Autor: Nertila Ivanovski

Në fazat fillestare dhe të hershme të sëmundjes, zakonisht nuk ka simptoma. Ato manifestohen në fazën e avancuar lokalisht kur tumori është rritur mjaftueshëm duke zvogëluar kalueshmërinë e zorrës së trashë në atë pjesë, dhe duke shkaktuar pengim të pjesshëm ose të plotë ose gjakderdhje spontane.
Rekomandimet e OBSH-së (Organizata Botërore e Shëndetësisë) janë që çdo person mbi 50 vjeç duhet të bëjë kolonoskopinë e parë. Nëse në rrethin më të ngushtë të familjes së personit ka tashmë një anëtar të diagnostikuar me kancer të zorrës së trashë, ai person duhet të bëjë kolonoskopinë e parë në moshën 40 vjeçare”, shpjegon Doc. Dr. Andrej Nikolovski, kirurg i përgjithshëm – subspecialist në kirurgjinë abdominale në spitalin klinik “Zhan Mitrev”.

Kanceri kolorektal është kanceri i tretë më i zakonshëm në botë, që përbën rreth 10% të të gjitha rasteve të kancerit dhe është shkaku i dytë kryesor i vdekjeve të lidhura me kancerin në mbarë botën (sipas OBSH). Sëmundja është e fshehtë dhe në fazën fillestare, të hershme nuk shfaq simptoma. “Faktorët e rrezikut që lidhen me rritjen e shfaqjes së kancerit të zorrës së trashë janë mosha, faktori trashëgues, prania e polipeve në zorrën e trashë që nuk janë mënjanuar në kohë, sëmundje të tjera të diagnostikuara më parë të zorrës së trashë, sëmundje malinje të mëparshme në zona të tjera”, shton Doc. Dr. Nikolovski.

Kanceri kolorektal është kanceri i tretë më i zakonshëm në botë, që përbën rreth 10% të të gjitha rasteve të kancerit dhe është shkaku i dytë kryesor i vdekjeve të lidhura me kancerin në mbarë botën (sipas OBSH). Çfarë është në të vërtetë kanceri i zorrës së trashë?

Doc. Dr. Nikolovski: Kanceri i zorrës së trashë është sëmundje malinje. Manifestohet me shfaqjen e rritjes së indeve me origjinë nga mukoza e tij që nuk i nënshtrohet kontrollit nga vetë organizmi dhe si e tillë ka rritje të pakontrolluar (lokale). Përveç rritjes lokale, shpesh përhapet përmes enëve limfatike dhe të gjakut në zonën e prekur, si rezultat i së cilës jep metastaza të largëta në organe të tjera (kryesisht në mëlçi).

Cilët janë faktorët e rrezikut që lidhen me shfaqjen e saj, duke qenë se ende po kërkohet shkaku specifik i sëmundjes?

Doc. Dr. Nikolovski: Faktorët e rrezikut që lidhen me rritjen e rrezikut të kancerit të zorrës së trashë janë mosha (mosha e vjetër do të thotë mundësi më e madhe për shfaqjen e kancerit), faktorët familjar (të trashëguar) (prindërit, vëllezërit e motrat, xhaxhallarët, hallat, dajët, tezet), prania e polipe në zorrën e trashë që nuk janë mënjanuar në kohë, sëmundje të tjera të zorrës së trashë të diagnostikuara më parë (sëmundja e Crohn, koliti ulceroz, polipoza adenomatoze familjare), sëmundje malinje të mëparshme në zona të tjera (kanceri i gjirit, vezores, pankreasit, mitrës, madje edhe kanceri në një pjesë tjetër të zorrës së trashë).

Cilat janë simptomat e kancerit të zorrës së trashë dhe kur fillojnë të shfaqen?

