakut. Ekzaminimi zgjat vetëm 4-6 minuta. Gjatë ekzaminimit duhet të shfaqen simptoma si dhimbje gjoksi, veshtirësi në frymëmarrje. Kjo është një shenjë se testi është kryer mirë teknikisht. Simptomat zhduken plotësisht 30 sekonda pas ndërprerjes së testit. Gjatë gjithë ekzaminimit, pacienti është në kontakt me teknikun radiologjik dhe ekipin e mjekëve.
Kush e kryen dhe interpreton testin?
Rezonanca magnetike e zemrës është një metodë moderne diagnostike që kryhet nga një ekip profesional i përbërë nga kardiologë, radiologë, teknologë radiologjikë dhe infermierë.