Doc. Dr. Nikolovski: Në fazën fillestare dhe të hershme të sëmundjes zakonisht nuk ka simptoma. Ato manifestohen në fazën e avancuar lokalisht kur tumori tashmë është rritur mjaftueshëm për të zvogëluar kalueshmërinë e zorrës së trashë në atë pjesë, duke shkaktuar pengim të pjesshëm ose të plotë ose gjakderdhje spontane. Simptomat e pengesave të natyrës obstruktive manifestohen me zbrazje të vështirë të zorrëve (kapsllëk dhe/ose jashtëqitje të lirshme), dhimbje barku në formë prerjeje, fryrje barku dhe pamundësi për të çliruar gazra. Nëse tumori rrjedh gjak, ai mund të manifestohet me shfaqjen e gjakut në jashtëqitje dhe/ose me anemi.

Si diagnostikohet kanceri i zorrës së trashë?

Doc. Dr. Nikolovski: Diagnoza përfundimtare e kancerit të zorrës së trashë bëhet duke marrë një pjesë të tumorit (biopsi) gjatë ekzaminimit kolonoskopik të zorrës së trashë dhe analizës mikroskopike të tij.

Ashtu si me sëmundjet e tjera, diagnoza e hershme është një nga parakushtet për trajtim të suksesshëm. Kur duhet të fillohet me skrining të kancerit të zorrës së trashë?

Doc. Dr. Nikolovski: Rekomandimet e OBSH-së (Organizata Botërore e Shëndetësisë) janë që çdo person mbi 50 vjeç të bëjë kolonoskopinë e parë. Nëse tashmë ka një person tjetër të diagnostikuar me kancer të zorrës së trashë në rrethin e ngushtë të familjes së personit, ai person duhet të bëjë kolonoskopinë e parë në moshën 40 vjeçare.
Në periudhën e hershme postoperative, pacientët shpesh përjetojnë një numër të shtuar të jashtëqitjeve (disa herë në ditë), por kjo është e përkohshme. Pjesa e mbetur e zorrës së trashë merr plotësisht funksionin dhe numri i jashtëqitjeve ditore normalizohet në interval të zakonshëm.

Kanceri i zorrës së trashë trajtohet me operacion (kirurgji). Operacioni mund të kryhet i hapur (me një prerje të madhe në murin e përparmë të barkut) por mund të jetë dhe laparoskopik. Përparësitë e metodës laparoskopike kanë të bëjnë me dhimbjen e ulët postoperative, mobilizim më të shpejtë të pacientit, vendosje më të shpejtë të funksionit të zorrëve, qëndrim më të shkurtër në spital dhe efekt më të mirë estetik.

Cila është lidhja ndërmjet ushqimit dhe shfaqjes së kancerit të zorrës së trashë?

Doc. Dr. Nikolovski: Ka shumë studime që tregojnë se një lloj i caktuar ushqimi rrit rrezikun e kancerit të zorrës së trashë. Këto studime bazohen në analiza komplekse statistikore që përfshinin një numër të caktuar të anketuarish, si dhe një grup të caktuar të produkteve ushqimore. Është vërtetuar marrëdhënia ndërmjet përdorimit të ushqimeve të pasura me yndyrna të rënda (acidet yndyrore të ngopura), ushqimeve të skuqura, përdorimit të shpeshtë të mishit të derrit, viçit dhe mishit të pulës, vakteve më pak të shpeshta ditore (më pak se 3 vakte në ditë) dhe rritjes së rrezikut të kancerit të zorrës së trashë.

Cilat janë masat parandaluese që mund të zvogëlojnë shanset e zhvillimit të sëmundjes?

Doc. Dr. Nikolovski: Nuk mund të ndikojmë plotësisht në uljen e rrezikut nga kanceri i zorrës së trashë. Sigurisht, përdorimi i shumë frutave dhe perimeve, përdorimi i moderuar dhe jo i përditshëm i mishit si dhe vaktet më të shpeshta gjatë ditës mund të kenë një ndikim pozitiv.

Si trajtohet dhe cilat janë avantazhet e kirurgjisë laparoskopike të kancerit të zorrës së trashë?

Doc. Dr. Nikolovski: Në thelb kanceri i zorrës së trashë trajtohet me kirurgji. Operacioni mund të kryhet i hapur (me një prerje të madhe në murin e përparmë të barkut) dhe laparoskopik. Përparësitë e metodës laparoskopike i referohen dhimbjes postoperative më të ulët, mobilizimit më të shpejtë të pacientit, vendosjes më të shpejtë të funksionit të zorrëve, qëndrimit më të shkurtër në spital dhe efektit më të mirë estetik.
Pjesa e hequr e zorrës së bashku me tumorin i nënshtrohet një analize mikroskopike që jep një përgjigje për llojin e tumorit si dhe për statusin e përhapjes së tij lokale. Në bazë të kësaj, përcaktohet faza e sëmundjes, e cila më tej dikton nëse trajtimi do të përfundojë këtu apo do të ketë nevojë për kimioterapi shtesë (adjuvante) sipas një protokolli të caktuar.

Cilat janë sfidat më të zakonshme me të cilat përballen pacientët pas trajtimit?

Doc. Dr. Nikolovski: Në periudhën e hershme postoperative, pacientët shpesh përballen me një numër të shtuar të jashtëqitjeve (disa herë në ditë), por kjo është vetëm e përkohshme. Pjesa e mbetur e zorrës së trashë merr plotësisht funksionin dhe numri i jashtëqitjeve ditore normalizohet brenda intervalit të zakonshëm. Pacientëve nuk duhet t’u jepet një dietë e veçantë pas operacionit dhe duhet të inkurajohen të hanë gjithçka për të përmirësuar gjendjen e tyre ushqyese, e cila u dëmtua në periudhën pas operacionit.

Burimi: Panacea.mk

Në fillim të qershorit të këtij viti në Wroclaw të Polonisë, në një vend ku historia takohet me shkencën, u zhvillua kongresi i organizatës më të madhe ndërkombëtare të infermierëve dhe profesioneve të tjera të ndërlidhura me të në fushën e kardiologjisë (ACNAP), e cila përfaqëson interesat e anëtarëve të saj si në praktikën klinike ashtu edhe në kërkime/hulumtime.

Që në krijim ACNAP ka qenë një shoqatë dinamike e specializuar në parandalimin, rehabilitimin dhe menaxhimin e pacientëve me sëmundje kardiovaskulare.
Tema e edicionit të këtij viti ishte “Perspektiva multidisiplinare e përqendruar te pacienti në kujdesin kardiovaskular”, duke pasqyruar karakteristikën thelbësore të kësaj shoqate që bashkon të gjithë anëtarët e ekipit profesional kardiovaskular rreth thelbit të praktikës sonë: pacientët.

Në këtë kongres u prezantuan një seri seancash multidisiplinore interaktive profesionale, leksione dhe seminare mbi kërkimin më të avancuar dhe zbatimin e shkencës nëpër specialitete thelbësore, duke përfshirë aritminë, kujdesin akut, kirurgjinë kardiake, rehabilitimin kardiak, dështimin e zemrës, kardiologjinë parandaluese, shëndetin digjital dhe shumë më tepër. Në kongres mori pjesë edhe infermierja Suzana Dimishkovska me prezantimin e saj me temë: “Epoka para dhe pas COVID-19: si ndikoi pandemia në numrin e ekzaminimeve kardiovaskulare”.

Qëllimi i përgjithshëm është sigurisht që të ofrojë njohuri dhe përparimet më të fundit shkencore që do të ndihmojnë infermierët dhe profesionistët e tjerë mjekësor të kryejnë procedurat klinike, të zbatojnë udhëzimet më të fundit dhe të ofrojnë kujdes klinik me cilësi të lartë.

Kontakti i drejtpërdrejtë mundëson lidhjen, shkëmbimin e informacionit dhe shkëmbimin e praktikave që synojnë të ofrojnë kujdesin më të mirë të mundshëm për personat e prekur nga (ose në rrezik) nga sëmundjet kardiovaskulare, familjet e tyre dhe komunitetet më të gjera, duke ofruar burime arsimore me cilësi të lartë.

Në kampin e hendbollit 40×20 të mbajtur në Ohër në periudhën 30.06 – 05.07.2024 ishin të pranishëm 100 fëmijë, të cilët morën mbështetjen e nevojshme mjekësore nga ekipi ynë në përputhje me memorandumin e nënshkruar për bashkëpunim. Klinika Zhan Mitrev me kënaqësi kujdeset për sportistët e rinj të cilët në të ardhmen pritet të jenë pjesë e skenës së suksesshme të hendbollit maqedonas.

Sot, klinika Zhan Mitrev në kuadër të memorandumit të nënshkruar me Komunën Qendër – Shkup / Општина Центар – Скопје , ndau 150 kupona për të sapolindurit nga kjo komunë.

Bëhet fjalë për një ekzaminim pediatrik që duhet të realizohet brenda tre muajve nga ndarja e kuponit. Mjekët tanë pediatër janë në pritje të prindërve për të rezervuar terminin për bebet e tyre në numrin e telefonit 02 / 3091- 484.

Përse, si dhe kur përdoret anestezia në praktikën stomatologjike, për kë synohet dhe çfarë mundëson, si përdoren mjetet moderne në stomatologji dhe çfarë do të kjo thotë për pacientët. Në Qendrën për Stomatologji në klinikën “Zhan Mitrev” do të aplikohet anestezia si praktikë e rregullt për të gjithë pacientët dhe stomatologjia precize digjitale, e cila është risi në vendin tonë dhe një modernizim i plotë i praktikës stomatologjike. Për këto risi bisedojmë me Dr. Emil Stoicovskin, specialist në anesteziologji dhe reanimacion dhe drejtor mjekësor në klinikën “Zhan Mitrev”.

Qendra e re stomatologjike në klinikën Zhan Mitrev është prezatuar si qendra stomatologjike më moderne. Çfarë do të thotë kjo për pacientët, cilat metoda moderne do të praktikohen?

– Është e rëndësishme që shërbimet shëndetësore të ndjekin dhe zbatojnë standardet dhe trendet moderne. Kjo do të thotë shërbim më cilësor dhe më i mirë për pacientët, dhe kjo është ajo për të cilën ne vazhdimisht përpiqemi. Ky zgjerim me qendrën stomatologjike në klinikën “Zhan Mitrev” është pikërisht në drejtim të krijimit të një departamenti me të gjitha shërbimet në fushën e stomatologjisë ku do të praktikohen trendet më moderne.

Qendra stomatologjike në kuadër të klinikës tonë është një departament krejtësisht i ri që do të jetë i dedikuar dhe i hapur për të gjithë pacientët që do të kenë nevojë për këtë lloj shërbimi, qoftë për nevoja shëndetësore apo estetike. Ortodoncia, protetika, stomatologjia estetike, kirurgjia orale dhe maksilofaciale, endodoncia dhe implantologjia janë vetëm disa nga shërbimet që do të ofrojë kjo qendër. Stomatologjia dixhitale precize është një nga qasjet e reja që do të aplikohet këtu dhe është një qasje moderne me teknologjinë më të lartë 3D që mundëson qasje të individualizuar, domethënë krijimin e një shërbimi specifik të nevojshëm për çdo pacient dhe sigurisht menaxhohet nga një ekip i specializuar dhe ekspert. Të gjitha këto praktika dhe teknologjitë e reja ofrojnë për pacientët marrjen e një shërbimi profesional, të shpejtë dhe të saktë.

Vizita tek stomatologu është një përvojë traumatike për shumë persona, gjë e cila na pengon në marrjen e një shërbimi të rregullt për dhëmbë të shëndetshëm. Si të mposhtet kjo frikë nga stomatologu, veçanërisht për fëmijët, por edhe për të rriturit, gjë që mund të çoj në problem serioz shëndetësor në të ardhmen?

– Aplikimi i anestezisë në stomatologji nuk është diçka e re në botë, dhe tani me Qendrën e re për Stomatologji në klinikën “Zhan Mitrev” do të aplikohet edhe këtu. Anestezia është pjesë e praktikës së rregullt dentare për shumë arsye. Para së gjithash, mundëson lehtësi në praktikimin e të gjitha ndërhyrjeve të mundshme dentare. Zbatohet si për operacione më të thjeshta ashtu edhe për ato më komplekse. Kështu, pacientët nuk kanë më frikë, shqetësim apo dhimbje. Dhe kjo nuk është e gjitha, tek disa pacientë, në gjendje specifike, çdo ekzaminim por edhe ndërhyrja më e vogël mund të shkaktojë një sulm të rëndë paniku. Çdo prind e di se sa e vështirë dhe problematike është të bindësh një fëmijë të vogël të jetë i qetë gjatë rregullimit të dhëmbëve dhe të mos krijojë një traumë të përjetshme. Këto doza janë të rregulluara dhe të përshtatshme për çdo pacient në mënyrë të veçantë dhe për çdo ndërhyrje. Bëhet fjalë për doza anestezike plotësisht të sigurta dhe të përshtatura.
Kështu, vizita te stomatologu nuk do të jetë një shërbim shëndetësor aq traumatik dhe i padëshiruar, pasi ne ofrojmë mbështetje për të gjitha shërbimet stomatologjike me një ekip anesteziologjik që do të kontribuojë në theksimin e rehatisë dhe uljen e ndjenjës së frikës dhe dhimbjes tek pacienti.

Ju përmendët aplikimin e teknologjisë 3D, çfarë përfaqëson dhe cili është avantazhi në krahasim me qasjen e deritanishme në protetikë?

– Është një tjetër praktikë e re që do të aplikohet vetëm në departamentin stomatologjik të kësaj klinike. Kjo teknologji e re 3D shërben për të skanuar gjendjen e dhëmbëve dhe do të krijojë një plan individual për çdo pacient. Me anë të këtij skanimi 3D, do të merret një pamje më e mirë e gjendjes së dhëmbëve. Më tej, procedura vazhdon me krijimin e një modeli të plotë me një printer 3D të nevojshëm për pacientin, dhe më pas vijon qasja e individualizuar.

Çfarë i mungon shërbimit stomatologjik që praktikohet aktualisht në vend?

– Për momentin ajo që mungon në shërbimet stomatologjike dhe pikërisht këtë do të ofrojmë është mbulimi 24-orësh i nevojave dhe patologjive stomatologjike. Në çdo kohë, kur është e nevojshme, pacienti do të jetë në gjendje të telefonojë qendrën tonë në mënyrë që të sigurohet menjëherë diagnoza dhe trajtimi i duhur. Një qendër me staf, e pajisur, moderne që është vazhdimisht në dispozicion mund të ofrojë mbi të gjitha një cilësi shërbimi sipas të gjitha standardeve botërore që do të sigurojë një ndjenjë besimi dhe sigurie tek pacientët, veçanërisht tek fëmijët.

Qendra Stomatologjike e klinikës “Zhan Mitrev” është e hapur për bashkëpunim edhe me klinikat tjera stomatologjike. A do të thotë kjo se zyrat e tjera dentare do të mund të përdorin metodat dhe teknologjinë nga qendra juaj për pacientët e tyre?

– Klinika “Zhan Mitrev” është gjithmonë e hapur për bashkëpunim me specialistë nga të gjitha specialitetet, ndaj nuk do të bëjë përjashtim edhe kjo qendër stomatologjike. Hapësira dhe pajisjet do të jenë në dispozicion të profesionistëve të cilët dëshirojnë të përfitojnë nga mundësitë që kemi për pacientët që ata trajtojnë dhe ndjekin. Me këtë qendër dentare, ne po hapim një tjetër kapitull të ri të disiplinave të shumta, profesionalizmit, cilësisë, disponueshmërisë dhe besueshmërisë sonë, të synuar për të gjithë pacientët.

Burimi: MKD.mk

Në qendrën e re stomatologjike praktikohen tendencat më moderne të stomatologjisë precize digjitale. Ofrohen të gjitha shërbimet në fushën e endodoncisë, ortodoncisë, protetikës fikse dhe të lëvizshme, kirurgjisë orale dhe implantologjisë. Me ndihmën e teknologjisë së fundit 3D, ekipi shumë ekspert i dentistëve do të krijojë një plan individual dhe do të propozojë zgjidhjet më të mira për çdo pacient.

Të gjitha shërbimet në një vend që buzëqeshja juaj të shkëlqejë!

Informacion në ☎️ 02 3091 484 / 072 267 064